Rekreatie en beheer
lijk deel van het totale plaat- en
shkoppervlak verdwijnen. De
hoofddoelstelling van het beleid
voor de Oosterschelde is primair
de natuurwaarden te behouden
en zo mogelijk te versterken.
Willen we inderdaad die doel
stelling nakomen dan zijn
beheersmaatregelen om rust op
de resterende platen en slikken te
handhaven onontkoombaar (zie
hierna).
Een ander gevolg van de afname
van stroomsnelheden is dat het
water helderder is geworden.
Niet alleen de sportduikers
hebben dat tot hun grote
genoegen gemerkt, ook de in de
rustigere delen van de Ooster
schelde gelegen zeegrasvelden
zullen zich hierdoor uitbreiden.
Planteneters als rotgans en
smient kunnen hiervan profi
teren.
Op de stenen dijkglooiingen, de
Zeeuwse 'rotskusten', vinden
eveneens veranderingen plaats.
De wieren en vastgehecht
levende diersoorten als zakpijpen
en anemonen komen hier voor
gerangschikt in zones evenwijdig
aan de waterlijn. Soorten
verschillen in tolerantie voor wat
betreft droogliggen en licht
sterkte in het water. Door de
gewijzigde omstandigheden
zullen de meeste soorten in
lagere zones een nieuwe woon
plaats moeten zien te veroveren.
Helaas is in 1986 op vele plaatsen
langs de Oosterschelde op de
stenen dijkglooiingen letterlijk en
figuurlijk een zwarte smet
gekomen. Uit veiligheids-over
wegingen heeft Rijkswaterstaat
namelijk de plaatsen die bestaan
uit basalt- of VilVoortse zand
stenen gedeeltelijk ingegoten met
asfalt, met als gevolg dat daar nu
geen klap(per) meer groeit.
Veiligheidsmaatregelen zijn
natuurlijk terecht, maar een meer
natuurvriendelijke werkwijze in
het vervolg moet toch kunnen.
Misschien dat natuurbouwmaat-
regelen, bijvoorbeeld een extra
hoge kreukelberm aanbrengen,
een pleister op de wonden kan
In het begin van dit verhaal is
opgemerkt dat de openheid van
het gebied één van de redenen is
voor de grote vogelrijkdom. De
laatste jaren is duidelijk
geworden dat het belangrijkste
probleem voor de vogelfunktie
van de Oosterschelde de versto
ring door plaatbetreders is. Naast
verstoring door pieren- en zager
stekers wordt vrij veel vanuit
jachthavens op de platen gere-
kreëerd. Als in een bepaald
gebied de vogels regelmatig
verstoord worden, dan raakt het
voorgoed zijn aantrekkelijkheid
voor deze dieren kwijt. In het
voorgaande is de afname van het
plaatareaal in de Oosterschelde
reeds genoemd en de negatieve
gevolgen hiervan voor de vogels.
Kortom, het is hoog tijd dat de
beleidswereld regulerend gaat
optreden wat betreft betreding
van platen en planning van
rekreatieve ontwikkelingen, om
zodoende de natuurwaarden van
de Oosterschelde inderdaad de
eerste prioriteit te geven zoals in
1982 door de Stuurgroep Ooster
schelde in de hoofddoelstelling
voor het beleid is vastgesteld.
Beheersmaatregelen zullen moet
inhouden dat een aantal platen,
of gedeelten hiervan, niet meer
(altijd) vrij te betreden zijn.
Dergelijke plaatreservaten
zouden verspreid in het Ooster-
scheldegebied aangewezen
moeten worden. Elke plaat heeft
een belangrijke vogelfunktie.
Voor bepaalde vogelsoorten
kunnen bepaalde platen echter
extra waardevol zijn, bijvoor
beeld door hun specifieke lokatie
in de Oosterschelde, de bodem
samenstelling of de samenstelling
en dichtheid van de worm- en
schelpdierenfauna. Eén van de
platen die een reservaatstatus zou
moeten krijgen is de Roggenplaat
in het mondingsgebied. Voor
bijvoorbeeld scholeksters, de
talrijkste vogelsoort in de Ooster
schelde, is deze plaat extra waar
devol omdat de dichtheden aan
kokkels, de belangrijkste voedsel
bron voor scholeksters, op deze
plaat tweemaal zo hoog kunnen
zijn als op platen in het oostelijk
deel van de Oosterschelde. De
vogelfunktie van de Roggenplaat
wordt mede bepaald door de
vlakbij aanwezige keten van
inlagen en karrevelden langs de
zuidkust van Schouwen, waar
vogels kunnen overtijen, foura-
geren en broeden. Naast de
vogelfunktie lijkt de Roggenplaat
tevens één van de platen te zijn
die een belangrijke rol kunnen
spelen bij de terugkeer van de
zeehond in het Deltagebied. Het
gebied ligt dicht bij de platen in
de Voordelta een heeft een aantal
steile oevergedeelten, wat voor
zeehonden noodzakelijk is. Wat
betreft menselijke verstoring
wordt de Roggenplaat vrij druk
bezocht door zowel spitters als
door rekreanten die hun boot
aan de steile oevers afmeren. Een
potentiële bedreiging voor de
Roggenplaat vormt het plan om
aan de nu nog rustige zuidkust
van Schouwen, in de Schelphoek,
de rekreatie tot ontwikkeling te
laten komen. Terwijl het Ooster-
schelde-ecosysteem nog volop op
zoek is naar een nieuw even
wicht, zijn dergelijke besluiten
veel te voorbarig.
Op de recent aan
gebrachte asfaltlaag
kunnen geen wieren
en dieren leven.
V;
c- v*4
12
