Jagersrust in Doel. Vroeger een trefpunt voor zehondenjagers in de Westerschelde door het bodemleven vernietigd wordt. Het aantal kubieke meters zand is verttienvoudigd sinds de 50-er jaren. Er moet zand bijzitten dat 100 keer is opgebaggerd en er wordt dan ook 100 keer betaald. In 1952 was de horizon van de Schelde heel anders dan nu: met enkele schoorstenen van suikerfabrieken Zandvliet en Kallo, de getijde haventjes Valkenisse, Ossendrecht, Zandvliet, Emmahaven, Kruispolder, Paal en Baalhoek. Elke haven had 'n drukke bedrijvig heid. Het hoort allemaal tot het verleden. Ook de pacht op de Schelde was niet weg te denken, dit was 'n bezigheid van rijkelui. Een centraal punt was Doel. Vandaag zien we nog 'n grote naam op'n restaurant staat dat herin nert aan de jacht van weleer DE JAGERSRUST. Ik zie de bedrijvigheid nog voor mij, met grote jachten zoals de Times en de Faling. Deze jaagden op de zeehond, (zie foto). De zeehonden heb ik enkele malen geteld tussen Doel en Vlissin- gen, ruw geschat waren er tussen 3 a 400 stuks te zien. Het was toen on gedierte dat men schoot voor de pels en de traan. Op Doel zelfwas 'n slager die dit goed kon. De traan werd gebruikt voor machinaal smeer middel. Ook werden er dieren gestroopt en de rest ging terug over boord. Een rasechte zeehondenjager was Flor de Zee. Hij had zelf een boot, viste in de zomer wat garnalen en in 't najaar verhuurde hij zich aan Antwerpse jagers. Ik heb zelf met Flor gesproken en hij wist mij te zeggen dat de Saeftinghe 'n goede plek was voor de jacht. Hij sprak over HET PAALS GAT EN 'T HONDS GAT. Wij kunnen wel zeggen dat Flor de Zee de naamgever is, voor het huidige Hondegat. De vrouw van de Kieldrechtse dokter van Laere heeft lang 'n pelsmantel gedragen van de zeehond. Jammer is deze jas verloren geraakt. Bij het schrijven van dit stuk denk ik ook aan de tijd dat ik Saeftinghe voor 't eerst zag. Ik was 10 jaar in 1946. Samen met vader naar den Emma. De geur aan de haven, de weidse onbe kendheid imponeerde mij. De oorlog was pas voorbij en er was nog vanalles te vinden van de Duitsers. Zij hadden daar vanalles achtergelaten. Zo vond ik nog een goede fiets met dikke ballonbanden. Het was een frans model. In 1952 deed deze fiets goed dienst als vrachtfiets. Want de gevangen gar naal moest van Doel naar Kieldrecht gebracht worden op eigen kracht. 75 kilo voorop en 25 kilo vis achterop en dit na 12 uur hard werken aan boord. Maar daar heb ik nooit spijt van gekregen. In 1958 leerde ik mijn vrouw kennen en kom ik in een andere familie terecht, een gezin met 9 jongens en 1 meisje. Dit meisje is mijn vrouw geworden. Ook kreeg ik een bijzondere schoonvader met de bijnaam DE STERKE. En met DE STERKE als schoonvader leer ik het schor tot in de puntjes kennen. Het schor of de Saeftinghe word mijn leven. Hij leerde mij vissen met de heiliger, bot trappen met blote voeten, een apart mens. Het hondegat was zijn uitverkoren visserij. In september 1958 heeft de Sterke de laatste zeehond gedood met de helleger. Bij gebrek aan een mes, moest ik anderendaags de rechterpoot afsnijden, want de premie die ik zou krijgen mocht ik houden. Met de rechterpoot in mijn hand vroeg ik bij de politie om de premie. Maar wat een ontnuchtering: Een proces verbaal kon ik krijgen want de zeehonden waren inmiddels be schermd. 1996: Met een heldere blik, kijk ik terug naar 50 jaar Saeftinghe, net of 't gisteren is gebeurd. Wij heb ben vuisten gemaakt tegen de jacht. Wij hebben actie gevoerd tegen de industriële vervuiling. In 1980 het toppunt van de Schelde verloedering. Saeftinghe geniet gelukkig grote aan dacht, wij kunnen de mensen nu overtuigen dat de rijke natuur van de Westerschelde bewaard moet blijven En proberen om terug te winen wat verloren ging. Niet alleen vogels maar ook het waterleven en bodemleven hersteld zich langzaam maar zeker. De terugkomst t an de zeehond zal de kroon op het werk zijn. Dit was dan mijn persoonlijke kijk op Saeftinghe 1996. Aangespoelde dode bruinvis; ook dat was in het verleden een regelmatige verschijning 15

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap | 1996 | | pagina 15