Cjr *'V-
'S- i
X *^sJr
Er ligt in de Delta nog een
goudmijn: de recreatie. Tussen
mei en september stroomt
Zeeland vol met toeristen.
Die komen hier voor zee en
strand, voor de watersport, o.a.
om te surfen, maar ook voor het
groen en voor de ruimte.
Kunnen natuur en landschap die
grote druk verdragen? Op heel
veel plaatsen helaas niet, maar
we zetten toch niet overal een
hek omheen. Toeristen mogen
er best van genieten, maar....
niet allemaal tegelijk alstublieft.
Problemen zijn er alleen als er
hoogzomer bordjes „vol" bij de
toegangswegen naar de kust
zouden moeten staan.
Gelukkig zijn anno 1991 zeer
velen overtuigd van de nood
zaak van het behoud en beheer
van natuur en landschap in ons
gehavende Nederland. Natuur
behoud betekent immers uit
eindelijk zelfbehoud. En een
beter milieu begint bij jezelf. Het
echte goud van de Delta, dat
zijn natuur en landschap zelf.
Dat besef is nu sterker dan ooit.
Tussen Rotterdam en Antwerpen
en niet ver van het Ruhrgebied,
ligt een unieke delta, uniek in
Nederland, uniek in Europa,
ruim, groen en schoon - op de
Westerschelde na, maar ook die
zal op termijn verbetering gaan
vertonen. Deze delta heeft open,
schoon water, mooie stranden,
gave duinen en kronkelende
dijken door het agrarische land.
ideaal om te fietsen en te
wandelen. Dat is een kwetsbaar
kapitaal. Dat kapitaal moet goed
beheerd worden. We willen
immers dat onze kinds-kinderen
ook nog van dat landschap
kunnen genieten.
Overvliegende De Stichting Het Zeeuwse Land-
brandganzen schap is een organisatie die zich
al 55 jaar zonder enig winstoog
merk inspant voor het behoud
van natuur en landschap in
Zeeland. De Stichting heeft on
geveer 4750 ha grond in eigen
dom of beheer: landgoederen,
schorren, slikken, dijken, wei
landen, inlagen en nog veel
meer. Het Zeeuwse Landschap
heeft een enthousiast team van
16 vaste medewerkers in dienst
die, gesteund door veel vrijwil
ligers, hun werk doen. Voor dat
werk krijgen we een flinke steun
van de overheid, zowel van het
Rijk als van de Provincie. Maar
dat is niet voldoende. Om de
belangen van natuur en land
schap goed te behartigen is ook
steun van particulieren, uw
steun, hard nodig. Het Zeeuwse
Landschap heeft met zijn onge
veer 6000 donateurs een breed
draagvlak in Zeeland. Maar er
zijn er meer nodig, want de
bedreiging van het Zeeuwse
landschapsschoon is nog steeds
groot; denk bijvoorbeeld aan de
plannen voor de vaste oever
verbinding over en onder de
Westerschelde die de Zak van
Zuid-Beveland en delen van
Zeeuws-Vlaanderen zal aan
tasten. Daarom is een verdere
uitbreiding van onze achterban
noodzakelijk. Onze belangrijkste
wens bij ons 55-jarig jubileum is
dan ook dat vele Zeeuwen en
niet-Zeeuwen zich opgeven als
nieuwe donateur.
Wat doet de Stichting Het
Zeeuwse Landschap allemaal?
In dit nummer van ons tijdschrift
worden vier belangrijke kanten
van het veelzijdige werk van de
Stichting belicht. Ons hoofddoel
is „het behoud van natuur- en
landschapsschoon in de provin
cie Zeeland", zoals dat in de
statuten staat omschreven.
Het zelf aankopen van natuur
gebieden is nog altijd de beste
garantie om de landschappelijke
waarden veilig te stellen.
Een tweede taak van de
Stichting is het beheren van de
natuurgebieden, het echte goud
van de Delta. De schoonheid
van Zeeland is voor een belang
rijk deel te danken aan vroegere
activiteiten van de mens. Buiten
plaatsen moeten in hun oude
glorie voortbestaan. Graslanden
moet je regelmatig maaien of
laten beweiden, anders
verandert de grasmat langzaam
maar zeker in een moerasbos.
In het Verdronken Land van
Saeftinghe in Zeeuws-Vlaande
ren, ons grootste natuurgebied,
lopen een paar grote kuddes
schapen. Die schapen zorgen
ervoor dat de grasmat kort blijft
en niet verruigt. Daardoor
vinden 's zomers heel veel
weidevogels en 's winters grote
aantallen ganzen het goed
toeven in Saeftinghe. U zou daar
eens moeten gaan kijken; er
worden regelmatig excursies
door dat gebied gehouden.
Een derde taak is voorlichting
over natuur en landschap in de
breedste zin: voorlichting over
de planten en dieren die in de
natuurgebieden voorkomen,
over de historie en de opbouw
van Zeeland en over de aan
tasting van ons milieu en wat
we daartegen kunnen doen.
U kunt regelmatig deelnemen
aan excursies onder deskundige
leiding of vogels observeren
vanuit een houten schuilhut.
En er is nog veel meer.
Een vierde taak van het
Zeeuwse Landschap waarover in
dit nummer iets wordt gezegd is
het onderzoek. Als je de land
schappelijke waarden in een
natuurgebied wilt behouden, en
het liefst nog wat wilt verster
ken, dan is regelmatig onder
zoek nodig om te weten welke
kant je met het beheer op moet.
Ongewenste ontwikkelingen
kunnen op die manier bijge
stuurd worden en een gewenste
gang van zaken kan nog wat
gestimuleerd worden. We kun
nen daarbij denken aan het
terug krijgen van de oorspron
kelijke, nu zeer zeldzaam
geworden bewoners van de
Delta, zoals planten van natte
duinvalleien en aan de kust
broedende sterns.
Voor veel donateurs van onze
Stichting zal een deel van de
informatie in dit nummer een
bekende klank hebben.
Wij hopen u toch een plezier te
doen met dit overzicht van onze
activiteiten. Tegen alle andere
Zeeuwen en niet-Zeeuwen zou
ik willen zeggen: wij hebben uw
steun hard nodig. Doet u mee?
Professor Pr. P.H. Nienhuis is
secretaris van de Stichting Het
Zeeuwse Landschap en voor
zitter van de redactie van ons
Tijdschrift.
3
