De Zeeuwse rotskusten
door Marco Faasse
De zeeuwse kust brengen we gewoonlijk in
verband met strand en duinen. De Zeeuwse
Rivièra, de blanke top der duinen, het
zonnigste strand van Nederland, dergelijke
zinsneden klinken ons bekend in de oren.
Maar rotskusten in Zeeland? Dat zal wel
niet helemaal kloppen.
Toch hebben onze pieren en zeedijken
bepaalde overeenkomsten met de kusten van
meer bergachtige streken. Dat blijkt als we
de dierenwereld onder de zeespiegel langs de
zeedijken wat nader bekijken.
Kunstmatige rotskusten.
Er is een groot verschil tussen de
fauna van kusten met een zachte bo
dem, zoals zand en slib, en de dieren
wereld van rotskusten. Het leven van
zandige kusten is voor een groot deel
in de bodem verborgen. Een stenige
ondergrond in de zee daarentegen is
veelal begroeid met een rijke gemeen
Zeeanemonen behoren tot de kleurrijkste zeedieren. Dit is een zeedahlia in de Oosterschelde.
schap van op die ondergrond vast
zittende orgasnismen, waarvan weer
allerlei andere dieren leven. Zo'n rots
Eén van de meest algemene naaktslakkcn in de Zeeuwse wateren in bet voorjaar
Coryphella gracilis
kustlevensgemeenschap kwam oor
spronkelijk in Nederland nauwelijks
voor; wel in omringende landen als
Engeland en Frankrijk. Toen enkele
eeuwen geleden in het Deltagebied
begonnen werd met het verstevigen
van de dijken met hout en stenen,
kon zich hier een levensgemeenschap
ontwikkelen die grote overeenkom
sten had met die van echte rots
kusten. Voorheen was deze beperkt
tot enkele diersoorten op oesterban-
ken, veenranden en dergelijke. Nu
bewonen allerlei organismen die
oorspronkelijk op rotskusten voor
komen in soms grote aantallen de
dijken, dijkrestanten en strekdammen.
De rijkdom van onze onderwater
wereld is voor een belangrijk deel
terug te voeren op deze zogenaamde
kunstmatige rotskusten.
Evenals op het land zien we hier dus
aanvankelijk een verrijkende invloed
van de mens op flora en fauna. Voor
oorspronkelijke soorten van zand en
slib bleef nog ruimte genoeg terwijl
voor nieuwe soorten de mogelijkheid
werd geschapen zich te vestigen. Vele
zeewieren en -dieren komen in Zee
land slechts voor dankzij menselijk
ingrijpen. Ons onderwaterlandschap is
dus in feite een cultuurlandschap. Het
is daarom zeker niet minder waarde-
16