2237
F
1 80
SLUIS
TOT
VAN
STAD
van
is
en
en
zee
dat uiteindelijk de
aan de stad
geheel los
dames en heren,
van Gent zich
ge ge ve n
Immers tot het verlenen
was Gent een zeer
haar lakennijverheid.
in de
gegraven
Gedurende de eerste jaren van haar be-
Gent eigenlijk niets; er was slechts sprake van een
Maar, zult U zeggen, als de titel inderdaad
dan zal ongetwijfeld de geschiedenis van Sas
als sluis in de Sasse vaart.
Ook dat is niet geheel juist,
staan was Sas van
vaart die doodliep tegen de Landtdijck.
De titel die ik gekozen heb voor mijn voordracht,
is er een met enige pretenties. Want, de vraag of Sas
stad mócht noemen heeft al veel stof tot discussie
Formeel was Sas van Gent geen stad,
stadsrechten is het nooit gekomen.
De
door de Schipgracht en
vervoer van turf.
eeuw was Gent met de zee verbonden door de Ottogracht
In de loop van de tijd echter verzandden deze waterwegen
zo zeer, dat uiteindelijk de verbinding met open water alleen nog onder
houden werd door de Schelde
Van sluis tot stad
van Gent zijn aangevangen
verlening van stadsrecht hield in het algemeen in dat
eigen bestuur, wetgeving en rechtspraak verleend werd,
van het omringende platteland.
Tot het jaar 1644 was van dit alles ook feitelijk geen sprake. Het
Sas van Gent behoorde tot de stad Gent en werd van daaruit bestuurd.
Ook de rechtspraak geschiedde, zoals we nog zullen zien, door en
vanwege Gent.
La 1644 veranderde er op dit gebied veel; Sas van Gent werd bestuur
lijk zelfstandig en kreeg een eigen rechtspraak, zowel strafrechtelijk
als civie Ir echt r lijkQua wetgeving richtte men zich echter naar de
Axeler Wetten en Gewoonten.
Een gangbare definitie van een Stad luidt:
"een nederzetting die wordt gekenmerkt door een vrijwel
"aaneengesloten bebouwing waarin een grote niet agrarische
"bevolking is gehuisvest, waarbij de bebouwing is gegroe
peerd rond en de bevolking georiënteerd op een centrum
"van economische bedrijvigheid, bestuur en/of kunst en
"wetenschap"
In deze definitie zitten nogal wat punten die in het voordeel van Sas
van Gent spreken, namelijk de vrijwel aaneengesloten bebouwing, de
bevolking die inderdaad nauwelijk agrarisch was en georiënteerd was
op een centrum van economische bedrijvigheid (de sluizen en het
kanaal). De term "grote bevolking" is rekbaar. Een niet al te grote
stad in de Nederlanden had in de 16e eeuw slechts enkele duizenden
inwone r s
Wij kunnen daarom stellen dat ofschoon Sas van Gent formeel geen
aanspraak kon maken op de betiteling "stad", zij zeker in de 18e eeuw
een plaats was met een uitgesproken stedelijk karakter.
Om te zien hoe de geboorte van Sas van Gent heeft plaatsgevonden en
welke geschiedenis daaraan voorafging dienen wij enkele eeuwen terug
te gaan in de tijd.
In de Middeleeuwen, en vooral in de 13e eeuw,
welvarende handelsplaatsVooral befaamd om
Haar havens waren verbonden met de klont of Westerschelde
12e eeuw door de Schipgracht en de Burggravenstroomdie
was voor het
In de 13e
de Lieve,
zeer,
,c.
11
I
