Onderhouds-
overeenkomsten
Oude grenspalen:
toekomstig werk
terrein voor de
Stichting Land
schapsverzorging
Zeeland?
De eerste landschapsbeheers
plannen werden opgesteld en
een aantal betaalde medewer
kers voerde de plannen uit.
Naderhand zijn op aandringen
van de overheid de landschaps-
verzorgingsdiensten omgevormd
tot zelfstandige stichtingen, om
een duidelijke scheiding aan te
brengen in het beheer van
natuurterreinen en het beheer
van kleine landschapselementen
buiten de officiële natuurgebie
den. Zo is in 1983 de SLZ ont
staan. Momenteel werken, inclu
sief de mensen op het kantoor
in Goes, tien vaste medewerkers
bij de SLZ, zij het dat de meeste
part-time werken. Veel van het
veldwerk wordt door vrijwilli
gers gedaan. Ze worden bege
leid door een vaste medewerker
en maken gebruik van materia
len van de SLZ. De vrijwilligers
zijn onder te verdelen in wee-
kendvrijwilligers. die meestal in
regionale groepen georgani
seerd zijn, deelnemers aan
natuurwerkkampen, scouting
groepen. haanlozen die werken
met behoud van uitkering, asiel
zoekers, WAOers, vutters en
65plussers. Zo waren er bijvoor
beeld in 1992 in geheel Zeeland
23 regionale vrijwilligersgroepen
aktief, waarbij door 455 verschil
lende personen in totaal gedu
rende 5400 uren gewerkt werd.
Naast het knotten van bomen
zijn er in de loop van de jaren
ook andere aktiviteiten bijge
komen. Bijvoorbeeld het snoei
en van hoogstamfruitbomen,
waarvoor de SLZ ook cursussen
organiseert, het onderhouden
van rietmoerasjes, essenhak-
houtbosjes, graslandheggen,
dijkbermen en het planten van
bomen.
GJB: Wat voor bomen planten
jullie en in welke aantallen
FM: Door of via de SLZ worden
onder andere hoogstamfruit
bomen geplant. Nagenoeg alle
boomgaarden met hoogstam-
bomen in Zeeland zijn gerooid.
Door ons zijn er vanaf 1986 zo'n
2850 fruitbomen geplant, ver
spreid over ruim 100 kleine
boomgaardjes. Per lokatie w er
den drie tot tientallen bomen
geplaatst. De ervaring leert dat
mensen zelf naderhand extra
fruitbomen bijplanten. Zoge
naamd bosplantsoen, struiken
voor graslandheggen en wind-
Boomkikker; vaak
aangewezen op
kleine landschaps
elementen.
singels rond broerderijen, is
sinds 1986 met ca 10.000 stuks
aangeplant en wilgepoten, voor
knotbomen, zo'n 7.000. Dit al
leen door de SLZ, terwijl onder
tussen ook waterschappen en
de provincie regelmatig wilge
poten planten. Van andere
karakteristieke bomen, zoals
noteboom, tamme kastanje en
linde zijn er alleen al in 1992
zo'n 175 geplant. Voor al onze
plantaktiviteiten geldt eigenlijk;
goed voorbeeld doet goed
volgen.
GJB: Naast de aktiviteiten waar
hiervoor over gesproken is, is
de SLZ ook een soort adviseurs
en bemiddelingsbureau. Wat
houdt dat in
FM: De provincie stelt jaarlijks
een doelsubsidie beschikbaar
die het particulieren mogelijk
maakt om landschapselementen
op hun grond te onderhouden
of te herstellen. Via de SLZ kan
men hiervoor een onderhouds-
overeenkomst voor enkele jaren
afsluiten. Na uitvoering van de
onderhoudswerken, waarbij de
SLZ adviseert en controleert,
ontvangt de eigenaar een bij
drage. Knotbomen, leibomen,
hakhoutbosjes, houtwallen en
drinkputten van partikulieren
worden zo onderhouden, ge
plant of gegraven.
In de meeste gevallen is de
eigenaar enthousiast over het
onderhoud en gaat, nadat de
termijn verstreken is, een vol
gende onderhoudsovereen-
komst aan. Door ons 'zendings
werk' bij zo iemand kunnen er
nogal eens vervolg-maatregelen
getroffen worden. Bijvoorbeeld
extra drinkputten graven, of, als
het om een boerderij gaat, het
plaatsen van een kerkuilen-
broedkast in de schuur. Boven
dien volgen vaak via mond-tot-
mond reclame andere eigenaren
die een onderhoudsovereen-
komst willen afsluiten.
GJB: Behalve kerkuilen hebben
13
