onderwerpen. Als medeoprichter van de Bond van Nederlandse Tuinarchitecten
speelde hij een voorname rol bij de emancipatie van dit vakgebied. In de tijd dat
Vriesendorp Springer benaderde, ontving deze veel opdrachten van particulieren
voor de aanleg van villatuinen.15
Het eerste plan is gedateerd 10 januari 1911. Hierop vormt een gazon achter het
huis het middelpunt van de tuin. Langs de rand hiervan staat een rij lage heesters,
die vermoedelijk in vorm gesnoeid moesten worden. Het gazon eindigt in een
halve cirkel met daarin twee bloemperken. Vanuit het middelpunt van deze halve
cirkel ontspringt een dwars-as die op zijn beurt eindigt bij een halfcirkelvormige
haag. Het bosje daarachter vormt de visuele beëindiging van die as, zodat men
geen zicht heeft op wat zich buiten het eiland bevindt.
Het tweede plan draagt de datum 31 januari 1911. Dit ontwerp gaat uit van hetzelfde
principe van twee haaks op elkaar staande assen, maar is soberder van vormgeving.
In plaats van in een halve cirkel eindigt hier het gazon achter het huis bij een
bosschage. Een pad in het verlengde van de symmetrieas van dat gazon maakt aan
de rand van de gracht een knik en leidt vervolgens naar een bankje dat in een
halfcirkelvormige haag is geplaatst. Rondom heel de tuin is een haag aangegeven.
Tussen de twee ontwerpen voor de tuin op het eiland zitten enkele opmerkelijke
verschillen.
Omdat ze zo verschillend van stijl zijn, rijst het vermoeden dat deze ontwerpen
door twee verschillende ontwerpers zijn vervaardigd. Het eerste is sierlijk getekend:
de indeling van het huis wordt erop weergegeven en in het water van de gracht en
langs de paden zijn schaduwen van
de oevers en beplanting weerge
geven. Dit is waarschijnlijk gemaakt
door Springer zelf. Het tweede plan
is vlakker van kleur en heeft een
strakkere vormgeving. Dit zou
kunnen worden toegeschreven aan
Gerard Bleeker. Deze was de neef
van Springer en vanaf 1906 werkzaam
in het ontwerpbureau van zijn oom.
Vanaf 1911 tekende Bleeker zelf ook
ontwerpen, terwijl ze in die tijd nog
wel werden gesigneerd door Springer.
Dat laatste lijkt het geval te zijn met
het ontwerp van 31 januari 1911.
Ondanks Springers grote kennis van
de tuingeschiedenis en zijn vele
onderzoeken naar historische tuinen
en parken, baseerde hij in het geval
van Moermond zijn plan helemaal
niet op historische voorbeelden. Zijn
plannen tonen een villatuin zoals die
ook bij nieuw gebouwde villa's en bij
stadswoningen kon worden aan
gelegd. Een band met het kasteel is
niet te bespeuren, net zomin als met p/et cementmstieke prieel in het park.
historische kasteeltuinen zoals Springer Foto Martin van den Broeke, 2008
92
