blijven). De commissarissen hadden het er intussen goed van genomen. 'Van het
laatste bezoek der hh Commissarissen moet de Schouwsche Boer nog hebben
ƒ174,50. Stuur mij van de week en eventueel de daarop volgende ƒ150 over,' aldus
Dussel. Hij voegde er een gedetailleerde boekhouding aan toe van wat hij de laatste
dagen had uitgegeven: 1,89 voor de autorit van Den Haag naar Haamstede, met drie
keer een oversteek per pont, en twee gulden voor 'kies laten trekken in Zierikzee'.
Zorgwekkend voor de drie heren Dussel en J. Tesselaar was dat de hypotheekbank
destijds bedongen had dat ze in privé borg moesten staan voor de rentebetalingen.
In tegenstelling tot Tesselaar lieten Kees en Tobias Dussel hun salaris (6000 gulden
per jaar) ook nog eens in obligaties uitkeren. Waren die nog wel wat waard? Toch
zag Kees het niet te somber in. 'Voor de borgstelling voor hypotheek ben ik niet
bang. Wij hebben de grond gekocht voor 220 000 gulden. Er zijn bijgekomen
5 landhuizen, 2 dubbele en een enkele tuinderswoning, kantoor, hotel met
tennisbaan, singels, en het grootste deel in cultuur, en een vliegveld.' Met andere
woorden: er zat in het complex nog een flinke overwaarde.
De verhuur van vakantiehuisjes verliep traag. Tijd voor wat extra pr! De onderneming
zorgde voor een ronkend artikel in het Algemeen Handelsblad van 23 augustus:
'Je reinste bungalows, met galerij, keuken, ruime kamers en goede bedden, stevig
gebouwd (de huizen, wel te verstaan) en van alle moderne gemakken voorzien,
omgeven door een tuin van bijna 1000 m2. Deze huisjes kunnen gehuurd worden,
met inbegrip van servies, tegen een belachelijk lage prijs,' jubelde de krant.
'De animo is groot, het volgend jaar zal het hier druk worden; men zal hard moeten
bouwen, om aan alle aanvragen te voldoen. Maar er is gezorgd, in het bouwplan,
dat ruimte genoeg overblijft. Ruimte, licht en lucht en als het kan wat méér warmte
dan in deze natte moesson, en Haamstede en eigenlijk geheel Schouwen wordt
de playground van Holland.' De huisjes, met de namen Bergeend, Meeuw en
Scholekster, brachten gemiddeld vier gulden per week op - bij lange na niet genoeg
om de financieringskosten te dekken.4
Noord-Hollandse en Groningse tuinders
Intussen betrokken de vijf tuinders van het Margadant-programma met hun
gezinnen de tuinderswoningen: Teunis Mantel, Frederik Roffel en Bertus Kok uit
Andijk, Hendrik Bos uit Wervershoof en Sijbrand Nijhoff uit Stedum. Ze huurden
van de vennootschap 2 ha grond, een huis met schuur, kregen een halfjaar lang
20 gulden per week, verhuiskosten en reisgeld, zaad, mest en pootgoed, hulp
en ondersteuning, en mochten zelfs gebruikmaken van de machines van de nv.
Deze diensten werden wel in rekening gebracht. Die zouden zij later betalen
van de opbrengst van hun producten. Aan Nijhoff, Kok, Bos en Roffel waren
percelen toegewezen ter plekke van de huidige Kamperfoelieweg. De grond
was gediepploegd en tussen de percelen waren windsingels aangelegd. Bijma
kreeg een perceel aan de noordkant van de Torenweg. Mantel zat ten oosten van
De Schouwsche Boer, aan de huidige Badweg.
De tuinderij die de nv voor eigen rekening exploiteerde was gelegen tussen het
vliegveld en de huidige Kamperfoelieweg, de kassen stonden bij de knik van de
Torenweg. De Westlandse tuinder die het bedrijf eerder leidde was inmiddels
vervangen door een kweker uit het Duitse Wiesmoor net over de grens bij
Groningen, Jacob Karst Bos. Met hem werkten de arbeiders Bos jr. en Kloet. In de
druivenkas werd tussen de ranken ook witlof en spinazie geteeld, in het warenhuis
(een groot model kas) bloemkool, spinazie, stambonen en tomaten. Er was ook
75
