ter beschikking van de bezetters om het eiland onder water te zetten. Eindelijk
macht! Met zichtbaar enthousiasme en trots reisde hij in gezelschap van Oberleutnant
Görnant en leden van het Überflutungskommando over het hele eiland en dicteerde
wat er moest gebeuren. Provinciaal commissaris Dieleman stuurde hem nog een
brief: liep Ilcken niet wat te hard van stapel? De ingenieur reageerde geïrriteerd:
alles gebeurde in opdracht van de Wehrmacht. Voor zijn diensten ontving hij
overigens ook geld, 1000 gulden in twee termijnen van 500 boven op zijn salaris bij
het Waterschap Schouwen dat gewoon doorliep.
Schouwen-Duiveland bestaat uit een groot aantal polders, elk met een verschillend
waterpeil. Het niveauverschil tussen de hoogste en de laagste polder bedraagt circa
2,5 m. Om al deze polders onder een niet te diep laagje water te zetten was een
grondige terreinkennis nodig. Ilcken had die kennis. Van Ansumpfung was intussen
geen sprake meer, het gewenste waterpeil werd 50 cm boven het maaiveld.
Protesten van polderbestuurders werden terzijde geschoven, de gemalen werden
dichtgemetseld om de opgestelde machines tegen het water te beschermen maar
tegelijk om het spuien te verhinderen, binnendijken werden doorgestoken en
sluizen en kolken geopend. Dat het peil met zoet regenwater kon worden bereikt,
zoals Ilcken de heemraden had voorgespiegeld, was een fictie. Zeeland heeft in de
maanden april tot en met september een regentekort: er verdampt meer water dan
er door neerslag bijkomt. Inundatie met regenwater zou dus pas mogelijk zijn in het
najaar. Hooguit kon zoet water vanuit de hogere polders gebruikt worden om de
lagere onder water te krijgen. Ilcken moet dat geweten hebben. Al op 23 februari
werd bij hoog water de eerste spuisluis (de Scheldesluis bij Ouwerkerk) opengezet.
Later gebeurde dat ook op andere plaatsen. Op 1 maart stond er bij Bruinisse 25 cm
water en in de weken daarna liep het eiland van oost naar west langzaam vol. Eind
maart schreef hij trots een rapport aan Dieleman over wat hij bereikt had. In mei
bereikte het water voorlopig zijn maximale stand. Alleen de hoogst gelegen gedeel
ten zoals Noordgouwe en Zonnemaire waren toen nog droog.
102
Het geïnundeerde Schouwen-Duiveland, omgeving Heerenkeet, winter 1944. Op de achtergrond
Zierikzee met de nog niet opgeblazen watertoren GASD ZG 0361)
