Biologische bestrijding:
een haalbaar alternatief
voor chemische bestrijding
door Inge de Groot en Jos Frantzen
Centrum voor Agrobiologisch Onderzoek (CABO) te Wageningen
Inleiding
Biologische bestrijding
Eén van de verschillen tussen
landbouwkundig gebruikte
gronden en gebieden die als
natuurreservaat beheerd
worden is het feit dat in
natuurgebieden het gebruik
van bestrijdingsmiddelen
nagenoeg geheel achterwege
blijft.
Dat vloeit logisch voort uit
het verschil in doelstelling:
de boer wil één enkele gewas
oogsten en andere planten
zoveel mogelijk weren,
terwijl in het natuurbeheer
gestreefd wordt naar een
gevarieerde soorten
samenstelling, waarbij de
soorten elkaar onderling in
evenwicht houden.
Toch moet ook Het Zeeuwse
Landschap wel eens ingrijpen
om te voorkomen dat één soort
al te sterk uitbreidt. Het meest
voorkomende voorbeeld is wel
dat van de akkerdistel. Door
middel van frequent maaien
proberen de beheerders deze
plant binnen de perken te
houden. Vaak met succes, maar
een enkele keer is het zelfs
voorgekomen dat ook wij naar
de gifspuit moesten grijpen.
Maar afgezien daarv an is de
distelbestrijding een tijdrovende
en dus dure post op onze be
groting. Omdat het wettelijk ver
boden is om distels tot bloei te
laten komen gaat er ieder jaar
flink wat tijd en energie zitten in
het maaien.
Eén en ander was voor Het
Zeeuwse Landschap aanleiding
om op zoek te gaan naar
alternatieven. Contacten met de
Ministeries van VROM en van
LNV resulteerden erin dat
onderzoek naar mogelijkheden
voor biologische bestrijding op
gang kwamen. Het onderzoek is
in volle gang. ook in de terrei
nen van onze Stichting. In dit
artikel vertellen medewerkers
van het CABO (Centrum voor
Agrobiologisch Onderzoek) iets
over de achtergronden en mo
gelijkheden van biologische
bestrijding.
Biologische bestrijding is niets
anders dan het gebruik maken
van natuurlijke vijanden om een
plaaginsekt, ziekteverwekker of
onkruid te bestrijden. Het hou
den van katten teneinde geen
last te hebben van muizen is
misschien wel de meest beken
de vorm. Het inzetten van lieve
heersbeestjes om luizen te be
strijden is ook biologische be
strijding. En wat te denken van
het gebruik van bepaalde bacte
riën om rupsenvraat tegen te
gaan? Of het gebruik van schim
mels om onkruiden te bestrijden?
In al deze gev allen wordt een
natuurlijke vijand gebruikt om te
voorkomen dat een dier of
onkruid zich ontwikkelt tot een
plaag. De muis en de luis wor
den opgevreten, de rupsen
worden ziek na bacteriën bin
nen gekregen te hebben en de
stofwisseling in de plant wordt
verstoord door de schimmel
waardoor de plant uiteindelijk
zal afsterven.
Biologische bestrijding is geen
nieuw verschijnsel. Zo'n 400 jaar
voor Christus maakten de Chi
nezen reeds gebruik van mieren
om plagen in citrusboomgaar-
15