afwijkende vorm nog in Duiveland voor. Ook kwam men in die tijd deze vorm
incidenteel in Burgh en Haamstede tegen. Wellicht werd het incidentele karakter
veroorzaakt door contacten met de Duivelandse bevolking. In genoemde dorpen
was in die tijd meer de vorm kost(e) gebruikelijk. De vorm kust in deze betekenis
is geheel uit het eilandelijke dialect verdwenen.
g°ng
Het gaat hier om de verleden tijd enkelvoud van het werkwoord gaan. Deze vorm
is langzamerhand aan het verdwijnen, maar wordt nog wel incidenteel, zeker in
Duiveland, gebruikt. De vorm gong is verwant aan de vorm stongde verleden tijd
enkelvoud van het werkwoord staan,
eest
Eest is grammaticaal gezien een bijwoord. De betekenis ervan is eerst. In de Zeeuwse
streektalen werd, en wordt soms nog de r gesyncopeerd. Dat is bij het woord eerst
dus ook het geval. Een aantal andere voorbeelden van syncope van de r zijn beuze
tegenover beurs, koose tegenover koortsdosse in plaats van dorsen. Genoemd
verschijnsel komt veelal voor als de r voor een s of een z staat,
das de piene waerd
Eigenlijk kwam deze uitdrukking in het Zeeuws alleen in de negatieve vorm voor.
Dat wil zeggen: Da 's de piene nie waerd. Het betekent dat is de moeite niet waard.
De variant hierop in de gegeven tekst betekent dus zoiets als dat is de moeite of de
pijn wel waard,
bennewaegen
Het eerst deel van deze samenstelling, benneis een woord dat in het Middelnederlands
al voorkomt. Het betekent in de middeleeuwen rieten mand. Het samengestelde
dialectwoord bennewagen betekent kinderwagen met rieten opbouw. Dergelijke
vervoermiddelen voor baby's bestaan al vele decennia niet meer. Vanzelfsprekend
is het woord dus ook uit het dialectgebruik verdwenen,
stong
Stong is de verledentijd enkelvoud van het werkwoord staan. Naast de vorm stong
bestaat op Schouwen-Duiveland ook de vorm stieng. Beide vormen zijn langzamer
hand aan het verdwijnen, maar worden nog wel incidenteel op heel Schouwen-
Duiveland gebruikt, met name in Oosterland en omgeving. Zie verder bij de
hierboven genoemde dialectvorm gong.
keus
Door assimilatie rs-s (syncope van de r) is het woord keurs tot keus geworden. Het
woord keurs is afgeleid van het Middelnederlandse woord cuerse. Keus werd in het
dialect gebruikt met als betekenis boerinnenrok. Mede door veranderende kledingstijl
is het woord uit het hedendaagse dialect verdwenen,
meise
Meise is verwant aan het Middelnederlandse woord magid/maagd. Een latere vorm
is meid en door syncope van de d is het woord meise in het dialect van Zeeland
ontstaan. De betekenis is voor de hand liggend, meisje,
melasse
Als dialectwoord is melasse nergens te achterhalen. Het vermoeden bestaat dat het
hier gaat om een verbastering van het woord malaise.
Kewa
Bedoeld is hier de Zeeuwse uitroep ku>a. In taalkundig opzicht hebben we hier te
maken met een tussenwerpsel dat niet meer gehoord wordt in het dialect van deze
tijd. De betekenis is kom of kom aan!
75