Honds Hondsdraf, hondsroos, hondsviooltje, hondskruid en hondspeterselie. Is het de trouwe viervoeter die steeds weer in plantennamen figureert? Nee dus. Honds staaat in de regel voor minderwaardig. Minderwaardig ten opzichte van een verwante plant die 0111 welke reden dan ook hoog aangeslagen werd. Neem de hondsroos bijvoorbeeld. Al in de klassieke oudheid stonden rozen hoog in aanzien. Een vertrou welijke mededeling werd gedaan "sub rosa"; onder de roos. Bij dichters was de roos eeuwenlang symbool van liefde en trouw. En de Romeinen kweekten massa's rozen voor de geur. Rozenwater, rozenolie en ande re produkten werden hogelijk gewaar deerd en van keizer Nero is bekend dat hij bij een feestelijke gelegenheid zijn gasten liet bedelven onder een twaalf centimeter dikke laag rozen blaadjes. Iemand die niks beters te doen had heeft uitgerekend dat er voor die gelegenheid ongeveer rozen gesneuveld moeten zijn. Voor een aantal van de gasten met dode lijke afloop trouwens, omdat ze let In de Verdronken Zwarte Polder is een pad door het duinstruweel uitgezet. Zowel de hondsroos als de egelantier komen langs het pas voornaast tal van andere struiken en kruide ti. terlijk stikten onder de rozenblaadjes, maar dat mocht de pret niet drukken. Twee rozen zijn in Nederland talrijk als inheemse plant, namelijk de ege lantier en de hondsroos. Ze zijn op het oog moeilijk uit elkaar te houden, maar de geur verschilt aanzienlijk. Tegenover de sterk geurende egelan tier staat de hondsroos met zijn onbeduidende geur. Als je realiseert dat rozen vooral voor het maken van geurtjes gebruikt werden wekt het geen verwondering dat de hondsroos als de mindere beschouwd werd. Voor viooltjes geldt een soortgelijk verhaal. De tegenpool van het honds viooltje is het langs heggen en dijken veel voorkomende Maarts viooltje met de wetenschappelijke naam viola odorata (=welriekend viooltje). Voor de hondsdraf is het verhaal wat anders. Het tweede deel van de naam staat, net als in zwijnendraf voor vermalen planten. Hondsdraf werd vroeger veel verwerkt voor de berei ding van bier. Maar dat leidde niet bepaald tot een kwaliteitsprodukt. Het betere bier werd gebrouwen met hop en vandaar het hondsdraf. De hondspeterselie is een verre ver want van de echte peterselie. Maar bovendien een onkruid dat zich in moestuinen nogal vaak vertoont. In jong stadium kunnen de echte en de hondspeterselie gemakkelijk verward worden, met zeer vervelemde gevol gen. Hondspeterselie is een van de weinige inheemse planten die echt zwaar giftig is en het hoeft dan ook geen betoog wat hier met honds bedoeld wordt. Kattenliefhebbers die zich stiekum zitten te verkneukelen moeten teleur gesteld worden. Ook het voorvoegsel kat betekent in oude namen niet veel goeds. Zo bij de kattedoorn, een uiterst stekelige plant die door vroegere auteurs beschreven werd als resta bovis letterlijk Koeienrem. Het vee loopt er werkelijk met een boog omheen. Kattcklei is een zware, taaie kleisoort die ook al niet best aange schreven staat. En een Schouwse boer die ergens achter in de Prunje een zilt en onproduktief weitje bezit, spreekt geringschattend over een katteweitje. Het maakt dus allemaal niet zoveel uit of men van de hond of van de kat gebeten wordt. Hondsroos: minderwaardig i

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap | 1996 | | pagina 10