Spiring werd de volgende dag ziek. Het
De afwerking
3.11
28
Er moet wel worden opgemerkt:
problemen geweest.
Hij voegt een schets van de constructie toe, want een tekening bestaat nog niet! Het is een schets van
een ribbe met een trekstang.
Het is van enig belang de werkzaamheden
er wordt
een paar dagen later:
was “mistig weder” schrijft hij. Hij sterft
2 februari 1892 zoals wij al eerder schreven.
De kerk is rijksmonument geworden vanwege de betonnen gewelven in het middenschip en het
transept, liet was duidelijk een experiment van het duo Cuypers-Stevens. Stevens had de kennis van
de Picha’s achter de hand.
Was de firma Picha Stevens zo ondeskundig als de onbekende briefschrijver suggereert: waren er
zoveel problemen? Spiring spreekt er met geen woord over. Hij noteert iedere dag onverstoord: aan
het cementijzeren gewelf wordt doorgewerkt.
aan het betongewelf zijn voorzover bekend sindsdien nooit
Begin oktober 1891 is de ruwbouw gereed. Een stukadoor kan beginnen en Spiring houdt het allemaal
nauwlettend in het oog. Hij schrijft een brief naar Cuypcrs en vraagt als de muurvlakken beraapt
gestukadoord) gaan worden, of dan al bij de eerste "vertinning het eerste dunne laagje specie)
kleur bij gemengd moet worden, of dat dit pas later bij het gladschuren moet gebeuren. En of de
architect de kleuren wil opgeven.
In dezelfde brief vraagt hij ook of in de luiken van de dakvensters een klein gedeelte glas gemaakt
moet worden, "voor wat meer licht onder de kap dat kan namelijk "onder de bewerking gemakkelijk
gedaan worden." Op de oorspronkelijke tekeningen was daarin niet voorzien, zodat het onder de kap
aan het betongewelf van dag tot dag te volgen:
Op 26 oktober begint men met het plaatsen van het "ijzermaaswerk” in het middenschip. Daar
werken twee "monteurs” of "ijzerwerkers” aan;
Op 16 november blijkt een eerste resultaat: er moet een gedeelte klaar zijn. Want
begonnen aan het beschilderen van het gewelf:
Op 28 november zijn vier traveeën in het middenschip klaar, en aan het vijfde ol laatste is men
bezig. De schilder heeft twee traveeën afgewerkt:
Zaterdag 5 december wordt begonnen met het transept; veertien dagen later op 21 december
aan het geraamte voor het stergewelf;
Op 31 december wordt er nog steeds voortgegaan “aan het plaatsen van het
ccmentijzcrplafond in het transept en aan de travé tegen de toren bezig Er werd dus op drie
plaatsen tegelijk gewerkt: in het transept, het stergewelf (de kruising) en in het schip. Bij het
laatste werkte men van west naar oost, vanaf de kruising naar de toren toe;
16 januari schrijft Spiring: "aan het cementijzer stergewelf wordt voortgewerkt, en is voor
twee derde gedeelte klaar”;
Zaterdag 23 januari wordt begonnen met het ijzeren geraamte voor het gewelf in de sacristie;
Op dinsdag 26 januari staat er nog: aan het afplcisteren van het stergewelf begonnen.
Cuypcrs had het beton aam ankelijk begroot op 2,75 per m2. Hij had daarvoor een bedrag van
f 760.00 uitgetrokken voor 260 nvin het middenschip, wal overigens niet klopt. Voor de rest stond er
niets in de eerste begroting. Spiring had een afschrift gemaakt van de "herziene begrooting in verband
met toevoegsclen”. Het gaat nu echter om 355 m2 tegen dezelfde m2 prijs. Het wordt trouwens met een
ouderwets woord "soldering” genoemd: zolder. De soldering van het kruisgewell (hier: het transept)
wordt nu wel genoemd, maar is veel goedkoper: 1.25 per m2. Het ging om 80 m2en een totaalbedrag
van 1.003.75. De begroting van het stergewelf was, zoals we gezien hebben, vergeten. In het
contract na de onderhandse aanbesteding was dit bijgesteld tot 4,00 per m2voor het stergewelf.
Niet ten onrechte zoals we aan de hand van het dagboek hebben kunnen nagaan.
