nnderzoek te verbreden door naar andere periodes te kijken. In Engeland worden de
midddeeu^n ki dit soort studies vaak vergeleken met de Nieuwe Tijd» Ook voo
Nederland zou dat perspectief interessant kunnen zijn. Een ander punt dat mij
inziens meer aandacht verdient, is het voorkomen van malaria in de middeleeuwen.
Hoewel er indirecte aanwijzingen zijn dat deze ziekte een belangrijke rol sPe£lde'
is hierover nog te weinig bekend. In een grote toekomstige studie hoop ik hier
meer over te weten te komen.19
16
Literatuur
17
^Twoods, Urban-rural mortality differentials: An unresolved debate. Population and Development
2 Dh ardkens^nz^jn geheel gebaseerd op mijn proefschrift verschenen in 2016 (Life in Transition. An
osteoard'aerglcal perspective of the consequences of medieval socioeconomic developments
in Holland and Zeeland (AD 1000-1600)) en delen van de tekst zijn recenteh|k ook verschenen in
3 DX.1 m°ttinètl%Toarchaeolog)::An integrated approach to working with human remains, New
4 c'Ï Roberts en M. Cox Health and disease in Britain: From prehistory to the present day,
5 RTa^Oosten^De stad, het vuil en de beerput. Een archeologisch-historische studie naar de
opkomst, verbreiding en neergang van de beerput in stedelijke context (13de tot 18de eeuw).
6 evidence for malaria in the medieval
7 in Nederland, Iiifectieziekten Buiietin,
0 NH2Swellencrebel and A. de Buck. Malaria in The Netherlands, Amsterdam 1938, 71.
9 RC M HoSenbrouwers, Town and country in Holland, 1300-1500 in: Town and count,n
Enrobe, 1300-1800. R. Epstein, red. Cambridge (2001), 59
10 A van Steensel, De economie van het platteland. In: Geschiedenis van Zeeland, vol. 1. R Brusse
and P.A. Henderikx, red. Zwolle 2012, 265-276, Van Steensel 2012, 273
11 ibidem, 274.
13 LIL Lukaö en L.M. Thompson. Dental caries prevalence by sex in prehistory: magnitude and
meaning. In: Technujue and application in dental anthropolog)'. J.D. Irish en G. e son, re
14 KTKlfnTor2ski8et al. Effect of an alcoholic diet on dental caries and on Streptococcus of the
mutans group. Study in rats. Brazilian Oral Research, 21 (2007) 104.
15 RW Unger. Beer in the Middle Ages and Renaissance. Philadelphia 2004, 38-43. mmllnirv
\l B. Veselka et al. Gender-related vitamin D deficiency in a Dutch 19th century farming community.
International Journal of Paleopathology, 2017, in press. four sites from
17 ME Lewis Impact of industrialization: comparative study of child health in four sites trom
medieval and postmedieval England (A.D. 850-1859). AmericanJournal of Physical Anthi apology
119 (2002).
S Se^tT^or^aS^ofde Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk
Onderzoek. In totaal zullen in dit onderzoek 29 collecties worden bekeken waaronder
Klaaskinderkerke en Nieuwerkerke.
Hoppenbrouwers, P.C.M. Town and country in Holland, 1300-1500 in: Town and country in Europe,
1300-1800. R. Epstein, red. Cambridge (2001), 54-79.
Kaaden van der, J.J. Geschiedenis van de inheemse malaria in Nederland. Infectieziekten Bulletin, 14
(2003), 388-393.
Kantorski, K.Z., D. Martins de Souza, V. Quispe Yujra, J. Campos Junqueira, A.O. Cardoso Jorge, R.
Fernandes da Rocha. Effect of an alcoholic diet on dental caries and on Streptococcus of the mutans
group. Study in rats. Brazilian Oral Research, 21 (2007), 101-105.
Lewis, M.E. Impact of industrialization: comparative study of child health in four sites from medieval
and postmedieval England (A.D. 850-1859). American Journal of Physical Anthropology 119 (2002),
211-223.
Lukacs, J.R. en L.M. Thompson. Dental caries prevalence by sex in prehistory: magnitude and meaning.
In: Technique and application in dental anthropology. J.D. Irish en G.C. Nelson, red. Cambridge 2008,
136-177.
Martin, D.L., R.P. Harrod, en V.R. Perez. Bioarchaeology: An integrated approach to working with
human remains. New York 2013.
Oosten, van, R. De stad, het vuil en de beerput. Een archeologisch-historische studie naar de opkomst,
verbreiding en neergang van de beerput in stedelijke context (13de tot 18de eeuw). Dissertatie
Rijksuniversiteit Groningen 2014.
Roberts, C.A. en M. Cox. Health and disease in Britain: From prehistory to the present day. Gloucester
2003.
Schats, R. Skeletten onder de loep. Osteoarcheologische verschillen tussen stad en land in de
middeleeuwen. Archeologie in Nederland, 1 (2018), 2-9.
Schats, R. Life in Transition. An osteoarchaeological perspective of the consequences of medieval
socioeconomic developments in Holland and Zeeland (AD 1000-1600). Dissertatie Universiteit Leiden
2016.
Schats, R. Malaise and mosquitos: Osteoarchaeological evidence for malaria in the medieval
Netherlands. Analecta Preahistorica leidensia, 45 (2015), 133-140.
Steensel, van, A. De economie van het platteland. In: Geschiedenis van Zeeland, vol. 1. P. Brusse and
P.A. Henderikx, red. Zwolle 2012, 265-276.
Swellengrebel, N.H. and A. dé Buck. Malaria in The Netherlands, Amsterdam 1938.
Unger, R.W. Beer in the Middle Ages and Renaissance. Philadelphia 2004.
Veselka, B., A.E .van der Merwe M.L.P. Hoogland en A.L. Waters-Rist. Gender-related vitamin D
deficiency in a Dutch 19th century farming community. International Journal of Paleopathology,
2017, in press.
Woods, R. Urban-rural mortality differentials: An unresolved debate. Population and Development
Review, 29 (2003), 29-46.
