Het kleine torentje
3.9
25
Voor dit gedeelte is rijkelijk geput uit: Hans Schippers. Bouwt in Beton. 1995, p. 13-15; van dezelfde
auteur: In Sas van Gent begon de victorie, in: De Ingenieur. Jrg. 102, 1996. nr 2. p. 17-19
Op 30 september zijn de muren
van de transeptgevels op hoogte
en dan begint eigenlijk het grote
afwerken.
Een rondboogje boven de
sacristie-ingang moest een
spitsboogje met vlechting
worden. Daar moest f 10,00 -
voor worden bijbetaald. Er werd
begonnen aan de vlechtingen boven de hoofdingang en de timpaan-vullingen in het kerkportaal. Het
zijn staaltjes van metselwerk. Het kruis voor de dakruiter of Angclustoren wordt aangevoerd, weegt 85
kg en zal diverse malen geverfd worden.
De betonfabriek van de firma Picha-Stevens6
Beton bestond al voor het begin A an onze jaartelling. De Romeinen gebruikten een mengsel A an kalk,
kleine stukjes steen en puzzolaanaarde. Verschillende ‘betonnen' bouAVAverken zoals het Pantheon in
Rome en het aquaduct van de Pont du Gard zijn nog steeds toeristische trekpleisters, maar ook een
gedeelte van de haAen van het oude Caesarea in Israël. In de loop van de tijd Avas die kennis echter
verloren gegaan.
In later tijd gebruikte men als hardingsmiddel gemalen tufsteen uit de Eiffel. Men noemde dat ‘tras’.
Omdat de kwaliteit van de tras steeds verder achteruit ging, begon men in de 19“ eeuw te zoeken naar
een vervangingsmiddel. De Franse tuinier Joseph-Louis Lambot maakte rond 1845 bloembakken A an
ijzerdraad en omhulde die met cementmortel en liet dat drogen. Hij noemde zijn Ainding^ër ciment.
Een andere bloemist Joseph Monicr (1832-1906) Averkte dat idee verder uit en zocht naar andere
toepassingen. In 1868 vroeg hij octrooi aan voor zijn beton armé, Avaarmee hij buizen en
waterreservoirs maakte. Het ‘systeem Monier Avas geboren.
De gebroeders Francois en Jean-Baptist Picha uit Gent hadden in 1880 voor België de octrooien A an
Monier voor het maken A an beton verworven.
Zij hadden in Gent een cementijzerfabrick "aan de ham", rue de Jambon zoals de Ham aan het begin
van de 20‘ ccuav genoemd werd. Tot heden is te Gent aan het pand Ham 133 een grote betonnen plaat
Diezelfde week echter zijn de kruisbogen gemetseld en
Avordt “de klok met stoel en toebehoren" uit de toren van
de oude kerk genomen en vervolgens als angclusklokjc in
de kruistoren gehangen.
Het is niet duidelijk Avat daar precies mee bedoeld Avordt.
Het moet Avel de dakruiter zijn. Avant in een brief aan de
bisschop schrijft Blankers dat de architect ook een
torentje had voorzien “om vanuit de sacristie te kleppen".
Spiring noemt de dakruiter overigens ook het
Angelustorentje.
Over dat gebruik is ter plaatse echter niets bekend De
toren staat boven het stergeAvelf, Avaarin zulke grote “gaten" zijn (er zijn geen sluitstenen, maar
kruinringen), dat er gemakkelijk een touw doorheen kan. Bij navraag (in 1992) kon echter niemand
van de zeer oude Sassenaren zich een klokje in het kleine torentje herinneren.
Intussen moest er natuurlijk ook in de oude kerk geluid kunnen worden en daarom moest een
hulpklokje in de oude toren worden gehangen. Spiring houdt exact bij hoelang tAvee timmerlui daar
aan hebben geAverkt.
boven
moest
met
3.8