Zeeuws
Landschap
Vijftig jaar emotie en
deskundigheid
2e jaarqanq nr. 2/3
mei 1986
door P. H. Nienhuis.
HET ZEEUWSE
LANDSCHAP
Redactieadres
Stichting
"Het Zeeuwse Landschap"
Landgoed Landlust
Postbus 25
4450 AA Heinkenszand
Telefoon 01106-2640
Postrekening 245740
Bank: ABN Middelburg
Rek. nr. 51.03.36.167
Giro van de bank 46882
Redactie
P.H. Nienhuis (voorzitter)
R.J.B.M. Willems
J. v.d. Boom
G.J.C. Buth
M. Jacobusse
J. van Kasteel (eindredacteur)
Kopij
Bijdragen voor dit blad in de vorm van
artikelen, ingezonden stukken, foto's
enz. kunnen worden gezonden aan de
redactie.
Inlevering voor het eind van elk
kwartaal.
Vormgeving en druk
Pitman B.V., Goes
Foto's omslag
M. Jacobusse
R. Kleingeld
H. Venekamp
"Zeeuws Landschap" is een
uitgave van de Stichting "Het
Zeeuwse Landschap". Het blad
verschijnt vier maal per jaar en
wordt toegezonden aan
begunstigers van de Stichting.
Losse nummers 2,50,
verkrijgbaar in de boekhandel.
De uitgaven van de stichting
geven voorlichting over her
behoud van en de zorg voor
landschappelijk,
natuurwetenschappelijk en
cultuurhistorisch belangrijke
terreinen in het algemeen en in
Zeeland in het bijzonder.
Overname van artikelen en
illustraties alleen met toestemming
van de redactie.
Foto's
J. Jansen 4, 5
R. Kleingeld 3, 8, 9, 12, 13, 14, 15, 16, 17
M. v. Oosten-Snoek 10, 11
H. Venekamp 6, 7
Inhoudsopgave
- Vijftig jaar emotie en deskundigheid 2
- De kop van Schouwen 4
- Rammegors: Een nieuw Zeeuws 6
Landschap
- Natuurgebieden langs de geteisterde 8
noordkust van Noord-Beveland
- Impressies van het Oudland van 10
Zuid-Beveland
- Buitenplaatsen, de Walcherse 10
Juwelen
- Dijken en kreken, historische lijnen 14
in het landschap
- Oneindig landschap 16
Opgewonden graspiepers
stijgen op uit het dorre gras en
dalen langzaam weer neer.
Hun zang heeft vandaag iets
muzikaals. Even vertoont zich
een velduil boven de dijk; weg
is hij weer. De eerste die ik zie
dit jaar. Wat verderop in de
polder tuimelen baltsende
kieviten door de lucht. Het
gras van de zeedijk is on
natuurlijk geel en doods,
nasleep van de afgelopen
winter.
Boven op de kruin van de dijk
sta ik even stil. Het is laagwater.
Het schor vertoont nog niet veel
leven. Een dikke veekrand
markeert de hoogwaterlijn.
Donkerbruine veldjes afgestorven
zeebies worden afgewisseld door
plekken met strokleurig riet.
Daar, een bruine kiekendief op
jacht in langzaam schommelende
vlucht, laag boven de grond. Op
het slik en tussen de begroeiing
moeten veel ganzen zitten. Ze
maken nogal wat herrie, nasaal
en zwaarmoedig. Het is te heiig
om ze goed te kunnen
onderscheiden.
Het is half maart, het voorjaar
nadert onweerstaanbaar.
Daar staat een bordje. Ik ben
ongemerkt terecht gekomen in
een reservaat van de Belgische
Natuur- en Vogelreservaten:
Verboden toegang. Gehoorzaam
begeef ik me naar de andere
kant van de scheidslijn.
Even verderop liggen twee
onopvallende kunststofpijpen op
het schor, verankerd in betonnen
blokken. Ze komen uit de voet
van de dijk tevoorschijn en hun
uiteinden liggen verborgen tussen
de zeebiezen. Nog iets verder
steekt een grote pijpleiding van
ongeveer driekwart meter door
snede brutaal dwars door de
dijk. De pijp loopt tot op het
schor en hij braakt met kracht
een fel geelbruin gekleurde
vloeistof uit. De vloeistof
stroomt over het slik de Schelde
in. Het is een open riool, de
vloeistof stinkt. Achter de dijk
ligt grijs, massief en zoemend
het chemiecomplex van BASF
Antwerpen. Er hangt een weeë
onbestemde geur. BASF heeft
kennelijk wél toegang tot het
natuurreservaat en tot de
Westerschelde, en hoe..!
Vanuit het verknipte stukje
Zeeland tegen de grens van
België, tussen het Schelde-
Rijnkanaal en de gekanaliseerde
Schelde, kijk ik naar de overkant
van het water. Daar ligt het
Verdronken Land van Saeftinghe,
beroemd natuurgebied van grote
internationale klasse. Ver weg
aan de horizon tekent zich een
donkergrijze bomenrij af. Vaag
zijn de contouren van de
schaapskooien te onderscheiden.
Meer is er van Saeftinghe van