stoorde het machtsevenwicht in
de Oostzee. De Pruisische steden
die zich buiten het eerdere con
flict hadden gehouden, kwamen
nu wel in actie, ze gingen op zoek
naar bondgenoten voor een nieu
we oorlog. De Wendische steden
waren hierover niet enthousiast,
ze hadden immers net vrede ge
sloten met Denemarken. Uit een
andere hoek kwam wel hulp, on
der andere sloten de Zeeuwse en
Hollandse steden zich aan. In juli
1367 werden de plannen op de
Hanzedag besproken. Dit was de
eerste keer dat Zierikzee afgezan
ten naar een Hanzedag stuurde.
De aanwezige steden stelden een
plan op, oorlog was duur en voor
de Hanze zowel een economische
als militaire aangelegenheid. De
vijand moest worden geboycot en
rïSiSrï te financieren. Het belangrüks.e bert* was we>-
vnr,
eerlos gebruikten om hun voet tuïsen de deur te krijgen in het Oostaeegebied.
Het if nu duidelijk dat dit niet het geval kan zijn geweest, Zierikzee bijvoorbeeld
had zijn plek al veroverd op Schonen en in andere Hanzemarkten. De deelnan
vin Zierikzee aan de vergadering is eerder de deelname van een geaccepteerd id
van de Hanze in plaats fan die van een bemoeiende buitenstaander. Bijzonder
isdatZierikzee bij deze vergadering in de eerste plaats vertegenwoordigd werd
door de kooplieden zelf. Zij hadden de grootste belangen op Schonen en in
Oostzeegebied en wilden hun zaken beschermen. Opvallend veel afgevaaichgde
van Zieifkzee waren actief als voogden op Schonen, met andere wooiden: me^en
rlip direct belang hadden bij de oorlog.10 Seifert concludeert dat het om leden van
het Zierikzeese stadsbestuur moet zijn gegaan. Zowel voor voogd als a^zaiU Jj
H nzedaaen mag een persoon met een zekere status worden verwacht. De regel
dat de afgezanten leden van het stadsbestuur moesten zijn werd echter pas later
toegevoegd ^det is dus niet met zekerheid te zeggen dat de Z.er.kzeeenaais d e
een leidende rol aannamen binnen de Hanze, ook een vooraanstaande positie in
Een jaafktfer^in 'l368, heeft de confederatie van Keulen vorm gekregen Er werd
öcirL=n rnr 'een oondtolheffing.11 Dit was een extra belasting op vei handelde
goederen Duidelijk werd afgesproken dat deze belasting beperkt bleef tot goederen
fan of niar Schonen. Op deze manier werden kooplieden die niet op Schonen
Zdelden niet belast. Deze voorwaarde zal geholpen hebben het bestuur van
24
Zierikzee zover te krijgen deze extra belasting op haring uit Schonen in te voeren.
De oorlog brak in 1368 weer uit. De confederatie was succesvol, de Denen moesten
hun nederlaag erkennen. In 1370 werd de vrede van Stralsund getekend. De vrede
was vernederend voor de Denen en gaf de kooplieden veel invloed over Schonen.
Denemarken moest voor tien jaar belangrijke forten afstaan aan de kooplieden. Het
was het hoogtepunt van de politieke macht van de Hanze en iedereen leek opeens
mee te willen doen. Zierikzee was een van de vele steden die zijn zegel onder de
vrede hing.
Zierikzee bleef ook na deze periode deelnemen aan Hanzedagen. Voor 1367
kwam de stad wel in de recessen van de Hanzedagen voor, maar nu stuurde de
stad zelf ook afgezanten. In de loop der jaren was er veel variatie mogelijk in de
onderwerpen die werden besproken en de frequentie waarin de Zierikzeeënaars
daadwerkelijk present waren. In de jaren zeventig van de veertiende eeuw ging het
om de vrede van Stralsund en hoe de steden hier de jaren daarop van profiteerden.
Als medeondertekenaar van de vrede dook de naam van Zierikzee hier vaak op.12
In 1381 bleek op een Hanzedag dat Zierikzee veertig Lübeckse mark vanwege 'de
oude schuld' aan de steden verschuldigd was en twintig mark vanwege een nieuwe
schuld. Waar, wanneer en hoe deze schuld was gemaakt, werd niet duidelijk,
er werden geen namen genoemd. Zierikzee werd aansprakelijk gehouden, wat
vaker gebeurde als een onderdaan ergens schulden had. Op deze manier kon de
schuldenaar zijn geld terugkrijgen, Zierikzee moest zelf maar zien of ze de schuld
verhaalde op de oorspronkelijke schuldige. In juni van datzelfde jaar werd er op de
Hanzedag een uitspraak over deze schulden gedaan. Zierikzee kreeg tot september
1381 (op Sint Michaëlsdag) de tijd om het geld te voldoen. Lukte dat niet, dan
zouden goederen van Zierikzee op Schonen worden belast om aan de som te
voldoen.13 In 1385 bleek dat Zierikzee nog geld schuldig bleef, hoeveel werd echter
niet duidelijk."
Aan het eind van de veertiende eeuw was er oorlog tussen hertog Albrecht van
Holland en hertog Johann van Mecklenburg. Deze strijd zorgde voor een complexe
politieke situatie. Albrecht gaf in mei 1393 aan dat zijn Hollandse onderdanen met
het conflict niets te maken hadden. Wismar en Rostock werd dan ook gevraagd
Hollandse kooplieden, onder wie de Zierikzeeënaars, met rust te laten.15 In juni
bleek dat Wismar en Rostock Zeeuwse schepen hadden gekaapt, want Albrecht gaf
Zierikzee en Middelburg toestemming geleden schade zelf te verhalen."1 In 1394
was Zierikzee aanwezig op een Hanzedag waar een pondgeld werd afgesproken.
Zierikzee lijkt hier de taak te krijgen de opbrengst van deze tol op Falsterbo in
bewaring te houden.17 Ook in Utrecht in 1394 was Zierikzee aanwezig op de
Hanzedag, al werd er geen duidelijke reden gegeven."1 Uit een van de stukken
van de Hanzedag in Mariënburg blijkt dat Zierikzee samen met Amsterdam
bezwaar maakte tegen de heffing van het pondgeld, omdat ze al door middel van
schepen bijdroegen.10 Deze inspanningen waren waarschijnlijk gericht tegen de
victualiënbroeders, een groep kapers, die de handelswegen bedreigden. In 1418 gaf
Zierikzee aan niet deel te kunnen nemen aan een Hanzedag door onrust in Holland
en Zeeland. Twintig jaar lang was de stad niet vertegenwoordigd op de Hanzedagen,
maar in dit geval leek er op zijn aanwezigheid te worden gerekend.20 Dit waren de
bekende voorbeelden hoe Zierikzee betrokken was bij de Hanzepolitiek, die werd
bepaald op de Hanzedagen.
Naast deze politieke zaken liet Zierikzee in het Oostzeegebied ook van zich horen,
als het gaat om de bescherming van zijn bewoners. Zo kreeg Lübeck in 1332 een
25
Walclemar IV
