Donateurs: "Doen jullie no^
Windmolens opnieuw ter discussie
door Arnold van der Wees
De stichting Het Zeeuwse Landschap leek
een roepende in de woestijn toen Pieter van
den Broecke twee jaar geleden aan het
woord werd gelaten over windenergie. Maar
inmiddels zijn de tijden veranderd. Zijn
vurig pleidooi over de beperkingen van
windenergie krijgt bijval. Windenergie heeft
met tegenwind te kampen. Ook organisaties
als Natuurmonumenten en Natuur- en
Vogelwacht "Schouwen-Duiveland" nemen
standpunten in die niet meer stroken met
het standpunt van de Zeeuwse Milieu
Federatie (ZMF). Recente ontwikkelingen,
nieuwe inzichten en andere afwegingen
leiden ertoe dat binnen kringen van Natuur-
en Milieuorganisaties niet alles meer
Koekoek één zang is. De vraag lijkt
gerechtvaardigd of de wind nu echt uit een
andere hoek gaat waaien.
Wc rijden het weidse landschap van
de Wilhelminapolder in, boven de
dampende akkers staat een waterig
zonnetje dat door de ochtendnevel
probeert heen te breken. Langs het
Goese Sas, een kanaal dat zo wegge
plukt lijkt uit een boek van Cornelis
Jetses, staat een rij statige populieren.
In het kanaal duikt een dodaars
onder. Ik probeer te voorspellen waar
hij weer op zal duikenmis. In de
verte staat een verstilde schaapskooi
die herinnert aan een tijd dat het hier
nog schor was. Na een bocht is het
gedaan met de landelijkheid, een
woud van masten van pleziervaartui
gen en een torenhoge windmolen die
daar bovenuit steekt vormen een
nieuwe horizon. We rijden door tot
de Oosterscheldedijk. Als we uitstap
pen gaat een fazant met veel kabaal
op de wieken om verderop in een
bietenakker neer te strijken. Boven de
dijk krijsen lawaaierige kokmeeuwen.
We klimmen de dijk op en kijken
zwijgend over de polder. "Wat moet
je hier van zeggen, voor mij is dit
sprekender dan vijf dikke rapporten",
zegt Chiel Jacobusse, voorlichter van
de stichting Het Zeeuwse Landschap.
Het landschap is zo buitengewoon
kwetsbaar, de wijdheid en openheid
tekenen dit landschap. Ik weet dat dit
geen dingen zijn waar je een objec
tieve waarde aan toe kunt kennen.
Landschappelijke waarden kun je niet
in een tabel zetten. Voor mij en een
aanzienlijk deel van onze achterban is
Ochtendnevel in de Wilhelminapolder
hier wel degelijk een fundamentele
beleving in het geding."
Regelmatig krijgt de stichting Het
Zeeuwse Landschap telefoontjes van
verontruste leden met de vraag:
"Doen jullie nog wat aan die
molens?". Pieter van den Broecke gaf'
via het artikel "Windmolens ter
discussie" (Zeeuws Landschap, 8e
jaargang nr. 1de wind van voren.
Hij verwees in dat artikel naar de rol
van schatbewaarder, die de stichting
Het Zeeuwse Landschap statutair op
zich heeft genomen. Voor hem is het
duidelijk, natuur en landschap vor
men nog steeds het echte goud van
de Delta. "Ik zie het aantal molens
helaas nog steeds verder toenemen",
zegt van den Broecke. "De wind
molens van vroeger hadden tenminste
nog een nuttig doel. Merkwaardiger
wijs schijnt nog steeds niet door te
dringen dat de bijdrage aan de huidi
ge energiebehoefte uiterst gering is,
slechts een paar procent wordt in het
gunstigste geval gedekt. De prijs die
daar voor betaald moet worden is veel
te hoog. Zelfs op plaatsen waar
sprake is van "moderne" landschap
pen zoals het Sloe en Neeltje Jans is
deze vorm van horizonvervuiling
ontoelaatbaar. Ik zie het nut niet.
Het is de waan van de dag die
regeert, een typisch produkt van
Haagse drammerigheid. De politiek
heeft zich in de jaren '70 bang laten
maken en het ziet er naar uit dat ook
de nieuwe regeringspartijen te veel
mee huilen in het koor. Het is beter
om investeringen te doen in onder
zoek naar mogelijkheden van kern
fusie-energie en het oplossen van het
afvalprobleem van kernenergie", aldus
van den Broecke.
"Het bestuur van de stichting Het
Zeeuwse Landschap is niet tegen
windenergie", zegt R. Zonnevylle,
secretaris van de Stichting. "Een van
de doelstellingen van de Stichting is
het voorkomen en tegengaan van
aantasting van natuur- en landschaps-
schoon. In dit verband zijn er bezwa
ren tegen kleine clusters windmolens
die nu op een aantal plaatsen de
horizon "vervuilen". Regelmatig
4