Zeeuws Landschap
Van de redactie
7e jaargang nr. 1
maart 1 991
Natuur en landschap:
het echte goud van de Delta
door P.H. Nienhuis*
HET ZEEUWSE
LANDSCHAP
Redactieadres
Stichting
"Het Zeeuwse Landschap"
Landgoed Landlust
Postbus 25
4450 AA Heinkenszand
Telefoon 01106-2640
Postrekening 245740
Bank: ABN Middelburg
Rek.nr. 51.03.36.167
Giro van de bank 46882
Redactie
P.H. Nienhuis (voorzitter)
R.J.B.M. Willems
J. v.d. Boom
G.J.C. Buth
M. Jacobusse
J. van Kasteel (eindredacteur)
Kopij
Bijdragen voor dit blad in de vorm van
artikelen, ingezonden stukken, foto's
enz. kunnen worden gezonden aan de
redactie. Inleveren voor het eind van
elk kwartaal. Plaatsing van deze
artikelen betekent niet dat deze het
inzicht van de redactie weergeven.
Foto's en illustraties
W. de Vos
M. Jacobusse
E. Neve
R. Jacobusse
H. Joziasse
S. Knigge
omslag, 6, 8, 9, 10
11, 12, 13, 15, 16
achterpagina
4, 5, 12, 17
7, 8
15
Vormgeving en druk
Pitman B.V., Goes
Inhoudsopgave
Van de redactie
Het Zeeuwse Landschap
stelt natuurgebieden veilig
De Zeeuwse natuur beheerd
Onderzoek: de kwaliteit hoog
in het vaandel
Voorlichting: de mens als welkome
gast bij Het Zeeuwse Landschap
Gesprek met T.A. Vogel
Agenda
10
14
18
Omslagfoto
"Zeeuws Landschap" is een uitgave van
de Stichting "Het Zeeuwse Landschap".
Het blad verschijnt vier maal per jaar en
wordt toegezonden aan begunstigers van
de Stichting. De uitgaven van de Stichting
geven voorlichting over het behoud van
en de zorg voor landschappelijk, natuur
wetenschappelijk en cultuurhistorisch
belangrijke terreinen in het algemeen en
in Zeeland in het bijzonder. Overname
van artikelen en illustraties alleen met
toestemming van de redactie.
Op een zatermiddagmiddag eind januari rijd ik in mijn auto
over de snelweg van Middelburg naar Goes. In de buurt van
Goes kruisen ongeveer 100 kolganzen mijn weg, laag in de
lucht in V-formaties vliegen ze in noordelijke richting.
Plotseling spat een grote grasgroene kwak vogeldrek uiteen
op mijn voorruit en motorkap, niet zo maar een klein plekje,
maar een vlaai, een volwassen gans waardig. „Bah..., dat
wordt auto wassen", is mijn eerste opwelling. Meteen daarop
denk ik: Jullie daarboven hebben toch eigenlijk wel gelijk.
Wie heeft hier de oudste rechten? De ganzen die van hun
voedselgebieden, de drassige weilanden in de Goese Poel, op
weg zijn naar hun slaapplaatsen bij het Veerse Meer en de
Oosterschelde, of ik die na een middagje eigentijds consu
meren terug rijd naar mijn huis?"
Hel Zwin; hel oudste reservaat van
Het Zeeuwse Landschap
Vele eeuwen voordat wij de auto
hadden uitgevonden, kwamen
de ganzen 's winters al hier
omdat het in hun broedgebieden
in het hoge noorden gedurende
dat jaargetijde al te ijzig was
geworden. Jaar in jaar uit, elke
winter kwamen ze terug. Wij
hebben hun gebied, de Poel,
doorsneden met een luidruchtige
barrière, de snelweg. Gelukkig
trekken de ganzen zich van deze
weg weinig aan. Wij moeten blij
zijn dat de vriesganzen elk najaar
weer naar Zeeland willen terug
komen. Dat betekent dat er voor
deze vogels kennelijk nog vol
doende ruimte, rust en voedsel
aanwezig is in ons gewest.
Zeeland is nog steeds een
provincie met een afwisselend
landschap en grote natuur
waarden. Dat moet zo blijven.
Het wordt steeds duidelijker
waar het echte goud van onze
Delta verborgen ligt: in natuur en
landschap. De natuur is op heel
veel plaatsen in Nederland in het
verleden verkwanseld. In Zee
land is er hard voor geknokt om
het mooi te houden. Denk maar
eens terug aan de roep van de
jaren zestig. Het gebied tussen
Antwerpen en Rotterdam moest
een Gouden Delta worden,
waarin tienduizenden hectares
beschikbaar moesten zijn voor
havenaanleg en industrievestigin
gen. Oude kaarten laten zien dat
de plannen zich uitstrekten tot
de Hoekse Waard, grote stukken
langs de Westerschelde en zelfs
het oostelijk deel van de
Oosterschelde. Economische
groei ging boven alles; het diepe
vaarwater moest worden
uitgebuit. Die tijd is voorbij.
Nog meer goud blinkt er in de
Delta. Goud uit het water: de
oester- en mosselteelt die alleen
in de schone Oosterschelde en -
een poosje - in de Grevelingen
floreert. Natuur en visserij
behoeven elkaar niet te bijten.
Maar de drang naar expansie bij
de vissers leidde recentelijk tot
overbevissing van de mossels en
de natuurlijke kokkelbanken.
Nu er een tekort aan mosselzaad
dreigt, is het niet fair dat de
mosselboeren de schuld geven
aan een stelletje eidereenden.
Het is hun eigen gretigheid die
hen parten speelt.
