wapens, waardoor men nergens nooit veilig is
74
Om nog eens over de duurte te praten haal ik hieronder eenige prijzen aan om een beter
denkbeeld te krijgen van de moeilijke tijdsomstandigheden wat gekleed gaan en voeding
betreft.
Een compleet heerencostuum kost heden 50 a 60 gulden, hetwelk voorheen 20 a 25 gulden
kostte. Schoenen f. 15,— voor vroeger 6 a 7 gulden. De klompen f. 1,00 voor vrouwen en
f. 1,25 voor mansklompen. Kousen f. 1,75 a 2,00 waar vroeger 65 a 70 cents voor betaald
werd. Linnen, flanel, sajet, garen en lint is enorm duur. Alles wat men in het dagelijksche
leven noodig heeft is meer dan verdubbeld en daar staat tegenover dat de verdiensten dezelfde
In Frankrijk en België zware strijd. Juni is al heviger dan Mei. De lucht weergalmt van het
geschut. In Rusland staat alles stil. Het nieuwe land broeit en kookt. De soldaten aan het front
nemen rust, doch van vrede hoort men niets.
Bij ons in Amsterdam hebben wij straattoneel gehad. Een soort hongeropstootje door gebrek
aan aardappelen, doch dit is gauw door de militairen tot staan gebracht. Ongelukkig is er nog
een doode gevallen en zijn er verscheidene gewonden. Het is ook nogal erg; geen brood
genoeg en de aardappelen vóór u zien om uitgevoerd te worden naar het buitenland en er geen
van krijgen. Doch het is natuurlijk toegeven en aardappelen verstrekken.
Veel bijzonderheden zijn er in Juli niet meer voorgevallen. Nog steeds echt mooi zomerweer.
Alles groeit en bloeit. De menschen van hooge leeftijd hebben zoo’n voorspoedig weer een
tijd niet beleefd. Zoo hier en daar begint men al te proberen aan de nieuwe aardappelen, welke
over het algemeen meevallen. Dit is natuurlijk de allervroegste soort. Het zal voor vele
huishoudens een uitkomst zijn wanneer er weer volop aardappelen te bekomen zijn. Het lengt
natuurlijk veel op in het gebruik van brood dat eer te weinig is, slecht en zeer duur is.
In Amerika is men maar steeds bezig over het voedselvraagstuk der neutralen. Men zegt eerst
de geallieerden te voeden en dan, als er nog wat over is om uitgevoerd te worden, kan dat
gedistribueerd geschieden om zeker te zijn dat wij maar juist genoeg hebben om van te leven.
Engeland praat erover om de Noordzee te blokkeren. De vaargeul welke nog vrij is om via de
noord naar Amerika en Indië te varen, te bestrooien met mijnen, dus dan is alles afgesloten,
dan moet Amerika niet meer verbieden om graan naar ons te zenden, want dan is het opeens
klaar.
Het wordt alzoo voor ons toch steeds maar slechter en nog meer vrees honger te moeten
lijden. Kolen zijn zoo goed als niet te krijgen, dus zal veel kou geleden worden deze komende
winter en in het donker zitten bovendien want petroleum is een weeldeartikel geworden dat
sinds April niet meer verkocht, vervoerd of verhandeld mag worden. Het beetje dat er nog is,
is door de regeering in beslag genomen. Zorgen, sparen of geld verdienen helpt niets meer, de
oorlog legt alles aan banden.
Juni 1917
Wij hebben een prachtige zomer. Mei is zeer groeizaam geweest, afgewisseld met nu en dan
een regenbui, hadden wij zwoele, echte voorjaarsdagen, waardoor de vruchten op één maand
14 dagen vooruit zijn. Juni is warm, het wordt zelfs heet. Men teekende 26 gr. C, doch het is
wat te lang droog. De vruchten kunnen gaan lijden van de warmte, doch wij kunnen hier beter
tegen een droogte, als wel tegen een regenseizoen. Als de landbouw zo voortgaat zoals nu aan
te zien is, zal men wel een rijke oogst hebben en dat zou zeer gewenst zijn.
In vredestijd hadden wij in den landbouw geen erg. Er wordt nooit of weinig naar gezien of
gevraagd omdat, als er weinig was dat dan het tekort toch wel terecht kwam uit andere staten.
Het eenige wat er door kon ontstaan was een paar cents of zoo duurder, doch dat werd men
niet gewaar.