Zeelands oudste industrie en de mythe
van het zeeuws-romeinse zout
„Datgene wat reeds verbrand is, in het water andermaal te zien ontbranden". PLINIUS
door Joop van den Berg
Niet spectaculair
Dit artikel is een reactie op het artikel van I. Ovaa
in nr. 3 van de 3e jaargang van ons blad. In een
volgend nummer krijgt de heer Ovaa gelegenheid
voor een weerwoord.
Redactie
Tot één van de oudste tech
nieken van de mens behoort die
van de bouwkunde. Meesters in
deze kunst waren de Romeinen,
getuige de vele nu nog
bestaande bouwwerken.
In het gedeelte van ons land dat
onder Romeinse invloed stond
zijn maar weinig bovengrondse
bouwwerken uit die tijd aan te
wijzen.
Natuurlijke en/of menselijke
oorzaken hebben ertoe geleid,
dat we de overblijfselen van de
Romeinse bouwaktiviteiten
ondergronds moeten zoeken.
Dat de Romeinen in staat waren
zo vele bouwwerken op te
richten was mede te danken aan
de uitvinding van het kalk-
branden. Zij gebruikten deze
kalk voor het metselen van
zowel natuur- als baksteen,
„betonnen vloeren", pleister
werk en andere bouwaktiviteiten.
De Romeinen gebruikten
kalksteen of schelpen om kalk te
branden. In het westelijke deel
van ons land en ook in België
hebben zij overvloedig gebruik
gemaakt van schelpkalkmortel
voor het bouwen van militaire
vestingen (castella) en andere
bouwwerken, zoals tempels.
Enkele voorbeelden van militaire
aard zijn de castella: Brittenburg
(bij Katwijk) - Valkenburg -
Zwammerdam - de Meern (bij
Utrecht) - Aardenburg (militair?)
- Oudenburg (België) - Vlootsta-
tion noordkust van Walcheren
en van burgerlijke aard de
tempels te Eist (Betuwe) - Rijs-
bergen (West Brabant) en
Colijnsplaat (Nehalennia).
Met deze opsomming van
plaatsen rijst de vraag waar en
hoe de Romeinen schelpen
hebben gebrand en of er nog
ergens restanten van deze akti-
viteiten terug te vinden zijn.
Met deze vraag zijn we in
Zeeland aangeland en wel met
name op Walcheren en Zuid-
Beveland.
Ritthem, Vlissingen, Koude-
kerke, Middelburg, 's-Heer Abts-
kerke en Goes kunnen er zich op
beroepen dat zij de restanten van
Zeelands oudste industrie en wel
Romeinse schelpkalkbranderijen
bezitten.
Laten wij nu één van deze vind
plaatsen en wel die aan de Oude
Vlissmgseweg te Middelburg wat
nader bekijken.
Spectaculair is een vindplaats van
een Romeinse schelpkalkbran
derij niet, integendeel, een vluch
tige blik op het geheel geeft u de
indruk te maken te hebben met
een berg as, die, hoewel hij een
kleurschakering van puur wit tot
donkergrijs bezit, u niet uitno
digt tot verder onderzoek. Maar
al snel blijkt het dat er toch
12
