60 Jaar Stichting
Het Zeeuwse Landschap
van de redaktie
Het was een illuster gezelschap dat in 1936
de koppen bij elkaar stak om een Zeeuwse
organisatie voor natuurbehoud van de
grond te krijgen. Om, zoals het in de
toenmalige plechtstatige bewoordingen
heette: "in de provincie geesten vaardig te
maken, die het behoud van de natuur als
een groot algemeen belang beschouwen".
Mannen (vrouwen deden nog niet mee) van
het eerste uur waren onder andere de
toenmalig Commissaris der Koningin
Jonkheer Quarles van Ufford en de Griffier
der provinciale staten Dr B.D.H. Tellegen.
Het was 1939 toen het eerste natuur
gebied in beheer kwam. Het Neder
landse gedeelte van het Zwin was de
eerste van de lange reeks die nog zou
volgen. Niet toevallig dat het om een
kustreservaat ging. "Natuur" werd
veel meer dan nu gezien als tegen
stelling tot de "cultuurgronden",
wBB
Eén van dc jongste gebieden is het duinlandschap op Neeltje Janswaar het beheer samen
met de Vereniging 'Matuurmonumenten gevoerd wordt.
zoals akkers, weilanden en boom
gaarden. In de maatschappij van toen
was het ondenkbaar dat bijvoorbeeld
uitgestrekte graslandreservaten, zoals
nu de Yerseke Moer, een natuur-
bestemming kregen. De reguliere
natuurgebieden waren nog maar net
ontstegen aan de periode dat ze met
de negatief geladen term "woeste
gronden" werden aangeduid.
De buitendijkse gronden en kust-
reservaten maken trouwens nog
steeds het leeuwendeel van onze
natuurgebieden uit: de voormalige
schorren en zandplaten in het
Krammer-Volkerak, de schorren en
slikken in de Oosterschelde rond Sint
Philipsland, De Verdronken Zwarte
Polder, de Hooge Plaaten, de
Paulinaschorren, en -last but not
least, het Verdronken Land van Saef-
tinghe. Bij elkaar meer dan driekwart
van de totale terreinoppervlakte!
Hoe waardevol zijn dat soort gebie
den? Gemeten met de objectieve
maatstaf van de aantallen vogels en
bijvoorbeeld de kraamkamerfunctie
voor vis, behoren ze tot de belang
rijkste natuurgebieden van Neder
land. En toch is er steeds weer die
discussie. Nog steeds. Moeten buiten
dijkse terreinen wel veiliggesteld wor
den? Valt er wel iets te beheren. Vrij
wel geen aankoop van buitendijkse
gronden passeert zonder dat dit soort
discussies plaatsvinden. Misschien zijn
we diep in ons hart toch niet veel
verder dan een paar generaties gele
den toen men over woeste (synoniem
voor waardeloze) gronden praatte. Je
kunt althans de vraag stellen of de
discussies over ontpoldering even
emotioneel zouden verlopen als er
gesproken werd over bosaanplant in
de polders.
Het Zeeuwse Landschap wil als
particuliere organisatie goed luisteren
naar de acherban. Want daar is het bij
de oprichting allemaal om begonnen:
Een provinciaal landschap moet dicht
bij de burger staan, luisteren naar wat
er in de provincie speelt en vanuit
vanuit die verankering in de maat
schappij haar werk doen.
De verankering in de maatschappij is
er gekomen. Ging het de eerste
decennnia van het bestaan van Het
Zeeuwse Landschap om een achter
ban van enkele honderden begunsti
gers; inmiddels is het uitgegroeid tot
vele duizenden. Eén op de twaalf
Zeeuwse huishoudens steunt via Het
Zeeuwse Landschap het natuurbe
houd dicht bij huis. Als Het Zeeuwse
Landschap niet luistert naar die
achterban, ondergraaft ze het eigen
bestaansrecht. Geluiden vanuit de
achterban zijn voor Het Zeeuwse
Landschap in de afgelopen jaren aan-
Het Landgoed Landlust in Heinkenszand
via een legaat verkregenis de thuisbasis
van de Stichting
4
