Later werd daar kinders of kinderen van gemaakt. Er is dus sprake van een dubbele
meervoudsuitgang. De meervoudsvorm diengers komt tegenwoordig in de Zeeuwse
dialecten steeds minder voor.
ieselijk
In vele delen van Zeeland was het woord iesbaerlijk gangbaar. Zeker in Bruinisse
werd het woord ieselijk in het verleden gebruikt. De ie-klank is gebaseerd op de
associatie met het woord ijs. Etymologisch heeft het echter niets met dat woord te
maken. Ieselijk werd dikwijls gebruikt als versterkend bijwoord, bijvoorbeeld in zu
bin ieselijk goed (ze zijn vreselijk goed). In de column is het echter een bijvoeglijk
naamwoord eveneens met de betekenis vreselijk,
werentig
Warendig, warentig, werentig zijn alle varianten van hetzelfde bijwoord. Het kwam
vroeger voor als dialectwoord op Schouwen-Duiveland, de Bevelanden en op
Walcheren. Het betekent warempel en is geheel uit het Zeeuwse dialect verdwenen,
affeseerschoenen
Het woord affeceren kwam in het dialect van Schouwen-Duiveland voor. Het woord
is ontleend aan het Franse avancer en betekent opschieten, voortmaken. Affeseer
schoenen zijn schoenen waarmee je snel kunt lopen, ook wel te grote schoenen.
Het woord affeceren is geheel uit het dialect verdwenen en ook het spreekwoordelijke
affeseerschoenen wordt niet meer gebruikt
kastoel
Het woord kastoel komt ook in de vorm kakstoel voor. Een ka(k)stoel was in vroeger
tijden een kinderstoel. Met het verdwijnen van deze kastoel is ook het woord uit het
idioom van de dialectgebruiker verdwenen,
kripvet
Dit dialectwoord komt ook in de variant krupvet voor. Het betekent spekvet. Het
woord vet spreekt voor zichzelf. Kruppen/krippen betekent varkensribbetjes. Het
woord kripvet/kmpvet kwam op alle Zeeuwse eilanden voor, maar is nu uit het
dialect verdwenen,
begust
'De patiente gienk sittene, en begust te gapene', is een regel uit de Hekeldichtenwan
Vondel. Deze vorm van het werkwoord beginnen in de verleden tijd enkelvoud
bestond dus al in de zeventiende eeuw en werd ook overgenomen in het Zeeuws
dialect en is inmiddels daaruit verdwenen,
schoere
Schoere betekent schouder. Het woord wordt nog steeds, maar toch veel minder,
op Schouwen-Duiveland en in Zeeuws-Vlaanderen gebruikt. Het woord is ontstaan
door het verschijnsel d-syncope (weglating van de d). Oorspronkelijk werd uit
schoudere de d weggelaten.
De laatste dialectcolumn in dit artikel is uit Contact van 27 januari 1938. Het gaat
hier dus om een stukje dat een aantal jaren later in het leerlingenblad is geplaatst.
Ook de auteur is een andere dan die van de eerste drie columns. Hij/zij gebruikt
veel minder verdwenen woorden, zoals in het commentaar zal blijken. Ook zal
helder zijn dat de vorige auteur meer accenttekens gebruikt ten behoeve van de
uitspraak en dat is op zich een goede zaak. Deze columnist heeft gekozen voor een
andere vorm, namelijk een tweespraak.
80
