vieux'. Typisch Indisch zijn 'adat' (gewoonte) en 'de zaak terang (rond) krijgen'.
Een en ander wijst naar het deftige Indische milieu van de dames Monsma in Den
Haag met veel aandacht voor etiquette en levensstijl. Ook worden woorden gebruikt
die voor de streektaal moeten doorgaan, zoals 'sjuustement', 'doomnie' en 'krek'.
De herhaalde uitroep 'Sacré nom d'un p'tit chien' komt uit een Frans chanson.
De elite in Zierikzee, zoals de fabrieksdirecteur, de kantonrechter en de bankdirecteur,
had haar bijeenkomsten op de herensociëteit. De leraren van het lyceum werden
er niet gemakkelijk toegelaten. Daar was het karige salaris trouwens ook slecht op
berekend. Ze vormden dus een aparte groep. Daarnaast waren er in Zierikzee veel
middenstanders en arbeiders. Bovendien was de bevolking er verdeeld naar geloof.
Het was een kleine verzuilde samenleving op een geïsoleerd eiland.
Het valt op dat in het boek over de watersnood van 1953 niets wordt gezegd, terwijl
die toch vrij kort daarvoor had plaatsgevonden. Het kan zijn dat de schrijfsters
die gebeurtenis niet noemen om herkenning te voorkomen. Ook de zorgvuldig
gekozen pseudoniemen, de onbekendheid met het lerarencorps van het lyceum, de
terughoudendheid van Pim Martens om over zijn voorganger te vertellen en de afkeer
van sommigen van detectives, hebben ervoor gezorgd dat Mijn zoon Gerrit onbekend
bleef. De eilandelijke en provinciale dagbladen hebben het niet opgemerkt.
Slot
Sinds kort is het boek Mijn zoon Gerritvan Martin Mons opgenomen in de bibliotheek
van het Gemeentearchief Schouwen-Duiveland. De detective is alleen antiquarisch
te verkrijgen en ook niet gemakkelijk, omdat de Accoladereeks uit de mode is en
de boekjes eigenlijk te goedkoop zijn om interessante handel te vormen. Voor de
verzamelaars van detectives is het een uitdaging de serie van Martin Mons compleet
te krijgen (zie boekwinkeltjes.nl).
Ik zou het leuk vinden er nog eens meer over te horen. Aan het einde van de
twintigste eeuw dook overigens de naam Perquin weer op in Zierikzee, toen
namelijk leerlingen met die achternaam schoolgingen op de rsg Professor Zeeman,
de opvolger van het vroegere Professor Zeemanlyceum.
Literatuur en bronnen
110
Ferdinandusse, Rinus, 'Volgens de regels van het spel'. Over misdaadliteratuur rond 1954, in: Staal,
Erna en Salverda, Mark (hoofdredactie), 1954. Een literaire doorsnee, 's-Gravenhage-Amsterdam
1994, blz. 84-103.
Harmsen, Ger, Herfsttijloos (Colchium autumnale). Een levensverhaal, Nijmegen 1993-
Reinalda, Bob (samensteller), Tegen de stroom in. Beelden uit het leven van Ger Harmsen, Nijmegen 1992.
Westendorp Boerma, J.J. (red.), Honderd jaar blokken, 1869 Zierikzee 1969, van Hogere Burgerschool
tot Rijksscholengemeenschap, Zierikzee 1969.
Koninklijke Bibliotheek, Den Haag, verzameling Accoladereeks Martin Mons; Letterkundig Museum,
Den Haag, documentatie Martin Mons; Gemeentearchief Schouwen-Duiveland, Zierikzee, diverse
informatie; Zeeuwse Bibliotheek, Middelburg, informatie Liesbeth van der Geest.
Onmisbaar waren de persoonlijke herinneringen van oud-leerlingen van het Professor Zeemanlyceum:
Geertje Jansen (Brouwershaven), Ria Geluk (Capelle), Margriet Tieleman (Zonnemaire), Huib Uil
(Zierikzee), Iman Zorge (Voorschoten), Pieter van der Hulle (Rotterdam) en Gijs van den Ende
(Zierikzee), als ook diverse e-mails van Jantien Harmsen (Amsterdam) en Tilly Berkenbosch
(De Knipe). Graag bedank ik Dick Bakkenes (Den Haag) voor zijn digitale ondersteuning.
