Wandelingen door het
Zeeuwse Landschap
M. Jacobusse
De Yerseke Moer
Het Zeeuwse Landschap is
gedurende de laatste vijftig jaar
onherkenbaar veranderd.
Inundaties in de oorlog, de
watersnoodramp van 1953. maar
bovenal de herinrichtings- en
ruilverkavelingsprojecten die
daarop volgden, hebben
radicaal een einde gemaakt aan
een eeuwenlange geleidelijke
ontwikkeling.
Het is vooral in de oudste
Zeeuwse eilandkernen, de
zogenaamde oudlandgebieden,
dat de grootste klappen
gevallen zijn. De Yerseke Moer.
het doel van onze volgende
wandeling, is het laatste gebied
waar nog alle kenmerken van
het oorspronkelijke landschap
terug te vinden zijn. Een soort
openluchtmuseum van het
Zeeuwse Landschap. Je vindt er
juist die dingen die je in grote
delen van de provincie zo
nadrukkelijk mist: kronkelige
kreekbeddingwegen, holle-
bollige weiden en een klein
schalige. grillige verkaveling, die
zo merkwaardig contrasteert
met de uitgestrektheid van het
landschap en de weidse
horizon.
Het landschap is één brok
gestolde historie. Her en der
slingert nog een dennestobbe
rond uit de tijd dat Zeeland één
uitgestrekt zoetwatermoeras
was; zo'n 2000 jaar oud dus.
Een paar hollestellen die nog in
de Moer te vinden zijn moeten
dateren uit de periode tussen de
overstroming van het veen-
moeras (ca. 275 na Chr.) en de
aanleg van de eerste primitieve
ringdijk (ca. 1100). Het zijn om
walde drinkputten die dienst
deden om de herders met hun
schaapskudden van zoet drink
water te voorzien. Die trokken
vanaf de hogere gronden in
Brabant en Vlaanderen ge
durende het zomerhalfjaar de
Zeeuwse schorren in. De kron
kelslootjes tussen de weilanden
zijn uit dezelfde periode.
In de late Middeleeuwen heette
het gebied tussen Kapelle en
Yerseke "de Wilde Moeren". Die
naam illustreert dat het gebied
als cultuurgrond niet al te hoog
aangeschreven stond. Wel was
het gebied in die tijd in trek
voor de zogenaamde moer-
nering; het delven van veen ten
behoeve van de zoutwinning en
voor brandstof. Ook daarvan
zijn in het landschap volop sper
ren terug te vinden. En zelfs een
tamelijk modern ogend element
als de Postweg is uiting van een
brokje historie. Hoewel pas aan
gelegd in de "verlichte" Napo
leontische tijd voor de post
koets, moest worden afgezien
van het geplande kaarsrechte
tracé. Zelfs toen nog was men
aangew ezen op oude kreek
ruggen om in de winter droog
voets door de Moer te kunnen.
Dankzij een eeuwenlange
geleidelijke ontwikkelingsgang
heeft de natuur volop tijd gehad
om optimaal op het landschap
in te werken. Konijnen bijvoor
beeld, vind je uitsluitend op de
oude kreekruggen omdat in de
laaggelegen kommen de holen
vol water zouden lopen, zodat
de jongen zouden verdrinken.
Hazen met hun bovengrondse
A Vertrekpunt excursie.
Zwarte ruiter.
----- '-A.V
16
