een dorp in het verleden inneemt in een samenleving te evalueren. Het is dus niet
eenvoudig om iets te zeggen over het belang van Brijdorpe ten opzichte van de
andere plaatsen in de directe omgeving. De beschrijving van Brijdorpe in de literatuur
verschilt vrijwel niet van de beschrijving van de andere dorpen. Hieruit kan opgemaakt
worden dat er weinig verschil is geweest tussen Brijdorpe en andere kernen.
De kerk
De locatie van de kerk wordt nog steeds gemarkeerd door de begraafplaats. Er zijn
verschillende vondsten gedaan op deze plek die worden gerelateerd aan de oude
kerk, die slachtoffer is geworden van de Beeldenstorm in 1572. Het merendeel
van de Zeeuwse kerken werd beschadigd of zelfs vernield in deze periode en het
bestuur nam de beslissing niet alle kerken te herbouwen. De stenen van de kerken
die niet werden gerestaureerd, werden hergebruikt: de stenen van Brijdorpe zijn in
1590 gebruikt voor de vesting van Brouwershaven. De dorpelingen konden voortaan
terecht in de gemeente van Eikerzee of Brouwershaven. De begraafplaats, die ten
minste sinds de twaalfde eeuw in gebruik is geweest, is pas onlangs gesloten: de
laatste persoon is begraven in 1992. De kerk in Brijdorpe was gewijd aan Sint Pieter.
Deze kerk had verschillende dochterkerken in de dorpjes die binnen het zesdedeel
lagen. De kerk zelf is gesticht vanuit Haamstede of Zierikzee, dat is niet duidelijk.7
Verder zijn er connecties met Echternach en met het klooster Bethlehem (ook wel
Bellem), dat in de buurt van Eikerzee te vinden is. Hoewel er geen duidelijke
bewijzen voor zijn, wordt vermoed dat er een oudere kerk geweest is. Deze kerk
zou een dochterkerk van de Sint-Lievensmonsterkerk in Zierikzee zijn, gewijd aan
Sint Arnulf. Deze kerk is na 1087 gesticht en in 1116 afgebrand. Na een herbouw is
de kerk gewijd aan Sint Pieter. Volgens de rapporten zijn er nog resten van de kerk
12
Het oude kerkhof in Brijdorpe. Het bodemarchief kan voorlopig niet worden onderzocht omdat er tot
voor kort begraven werd (foto Peter Noordermeer)
