De verveling onder militairen was ook een bron van zorg voor de christelijke
burgerij in Zierikzee. 'Ledigheid was [immers] duivels oorkussen', zo merkte een
krantenlezer in een ingezonden stuk op.19 In december 1917 opende op de hoek
van de Melkmarkt, in het café van Van der Maijs, een Militair Tehuis zijn deuren.
Het Militair Tehuis bood huiselijke gezelligheid en ontspanning met een uitgesproken
christelijk karakter. Iedere avond om negen uur konden de militairen onder het
genot van een gratis kop chocolademelk een Bijbellezing bijwonen of stichtelijke
lectuur tot zich nemen.
Ondanks alle inspanningen bleven de militairen trouwe bezoekers van de cafés.
In april 1917 hield de geheelonthouder Van der Woude een voordracht in Hotel
Juliana waarin hij waarschuwde voor de schadelijke gezondheidseffecten van
alcohol. Te veel drank in de man kon daarnaast leiden tot baldadigheid of erger.
Vermoedelijk was er alcohol in het spel bij een incident in juni 1917:
ZIERIKZEE. Vrijdagavond geraakten alhier een militair en 'n straatmuzikant met de
politie in een handgemeen, waarbij van de sabel moest worden gebruik gemaakt. Een
der agenten had 't ongeluk zijn wapen te verliezen, hetwelk door den soldaat werd
opgeraapt, waardoor het gevecht een andere, verkeerde wending dreigde te nemen.
Door spoedig opgedaagde hulp van een opziener der visscherijpolitie en den hoofdagent
werd erger voorkomen en werden beide vechtersbazen overmand. De burger werd
spoedig in verzekerde bewaring gesteld en de militair, na verbonden te zijn van een
onbeduidende wond aan zijn hand in de schermutseling opgedaan aan de militaire
autoriteiten overgedragen.20
Sport
Het garnizoen gebruikte het Kraanplein voor exercities en parades, terwijl er ook
dagmarsen werden gehouden naar de Westhoek of Zijpe, aan beide uiteinden van
het eiland. Sport vormde nog een manier om de militairen voldoende lichaams
beweging te geven. Regelmatig zwommen de militairen bij het Stelletje of aan
een andere zeedijk. In strenge winters werden schaatswedstrijden gereden. De
Nieuwsbode berichtte in de winter van 1917 dat 'een stoere Fries' zijn voornamelijk
Zeeuwse tegenstanders op het ijs had geklopt.21
In de Eerste Wereldoorlog brak voetbal definitief door als volkssport. In het hele
land waren teams van gemobiliseerde militairen actief. De militaire club Mobilia uit
Zierikzee nam het regelmatig op tegen het militaire elftal s.f.c. uit Sirjansland, waarbij
de Zierikzeeënaars meestal het onderspit delfden. De wedstrijden tussen Mobilia en
stadgenoot z.v.v. kregen behoorlijk veel aandacht in de lokale pers. Bijzonder was
de benefietwedstrijd tussen beide teams in januari 1916 ten behoeve van de
slachtoffers van de watersnoodramp in het Zuiderzeegebied. Eindstand: 2-2,
opbrengst: 16 gulden. De overstromingen aan de boorden van de Zuiderzee zorgde
in deze contreien voor veel solidariteit met de slachtoffers. Op initiatief van luitenant
Louwerse gaf het Militair Fanfarekorps een uitvoering in de Concertzaal ten behoeve
van de slachtoffers van de stormvloed. Met zeshonderd toeschouwers was de
Concertzaal tot de nok gevuld.22
De oorlog komt dichtbij
Tussen alle dagelijkse beslommeringen door klonk in Zierikzee de Grote Oorlog
meestal ver weg. Zelfs in letterlijke zin: met zuidwestenwind was het gerommel van
het geschut in Vlaanderen in heel Zeeland te horen. Enkele keren kwam het oorlogs-
45
