DE AVONDMAALSBEKERS VAN BOMMENEE
Geschiedenis van Bommenede
door J.R Verseput
Hoewel Bommenede omringd werd
door Zeeuwse eilanden, behoorde het
lange tijd tot Holland (en daarbinnen
tot de heerlijkheid Voorne) aangezien
de Sonnemere (de stroom die het eiland
scheidde van de overige eilanden) werd
beschouwd als de grens tussen Holland
en Zeeland. Het was dus een Hollandse
enclave in Zeeland (zie kaart).
Pas in 1687 is Bommenede overge
dragen aan Zeeland. De naam komt in
1165 voor het eerst voor als Insula
Bomne, het eiland van Bomne. In vroe
ger tijd werd vaak gesproken van
Bommenee. De uitgang 'ee' betekent
water. De nederzetting Bommenede is
begin twaalfde eeuw gesticht door
monniken van de abdij Ter Duinen,
Koksijde (nu België). In de veertiende
eeuw gaat Bommenede door overstro
ming verloren. In 1412 wordt het gebied
opnieuw bedijkt. Ook het water de
Sonnemere is dan inmiddels ingedijkt.
Dat resulteert in de huidige polders
Oud-Bommenede, Nieuw-Bommenede
en Nataarspolder, waardoor Bommenede aan Schouwen vast komt te zitten. Bommenede
blijft echter vooralsnog een Hollandse enclave in Zeeland.
In 1575 overmeesterden de Spaanse troepen Schouwen. Op 30 september waren zij
's morgens vroeg bij het klooster Sion te Noordgouwe door de Gouwe gewaad.
Daarna moest Zierikzee worden ingenomen. Het versterkte Bommenede lag als een
bedreiging in de rug. Nadat Brouwershaven zich in oktober zonder slag of stoot
had overgegeven aan de Spaanse troepen, trokken die naar Bommenede. De plaats
lag tussen drie op elkaar gerichte dijken, op elk daarvan was een verdedigingswerk,
een ravelijn, aangelegd; ook was het door een wal met gracht omgeven. Drie vendels
huursoldaten, Walen, Duitsers en Fransen, vormden de bezetting onder bevel van
de oude Nivelles (een Waalse krijgsheer). Een oude bron vermeldt:
Den 30 Octobris heeft de viant Bommenee ingenomen, doen sij 't dickmaal besturmd
en wel twee duizend man voor gelaten hadden, sonder de gequesten; ook hebben alle
die daerinne waren tot de leste ure toe gevochten en de viant inkomende, heeft ook de
vrouwen en kinderen, al wat daerin was, vermoord ende plaets en fort verbroken en te
niet gedaan.
Kaart Bommenee
100
O