Teksten naar keuze
Zeeland
dagpauwoog is
i van dc meest
rijke dagvlinders
in heel Neder-
td algemeen
>rkomt.
rusblauwtje op
rlblaadje.
kunnen worden zijn: nomaden,
gewieksten, geharden, gefixeer-
den en kwetsbaren. De nomaden
beschikken over vele
vaardigheden, vele eigen
schappen zijn sterk ontwikkeld.
Zij zijn voortdurend onderweg,
op zoek naar nieuwe voedsel
planten waar de rupsen kunnen
opgroeien. Dit zijn bij uitstek de
vlinders die wij in de tuin te zien
krijgen: de Koolwitjes, Kleine
Vos, Dagpauwoog en Atalanta.
De gewieksten zijn gespeciali
seerd in het ontwijken of
afweren van insektenetende
vogels. Enkele eigenschappen
zijn sterk ontwikkeld, vooral die
van het gedrag. Hun woonplaat
sen zijn bossen, bosranden en
ruigten, plekken waar gewoon
lijk veel insectenetende vogels
voorkomen. Een aantal van deze
soorten kunnen wij ook in
tuinen aantreffen, met name het
Citroentje. De Grote Weerschijn
vlinder houdt zich alleen op in
de bossen, al kan hij als recht
geaarde gewiekste verre
uitstapjes ondernemen.
De geharden zijn gespecialiseerd
in het overleven van hitte en
droogte die heersen in
microklimaten van heide en
stuifzanden en in het benutten
van karig voedsel tijdens het
rupsstadium. Zij hebben geen
speciale verdediging tegen
rovers, ze houden zich zoveel
mogelijk schuil. Ze moeten het
hebben van een ruime, schrale
omgeving waar ze weinig van
rovers te duchten hebben. De
Kleine Heidevlinder, het
Heideblauwtje en Kommadik-
kopjee zijn echte geharden, tetwijl
de Heidevlinder tevens nog
trekjes van de gewiekste heeft.
De gefixeerden hebben vaak een
sterke specialisatie op een
bepaalde plantesoort en zijn in
staat om als populatie langdurig
op kleine plekjes stand te
houden zoals het
Gentiaanblauwtje zo fraai kan
demonstreren.
Een vochtige plek in de heide
waar slechts enkele tientallen
Klokjesgentianen groeien, kan al
een geschikte woonplaats zijn.
De kwetsbaren die zonder
opvallende vaardigheden door
het leven moeten, gedijen slechts
op bijzondere plekken waar het
gehele leven minnelijk geregeld
wordt en alles gelijkmatig,
zonder schokkende
gebeurtenissen verloopt en de
invloed van rovers gering is.
Dit zijn de plekken waar men bij
natuurontwikkeling een zware
dobber aan zal hebben om ze te
creëren. Op zijn minst is men
daarvoor aangewezen op kans
rijke gebieden, zoals dat in land-
schapsecologisch jargon heet.
Het gaat hier om de woon
plaatsen van het Spiegeldik-
kopje, Veenbesparelmoer-
vlinder, Veenhooibeestje en het
inmiddels uitgestorven
Zilverstreephooibeestje.
Het is niet de bedoeling dat men
genoegen neemt met deze
vluchtige kennismaking en het
er verder bij laat zitten. De
vlinderwereld die enerzijds zo
van planten afhankelijk is en
anderzijds zo door vogels
beheerst wordt en in ieder
landschap op een andere wijze,
is het waard om ontsloten te
worden. Een gids daarvoor is de
Ecologische Atlas van de Dag
vlinders van Noordwest-Europa.
Bij het samenstellen van dit 512
pagina's tellende boek over 145
soorten heeft de schrijver zelf
veel genoegen beleefd aan de
verrassende ontdekkingen bij
het met elkaar in verband
brengen van de onderzoeks
gegevens, En hij wil anderen
daar best deelgenoot van maken.
Zeeland is een land van akkers,
dijkbeemden en een smalle rij
duinen: de mogelijkheden voor
een soortenrijke vlinderwereld
zijn er beperkt. Zeeland heeft
echter een mild zeeklimaat en
daar zijn enkele vlindersoorten
bij gebaat. Het Oranje Zandoogje
dat in de regel aan beschutte
bosranden leeft, komt in Zeeland
plaatselijk op dijktaluds voor.
Ook de Bruine Vuurvlinder en
het Bruinblauwtje profiteren van
het milde klimaat en komen op
vele plaatsen langs de dijken
voor. De bosvlinder Bont
Zandoogje kan in dat klimaat al
met hele kleine bosjes volstaan
om er zich te vestigen. De Kleine
Parelmoervlinder kan er om
dezelfde reden in de smalle
strook van grazige duinen stand
houden. Daar komt ook de
Heidevlinder voor die er de
droge en schrale plekken
uitzoekt.
Door de zuidelijke ligging heeft
men in Zeeland een grotere kans
dwaalgeesten uit warmere
gebieden tegen te komen, met
name de fraaie Koninginnepage
en het Tijgerblauwtje.
9