Zeeuws Landschap
Van de redactie
7e jaargang nr. 4
december 1 991
Redactieadres
Stichting „Het Zeeuwse Landschap"
Landgoed Landlust
Postbus 25
4450 AA Heinkenszand
Telefoon 01106-2640
Postrekening 245740
Bank: ABNAMRO Middelburg
Rek.nr. 51.03.36.167
Giro van de bank 46882
Redactie
P.H. Nienhuis (voorzitter)
R.J.B.M. Willems
I van den Boom
G.J.C. Buth
M Jacobusse
I. van Kasteel (eindredacteur)
Kopij
Bijdragen voor dit blad in de vorm van
artikelen, ingezonden stukken, foto's
enz. kunnen worden gezonden aan de
redactie. Inleveren voor het eind van elk
kwartaal. Plaatsing van deze artikelen
betekent niet dat deze het inzicht van de
redactie weergeven.
Foto's en illustraties
Gert-Jan Buth 5, 15. 20
C. Hubregtse 14
Chiel Jacobusse 2, 3, 4, 8. 16, 20
Hannie Joziasse 1
J. van Kasteel
Kees de Kraker 13
Peter Moerland 9, 12
E. Neve 10. 11
R. Visser 5. 17
Vormgeving en druk
Pitman B.V., Goes
Inhoudsopgave
Van de redactie 2
Bosbeheer op Landgoed Ter Hooge 3
Een brokje bodemhistorie 6
Zeeland-Vogelland:
speerpunt voor het natuurbeleid 8
Winter in Saeftinghe:
een Verdronken Land bevroren 10
Uit het beheer 13
Agenda 17
Dankzegging sponsors 19
De Wallen van Retranchement 20
„Zeeuws Landschap" is een uitgave van de
Stichting ..Het Zeeuwse Landschap".
Het blad verschijnt vier maal per jaar en
wordt toegezonden aan begunstigers van
de Stichting. De uitgaven van de Stichting
geven voorlichting over het behoud van en
de zorg voor landschappelijk, natuur
wetenschappelijk en cultuurhistorisch
belangrijke terreinen in het algemeen en in
Zeeland in het bijzonder. Overname van
artikelen en illustraties alleen met toe
stemming van de redactie.
Omslagfoto
Fikebladeren
De .Zeeland vol" discussie kan
gelukkig weer acht maanden
lang in de kast worden gezet.
Nu, hartje winter, is onze
provincie heerlijk leeg: het
Zeeuwse licht, hoge luchten,
verre einders, een gulle wind,
rustende akkers, scheef
beboomde dijken, verlaten
stranden. Gemeenplaatsen die
echt waar blijken te zijn.
Zeeland is weer van ons, zo is
het toch?!
De winter is ook de tijd van de
ambtelijke plannenmakerij.
Zeeland raakt langzamerhand
geplaveid met goede voor
nemens, beleidsplannen waarin
de betekenis van natuur en land
schap sterk wordt belicht.
De Oosterschelde onder de
Natuurbeschermingswet en de
Westerschelde onder een
beleidsplan. Papieren tijgers?
Ik hoop het niet, maar op onder
delen weet je dat nooit helemaal
zeker.
De Grevelingen wordt erkend
als „wetland". Prachtig, maar pas
op voor de sluipende toename
van de recreatie.
Voor de Voordelta is een beleids
plan in de maak. De hoog
gespannen verwachtingen van
de jaren 70 zijn temggebracht
tot normale afmetingen. Weet u
het nog?
In de Voordelta, de kuststrook
van de Noordzee vóór de Delta-
dammen. zou een compleet
nieuw waddenlandschap
verrijzen met lage duinen en
strandvlaktes. Ingewijden heb
ben altijd geweten dat dit
droombeeld tot de fysische
onmogelijkheden behoorde en
dat het hier ging om - zeg maar -
een politieke compensatie voor
de geleden verliezen aan land-
schapsschoon elders in de Delta.
Dat neemt niet weg dat de
Voordelta zich ontwikkelt tot een
belangrijk natuurgebied, maar
dan vooral onder water, als
kinderkamer voor jonge vis en
garnalen, en als voedselgebied
voor sterns en duikende eenden
en - bij laagwater - voor stelt
lopers.
En dan het Zoommeer, de
vroegere Eendracht-Krammer-
Volkerak, de zoete achterkant
van de Delta zoals Gert-Jan Buth
dit gebied in het vorige nummer
van het „Zeeuwse Landschap"
beschreef. Ook grote delen van
dat gebied hebben inmiddels de
kwetsbare status van Beschermd
en Staatsnatuurmonument ver
kregen.
Zoetwater afkomstig uit de Rijn
en andere rivieren is door
natuurbeschermers altijd met
veel argwaan bekeken.
Op het dieptepunt van de water
vervuiling. in de beginjaren 70.
was dat water zwaar beladen
met gifstoffen en voedings
stoffen. Sindsdien is er veel
verbeterd, maar de belasting met
plantenvoedingsstoffen is nog
altijd veel te hoog. De fosfaat
belasting van het Zoommeer
moet zeker nog met 50% tenig-
gedrongen worden, wil er
blijvend sprake zijn van een
gezond, helder meer.
Vanzelfsprekend werkt de
Stichting Het Zeeuwse Land
schap er energiek aan mee om
zoveel mogelijk van de resul
taten van de ambtelijke plannen
makerij zichtbaar te maken in
het veld. Daar is immers onze
plaats als beheerder van ca. 5000
ha Zeeuws landschapsschoon.
De gewaardeerde bijdrage van
de meer dan 8000 donateurs van
onze Stichting is daarbij een
belangrijke steun in de rug, dat
moet nog maar eens gezegd zijn.
P.H. Nienhuis
