Uit het beheer
Crossers
Ganzen in Saeftinghe
Illegaal motorcrossen vindt
plaats langs de gehele West-
Zeeuws-Vlaamse kust, zowel op
dijken als op stranden en
schorren. Uit incidentele
gesprekken met strandbezoekers
is gebleken dat plaatselijk, met
name in het Zwin, tot maximaal
16 crossmotoren in dat gebied
rondrijden en daarbij de duintjes
als springschans gebruiken. Ze
bereiken het Zwin via het
smalle wandelpad op de dijk en
zelfs het berijden van de koppen
van de dijkovergang wordt als
een sportieve uitdaging
beschouwd. In de periode van
8 januari t/m 9 maart is er een
verkennend onderzoek verricht
met de bedoeling om meer
inzicht te krijgen in frequentie
en duur van het crossen. In
61 dagen werd het gebied op
minimaal 19 dagen door totaal
43 crossers bezocht, of, anders
gezegd: gemiddeld werd in het
Zwin 2,2 keer per week gemotor-
crosst, waarbij het ging om
gemiddeld 5 crossers per week.
In tegenstelling tot sommige
geruchten blijkt het motor
crossen vooral een Nederlandse
aangelegenheid te zijn: slechts
7% van de waarnemingen heeft
betrekking op Belgische crossers.
De voor de natuur schadelijke
crossplaatsen zijn de duintjes, de
grote en de kleine strandvlakte.
Op deze plaatsen wordt de vege
tatie stuk gereden en blijven de
diepe rijsporen lang zichtbaar. In
de onderzoeksperiode was het
zeer koud (in januari waren er
veertien dagen dat de tempera
tuur ook overdag onder 0 bleef);
daarnaast was het Zwin vele
dagen niet toegankelijk voor
motoren als gevolg van hoge
waterstanden. Het aantal
crossende motoren zou in
andere maanden wel eens veel
hoger kunnen liggen dan in de
onderzoeksperiode.
Inmiddels heeft de Rijkspolitie
toegezegd extra aandacht aan dit
probleem te zullen schenken. Er
dienen maatregelen genomen te
worden die er toe leiden dat er
in het Zwin niet meer gecrosst
wordt.
R. Beyersbergen
Dat het Verdronken land van
Saeftinghe een functie had als
rust- en fourageergebied voor
ganzen was al langer bekend.
Afgelopen winter bleek dit
overduidelijk. Het aantal grauwe
ganzen dat in het najaar hier
neerstreek overtrof aanzienlijk
de aantallen van voorgaande
jaren. Normaal trekken de
grauwe ganzen in november en
december naar de winter
kwartieren in Zuid-Frankrijk,
Spanje en Portugal. Enkele tien
tallen exemplaren overwinterden
in het gebied. Dit jaar echter
overwinterden de grauwe ganzen
massaal in Saeftinghe. Eind
januari verbleven er naar
schatting 10.000 exemplaren. Zij
leven hoofdzakelijk van de
wortelknollen en de zaden van
de heen, maar grazen ook op de
schorren. Het is aan de uit
werpselen goed te zien wat ze
gegeten hebben. Als ze van de
wortelknollen gegeten hebben
zijn deze chocoladebruin, anders
groen van kleur.
De grauwe ganzen verlaten het
gebied bijna nooit om elders te
gaan fourageren. Dit in tegen
stelling tot de kolganzen. Een
groot deel hiervan komt alleen
in Saeftinghe slapen, 's Avonds
is een slaaptrek naar het gebied
waarneembaar en 's morgens
zwermen zij massaal over de
omliggende polders uit. Er is
ook een duidelijke voedseltrek
naar gebieden zoals het Groot
Eiland, De Putting en de
Yerseke Moer. Tot voor enkele
jaren verbleven er overdag
slechts enkele honderden
kolganzen in het gebied. Omdat
de beweiding van de schorren
sterk teruggelopen was, waren
deze ganzen gedwongen hun
voedsel, dat hoofdzakelijk
bestaat uit gras en wintertarwe,
elders te zoeken. De beweiding
met schapen werd door de
Stichting ter hand genomen en
fors uitgebreid. Het resultaat
hiervan is, dat op de beweide
stukken de verruiging sterk is
teruggedrongen en een aantrek
kelijk fourageergebied voor de
„kollen" is ontstaan. Afgelopen
winter verbleven zij dan ook
overdag massaal in Saeftinghe.
Het streven van de stichting
„Het Zeeuwse Landschap" is de
beweiding met schapen uit te
breiden naar vier kudden van
elk 300 schapen, om op die
manier nog meer voedsel en
vooral rust aan de over
winterende ganzen te
verschaffen. Dat scheelt de
boeren dan ook jaarlijks vele
duizenden kostgangers!
Nederland, en met name de
„Delta", heeft het voorrecht om
een groot deel van de wereld
populatie van de wilde ganzen
gedurende de winter in huis te
mogen hebben. De verwachting
is dat het aantal overwinterde
ganzen zich nog verder
uitbreidt. Het is zaak om
opvanggebieden voor deze
prachtige vogels te creëren of te
vergroten.
Het Verdronken Land van Saef
tinghe heeft dat potentieel en
dat kan, mede dank zij Uw
steun, gerealiseerd worden.
J. Neve
Sporen van cross
motoren in de jon
duintjes.
14
