OP VERZOEK.
mieifiiiii ii iiiiftei.
gemeubeleerde KAMER
de beste gevolgen heeft gehad. 'Ook zijn Tandpoeder allezins aan deszelfs doel
voldaan wordt.' Duidelijk is dat er concurrentie is van rondtrekkende kwakzalvers
(tandentrekkers etc.), dat er meer aan tandheelkunde wordt gedaan door beide
tandmeesters en dat er toch nog altijd andere handelingen worden gedaan dan
tandheelkundige. Dat er zo kort na zijn vestging al advertenties verschijnen over
de goede kwaliteit van de behandelaar geeft te denken. De bekende Zeeuwse
geschiedschrijver Frederik Nagtglas (1821-1902) schrijft in een van zijn Zeeuwse
vertellingen over de voorspellende droom van 'grootje Sinne die droomde ...dat
Torres de tandendocter te Middelburg haar op de markt "een kieze trok en toen nog
van een begrafenis en als ze dat deed, volgde er altijd een ongelukWaarschijnlijk
bedoelt grootje met markt het praktijkadres van Torres op de Vlasmaerkt.
Ook hier gaat de wetgeving weer een grote rol spelen. In 1865 worden de vier
geneeskundige wetten van Thorbecke van kracht. Bepaald wordt dat alleen
medici tanden mogen trekken, maar dat de gevestigde tandmeesters (nog beperkt)
mochten blijven werken. Veel medici hadden daar overigens niet zoveel zin in, zoals
professor M. J. van Lieburg, hoogleraar medische geschiedenis, in een beschrijving
vS het tandheelkundig beroep voor 1865 aangeeft als hij een brief van de broer
van Thorbecke (dr. Herman Christiaan 1806-1845, arts) aanhaalt. Die schreef aan
zijn oudere broer, de staatsman: 'Ik had nog geen instaimenten en toen ik ze
eindelijk had wist ik nog niet hoe ik een kies moest trekken Eindelijk kwam er
een meisje van 20 jaren en verzocht mij dringend haar zelve te helpen. Nu ging
naar de zolder trok enige kiezen uit een doodshoofd en daarop die van de lijderes
in een ogenblik en wel zo dat zij er bijkans niets van gewaar werd, zo schielijk ging
het.'
Toch zou een beperkt aantal (huis)artsen, zeker in kleinere dorpen, nog tot ver in
de twintigste eeuw tanden en kiezen blijven trekken.
De nieuwe wetgeving bleek niet goed te werken en in 1876 werd het verbod voor
de tandmeesters weer opgeheven. Tussen 1880 en 1890 waren overigens nauwelijks
Nederlandse tandmeesters in Zeeland werkzaam. Wel kwam er een enkele keer ee
Belgische tandmeester uit Antwerpen naar Middelburg.
Inmiddels was Theodore Dentz (1840-1933), kleinzoon van de eerder genoemde
Simon Nathans Dentz, zelf tandmeester en arts, iri 1877 in Utrecht gestart me
de opleiding tot tandarts en hoewel pas in 1913 officieel de titel tandmeester
tandarts werd veranderd, was deze wijziging in naam in de praktijk al eerder
ingeburgerd. Met de wet van 1898, instelling van een theoretisch tandartsexamen,
en die van 1892, vooropleiding moest hbs of gymnasium zijn, was de weg naar
tandarts geregeld.
Tandarts 1878-1978
Het niveau van tandheelkundige zorg is in deze periode wezenlijk omhooggegaan.
De trapboormachine werd voor het eerst gebruikt in 1871 (en kort daarna de
elektrische), het zilver-amalgaam als vulmiddel is van 1883 en ook de kunstprothese
van gevulkaniseerde aibber, na de uitvinding van Goodyear is van 1855 Korto
er is een enorme verandering in de tandheelkundige behandelingen. In 1879 kwam
Sara Son een dochter van een bekende Utrechtse tandmeester Joseph Mozes
Son vanuit Rotterdam enkele keren spreekuur houden in hotel Van Oppen voor
het 'maken van kunstgebitten. Dit was het begin van een periode van ongeveer
25 jaar dat de familie De Vries-Son praktiseerde in Zierikzee. Levij de Vries, zich
later noemend Louis de Vries-Son, de echtgenoot van genoemde Sara, was een
94
ZUIGT ANDENzelf atraetie.
DE VRIES-SON, i A N ROTTERDAM,
DE VRIES-SON.
tandtechnieker, die een opleiding in Amerika had gevolgd en vandaar een nieuw
soort kunstgebitten naar Nederland had meegebracht, zoals ook in advertenties
werd aangegeven.
Dat hij als tandtechnieker ook in de mond werkte, bleek uit dankbetuigingen in
de Ziet ikzeesche Nieuwsbode van patiënten met een aangeboren open verhemelte,
dat hij voorzien had van een bijzondere prothese, waardoor normaal spreken en
eten mogelijk werd. Hij overleed in 1893, nadat hij enkele jaren daarvoor nog het
theoretisch tandartsdiploma had gehaald. De praktijk werd onder dezelfde naam
voortgezet door Maurice Son, een broer van Sara en tandarts in Rotterdam en een
zoon De Vries, die tandtechnieker was. Maurice Son, die zelf maar korte tijd in
Zierikzee werkte, was de oprichter en eigenaar van de eerste tandheelkundige
polikliniek in Rotterdam, waar, zoals weer in advertenties werd vermeld, kosteloze
behandeling voor on- en minvermogenden mogelijk was. De praktijk irï Zierikzee
werd zeer wisselend, soms een keer per jaar en dan weer een jaar met behandeling
om de veertien dagen, tot 1914 voortgezet. Daarnaast heeft nog een jongere broer
Leopold Joseph Son, tandarts in Utrecht, in het jaar 1895 spreekuur gehouden
in hotel De Weerdt in Zierikzee. In september 1888 kwam A.A. Regensburg als
tandarts naar Zierikzee. In een advertentie in de Zierikzeesche Courant kondigde
hij zijn komst aan.
Afkomstig uit een familie van tandmeesters en zelf ook tandmeester, behoorde hij
tot de allereerste generatie afgestudeerde tandartsen. Hij, en vanaf 1908 zijn zoon
Aaron Regensburg bezochten regelmatig Zierikzee en andere plaatsen in Zeeland
en West-Brabant (zitting in Zierikzee onder andere naast het Huis van Nassau en
Hotel De Weerdt). De hoofdvestiging van A.A. Regensburg was in Leiden en vanaf
1903 in Den Haag; van zoon Aaron Bergen op Zoom en later Den Haag. A.A.
(Alexander Abraham) Regensburg had vier dochters en zeven zonen, van wie er
vier (tand)arts waren. Drie van zijn kinderen, onder wie een zoon die tandarts
was, zijn in 1942-43 afgevoerd naar Auschwitz en Sobibór en daar omgekomen.
95
zuil n op nunslannde DONDERDAG lO dozer alhier in het Ilotel //VAN OPPEN" te spreken
f Ic ontbieden zijn, *petinnl voor de vervaardiging van KUNSTTANDEN en GEBITTEN,
2LIGTANDEN nieuw proccdée) bij welke gcene andere tanden of stukken behoeven uitgetrokken te
worden en oude onbruikbare stukken vnn kunsttanden weder geheel nieuw en goed bruikbaar
cemaaki kunnen wordenzonder HAKEN of VEEREN waarvan do eerste uitvinding en invoering in
„Nedeiimvd door den oudergetcekenden is geseiuedt.
Ontbiedingen kunnen schriftelijk aan Hotel >YAN OPPEN" geschieden.
De Tandarts A. A. HEOGSgBIBO
vraagt eene nette
op goeden stand, om des DONDERDAGS tegen
goede conditiën ijjae patiënten te bannen con-
oulteeren.
Brieven franco, Tandarta REGENSBURG, Leiden.
Aanvangende de volgende maand, zal de
landarts A. A. BEGEYSBCBCJ lederen
Donderdag om de 1* dogen te ZTERTK7.EF:
(in deze Courant nader op te geven adres) te con
sulteeren of te ontbieden zijn.
