Zeeuws Landschap
Van de redactie
óe jaargang nr. 3
september 1990
HET ZEEUWSE
LANDSCHAP
Redactieadres
Stichting
"Het Zeeuwse Landschap"
Landgoed Landlust
Postbus 25
4450 AA Heinkenszand
Telefoon 01106-2640
Postrekening 245740
Bank: ABN Middelburg
Rek.nr. 51.03.36.167
Giro van de bank 46882
Redactie
P.H. Nienhuis (voorzitter)
R.J.B.M. Willems
J. v.d. Boom
G.J.C. Buth
M. Jacobusse
J. van Kasteel (eindredacteur)
Kopij
Bijdragen voor dit blad in de vorm van
artikelen, ingezonden stukken, foto's
enz. kunnen worden gezonden aan de
redactie. Inleveren voor het eind van
elk kwartaal. Plaatsing van deze
artikelen betekent niet dat deze het
inzicht van de redactie weergeven.
Foto's en illustraties
H. Joziasse
9
R. Jacobusse, pentekeningen
en foto's
6, 7
M. Jacobusse, overige foto's
Vormgeving en druk
Pitman B.V., Goes
Inhoudsopgave
Van de redactie
2
Week van het landschap
3
De Scholekster:
Zeeuwse steltloper bij uitstek
6
Uit het beheer
9
Kastelenstichting Holland
en Zeeland
12
Lezers schrijven
12
Noord-Beveland.
voormalig Zeeuws eiland
13
Wandelingen door
het Zeeuwse landschap
16
Agenda
18
"Zeeuws Landschap" is een uitgave van de
Stichting "Het Zeeuwse Landschap".
Het blad verschijnt vier maal per jaar en
wordt toegezonden aan begunstigers van
de Stichting. De uitgaven van de Stichting
geven voorlichting over het behoud van en
de zorg voor landschappelijk, natuur
wetenschappelijk en cultuurhistorisch
belangrijke terreinen in het algemeen en in
Zeeland in het bijzonder. Overname van
artikelen en illustraties alleen met toestem
ming van de redactie.
Omslagfoto
Herfst in de Zak van Zuid-Beveland
Afgelopen zomer is door de
Provincie een belangrijke nota
uitgebracht, namelijk, de
Zeeuwse uitwerking van het
Nationale Milieubeleidsplan. Dit
Zeeuwse milieubeleidsplan,
getiteld 'Kerend Tij', handelt
grotendeels over het zoge
naamde 'grijze milieu', of wel
over de kwaliteit van bodem,
lucht en water. Natuur en
landschap worden in het vak
jargon samengevat als het
'groene milieu'. De kwaliteit van
het 'grijze milieu' bepaalt in
grote mate de kwaliteit van het
'groene milieu'. Zo wordt bij
voorbeeld in 'Kerend Tij' veel
aandacht besteed aan de
kwaliteit van de binnenwateren.
Kreken, kenmerkende natuur
gebieden in ons polderland
schap, bevatten momenteel
nauwelijks meer helder water
met een rijkdom aan water
planten, insekten, amfibieën en
vissen. De natuur is verstoord,
het water is veel te voedselrijk
en daardoor te troebel vanwege
de dominantie van enkele
algensoorten. Volgens de nota
zullen daarom de bemestings
methoden van de landbouw
moeten gaan veranderen. Een
moeilijke maar op den duur niet
aan te ontkomen opgave voor
de landbouw. Zo is vermesting,
zoals het probleem van te veel
voedingsstoffen in het milieu
genoemd wordt, tevens de
oorzaak van de slechte water
kwaliteit van het Veerse Meer.
Ook het Krammer-Volkerak
stevent met een angstige vaart af
op de situatie van een meer vol
'groene soep'. Doorgaande
vermesting kan uiteindelijk onze
drinkwatervoorziening in gevaar
brengen, of massale algenbloei
kan met schuim en slijmlagen
langs de oevers van het Veerse
Meer de toeristen verjagen zoals
vorig jaar langs de Adriatische
Zee plaatsvond. (In Italië
noemen sommigen die zee nu
'Mare monstrum!) Vermesting
vindt trouwens niet alleen
via de bodem en het
water plaats. Door de
zure regen krijgt elke
hectare in Nederland
jaarlijks gemiddeld 50
kilo stikstof toegediend.
De milieuproblemen zijn
vaak gecompliceerd. Zo wordt
de slechte waterkwaliteit van de
kreken en de sloten in de
polders tevens veroorzaakt door
verdroging. Bij het lage grond
waterpeil zoals dat tegen
woordig, vaak na een herver
kaveling, is ingesteld, is de
kwelstroom van zout grond
water toegenomen. Niet alleen
is hierdoor het zoutgehalte van
het kreek- of slootwater hoger
en instabieler geworden, tevens
komt met die kwelstroom een
extra hoeveelheid fosfaat en
stikstof mee naar de opper
vlakte. Ook weer een vorm van
vermesting dus. Maatregelen
zullen daarom op vele fronten
getroffen moeten worden.
Het 'grijze' en het 'groene
milieu' zijn voor ons van levens
belang. Het Zeeuwse milieu
beleid mag dan ook niet blijven
steken op een enkel en alleen
mooie nota met fraaie streef
beelden voor de boekenkast.
Het uitstellen of afzwakken van
de in de nota voorgestelde
maatregelen zal alleen maar tot
nog grotere milieuproblemen
leiden. Ongetwijfeld zal de
milieukwaliteit de komende
jaren met allerlei analyse-appa-
ratuur op de voet gevolgd
worden. We kunnen echter zelf
snel beoordelen hoe het met
onze leefomgeving gesteld is.
Het 'groene milieu' is namelijk
een scherpe graadmeter voor
het 'grijze milieu'.
Als het tij echt gaat keren dan
zal, hopelijk binnen enkele ja
ren, in het heldere water van de
Zeeuwse kreken weer een geva
rieerde gemeenschap van water
planten en dieren te zien zijn.
G.J.C. Buth
