69
De Scandinavische eilanden hebben ook al zeer veel geleden onder de ontmoetingen met de
duikboten en zullen ook wel zeer in moeilijkheden zitten met deze nieuwe phase. Nu komt
daar nog bij dat er in Nederland zoo goed als geen kolen meer zijn, ook niet voor de zeevaart.
Willen zij nu van Engeland kolen hebben, dan kunnen zij in een Engelsche haven bunkeren,
doch dan moeten zij voor wedervergelding voor de Engelsche regeering een reis doen onder
Engelsche vlag. Dus dat is om zoo te zeggen, de dood tegemoet loopen en wordt er op die
manier van Engelsche bunkerkolen weinig gebruik gemaakt.
De bond van reeders leggen vergadering op vergadering of zij al of niet hun schepen met deze
gevaarlijke tijden zullen laten varen. Ook de stuurlieden, machinisten en stookers laten zich
zoo maar niet meer aanmonsteren voor een zeereis, of anders voor zeer veel geld.
Ook zijn de scheepsvrachten zeer gestegen, dit nog gevoegd bij de al zeer hooge assuranties
van zeereizen van schip en lading, dan kan men wel begrijpen dat de levensmiddelen van
overzee zeer duur geworden zijn en dat daarom ook alles meer dan verdubbeld is in prijs.
De Amerikaansche regeering teekent protest aan tegen de handelwijze van Duitschland. Het
hangt af van toegeven van Duitschland of hier de vriendschappelijke betrekkingen zullen
blijven duren of niet. Ook in vele andere landen gaan uitingen van verontwaardiging op voor
deze belemmering van verkeer en onverdiende blokkade der neutralen. Ook in ons land zijn
ze er niet over te spreken, doch wat zullen wij doen. Wij zijn te klein en onmachtig, wij
kunnen er niets tegen uitrichten. Een protestnota aan Duitschland zenden, dat is alles.
men dus zijn kaarten op het gemeentelijk distributiebureau gaan halen waar de halve
bevolking van Sas van Gent staat te wachten op zijn beurt om bediend te worden. Daar kan
men dus urenlang staan. Veel gemopper en verwensingen kan men daar natuurlijk hooren.
Zoo gaat het ook met groene zeep die niet meer te krijgen is, rijst, eieren, boter, aardappelen,
vet, rundvet, spek, varkensvleesch enz.. Al deze directe levensbehoeften zijn onder
regeeringscontrole geplaatst en moet men van het distributiebureau een bon bekomen.
Brandstof is ook zeer schaars. Verder in Holland hoort men van tekort aan kolen en cokes.
Daar zijn huishoudens die met 40 kg. kolen een heele week moeten toekomen in deze felle
kou. Men hoort dan ook al van doodvriezen van arme of oude menschen. Veel menschen gaan
vroeg naar bed omdat men geen kolen of te weinig eten heeft. Het is een ellendigen toestand.
Het zal nog erger worden want daar is een bericht gekomen dat, vanwege de Duitsche
regeering, de duikbootoorlog zal verscherpt worden zoodat het onmogelijk wordt de zee te
bevaren. Vanaf 15 Februari wordt ieder schip dat zich binnen de territoriale wateren bevindt
zonder waarschuwing of nazien van papieren in de grond geboord, onverschillig van welke
nationaliteit ze zijn. De te bevaren wegen voor veilig varen worden hierbij aangegeven en
deze zijn zoo weinig dat het bijna onmogelijk is hier niet buiten te geraken en alzoo in de
gevaarlijke zone terecht te komen. Deze verscherping is natuurlijk te doen om Engeland en
Frankrijk van voedsel en oorlogsgereedschap te onthouden. Niettemin zullen de onzijdigen er
ook veel door te lijden hebben. Wij hebben reeds van vroeger eenige schepen te betreuren
doch het zal met deze phase wel veel erger worden.
Onze schepen die op de uit- of thuisreis zijn zullen er zeker wel niet gerust op zijn. Nu is het
voor de onzijdigen nog zeer veel vermoeilijkt door het onderzoek der Engelsche marine, want
ieder schip dat van Amerika of Indië door de Engelsche wateren naar Nederland of andere
neutrale landen komt, moet naar de een of andere Engelsche haven om door het prijsgerecht
onderzocht te worden.
Is dit geschied dan kunnen zij, met wat zij hebben mogen behouden, weer de reis voortzetten.
Dus moeten ze door de gevaarlijke wateren, waar ze weer niet ongestraft door de Duitschers
in kunnen komen.
