riet landgoed Land-
ust; een schenking
ran Jonkvrouw
iuzanna van Citters.
Naast successen aan de onder
handelingstafel en in de
aankoopsfeer heeft onze
Stichting ook heel wat natuur
gebied door middel van beheers
overeenkomsten kunnen veilig
stellen. Een voorbeeld hiervan is
het landgoed Ter Hooge nabij
Middelburg. Door de hoge
onderhoudskosten raakte dit
landgoed steeds meer in verval.
De algehele verwildering van dit
altijd voor het publiek
afgesloten landgoed was een eind
gevorderd. Goed onderhoud kon
niet langer uitgesteld worden.
Zowel de particuliere eigenaar
als onze Stichting waren door
drongen van de noodzaak om
dit cultuurbezit voor het
nageslacht te behouden. Een
oplossing werd gevonden door
het afsluiten van een beheers
overeenkomst. Het beheersrecht
alsmede het eerste recht van
koop werd voor een periode van
30 jaar overgenomen. Het land
goed is inmiddels geheel hersteld
en opengesteld voor begunstigers
van het Zeeuwse Landschap.
Op Noord-Beveland was de
aandacht van het Zeeuwse Land
schap vooral geconcentreerd op
de reeks natuurgebiedjes langs de
noordelijke kust. In feite alle
maal kleine poldertjes ontstaan
bij de veiligheidsstrijd tegen de
zee. Gestreefd werd naar
erfpacht daar de verkriiging in
eigendom vanwege de Water
staatsbelangen moeilijk lag.
Mede dank zij de inzet van de
onlangs overleden Noord-
bevelandse dijkgraaf en natuur
beschermer Arenthals kon het
gestelde doel bereikt worden.
Deze poldertjes of inlagen waren
vanouds calamiteus. Niet voor
niets. In 1968 ging een der bezit
tingen (de inlaag in de Leendert
Abrahampolder) door dijkval
verloren. Later werd, ondanks
de aanleg van de stormvloed
kering in de Oosterschelde
besloten de zeedijken te
verhogen.
Hierdoor ging een gedeelte van
de inlagen verloren. Anderzijds
ontstonden er door de werken
ook twee nieuwe poldertjes. Na
de dijkverzwaring werden zowel
de oude als de nieuwe "inlagen"
door de Stichting aangekocht
zodat nu het natuurbehoud wel
gegarandeerd is.
Blijvend verloren ging het
natuurgebied de Kaloot. Dit
prachtige gebied van schorren en
jonge duintjes met zijn vele
broedvogels werd door onze
Stichting beheerd. De kolonies
van grote stern, visdiefje en
kluut werden bewaakt en de
schorren beweid met schapen.
Evenals het vermaarde vogel
eiland de Beer (nu Maasvlakte)
werd ook dit natuurgebied opge
offerd aan de industriële ont
wikkeling. 500 ha schorren in de
Kaloot en het Zuidsloe gingen
ten onder aan havenaanleg en
industrie. Een zwarte bladzijde
voor de Zeeuwse natuurbescher
ming.
De inlaag voor de Thoornpolder was
vele jaren in erfpacht van het
waterschap.
Na de dijkverzwaring werd dit gebied
aangekocht.
In de loop der tijd hebben vele
Provinciale Landschappen bezit
tingen door schenking of legaat
verkregen. In Zeeland is dit
slechts sporadisch voorgekomen.
Eén van deze uitzonderingen
betrof de schenking van land
goed Landlust door Jonkvrouwe
Susanna van Citters. Zij schonk
dit landgoed met als doel het
gebied ongeschonden voor de
toekomst te behouden. Hoewel
inmiddels geheel ingeklemd door
dorpsbebouwing en sportvelden
kon het landgoed zelf inderdaad
behouden blijven. Het wordt nu
zorgvuldig door de Stichting
beheerd en is toegankelijk voor
haar begunstigers.
Het oude weidegebied de
Yerseke Moer werd vanaf de
jaren 50 ernstig bedreigd omdat
deze gronden niet meer pasten
in de moderne agrarische
bedrijfsvoering. Steeds meer
weiland werd omgezet in bouw
land, de heggen werden gerooid,
de gronden geëgaliseerd en op
gehoogd; verloedering was
overal zichtbaar. In het begin
van de jaren 70 werd in principe
besloten hier een natuurreservaat
te stichten. De eerste aankoop
mogelijkheid werd door de
Overheid afgewezen. De Over
heid was (nog) niet overtuigd
van de noodzaak tot reservaats
vorming en de georganiseerde
13
