Bakkruudjes rdere dialectspreker kent ze s bakkruudjes. De fraai- ekleurde bosplantjes, die al oor de Kerstdagen in volle loei kunnen staan. In een oerentuin hebben ze net als e pioenrozen, de blauwe ruifjes en de hortensias inouds hun vaste plekje. 'ie ze in het wild wil bewonderen oet naar de landgoedbossen langs binnenduinrand op Walcheren of houwen, waar de sleutelbloemen, int zo heten ze officieel, met lizenden staan. Ze zijn in allerlei iten paars en roze gekweekt, maar het bos hebben ze vaak hun iginele, zachtgele wildkleur, oewel, wat heet wild? Net als voor- trszonnebloem, daslook en wilde acinth zijn ze ooit ingevoerd uit lid-Europa. Dat gebeurde, toen ider de gegoede burgerij het buiten >ncn in zwang kwam. Wie het zich roorloven kon liet een buitenhuis >uwen en plantte daar een bos om- ,'en. Dat gebeurde niet zo maar gens, maar bij voorkeur op een A- katie, waar je tussen mensen van lijke stand terecht kwam. Een aats als Scluiddebeurs kreeg zijn tam niet voor niets. er eenmaal bladeren aan de bomen zitten. Maar sierwaarde was niet het enige criterium waarop de planten geselecteerd werden. Een eenvoudig ogende soort als het longkruid zou in dat geval waarschijnlijk nooit uitge kozen zijn. Bij veel soorten ging het ook om de geneeskracht die er al of niet terecht aan toegeschreven werd. Geneeskrachtige planten dankten hun faam vaak aan de signatuurleer; de leer die ervan uitging dat het uiterlijk van een plant iets zegt over de bruik baarheid als medicijn. De longvor mige bladeren, compleet met "long blaasjes" moesten wel goed zijn voor de longen. Ook een veel voorkomen de plant als de voorjaarshelmbloem (één van de planten die in dialect als "haentjes en hoentjes bekend staan) heeft geen enkele sierwaarde, maar werd als geneeskruid beschouw d. Bakkruudjes zijn ongetwijfeld wél om hun fraaie bloei op de landgoederen aangeplant. Net als crocussen en alf spelen was er nog niet bij, maar rijken hadden wel degelijk hun ten hobbies. Een ervan was, wat je genwoordig "wild-gardening" zou «men. Tuinieren in de vrije natuur nd het huis. Er was een min of eer vast assortiment aan soorten die 1 de buitenplaatsen geplant werden, e soorten die vaste voet wisten te rkrijgen en tot nu toe stand houden tan bekend als stinzenplanten. Veel tgstrelende bloemen die puur om un sierwaarde uitgezet werden. Zo landden gulden boterbloemen, istulpen, wilde hyacinthen en wilde arcissen in het bos. Ze vallen extra p omdat ze heel vroeg in het jaar loeien. Niet alleen omdat de vroege loei extra cachet geeft aan de wilde uin, maar ook omdat er op de bos- 'odem veel te weinig zonlicht is als Het Landgoed Ter Hooge, even ten westen van Middelburgherbergt een rijke sHnzenflora. De stengelloze sleutelbloem -het bakkruudje- heeft er vanouds een belangrijk bolwerk. sneeuwklokjes werden ze ook popu lair als tuinplant bij de gewone bur gerij. De bloempjes werden bij feeste lijke gelegenheden geoogst en als feestelijke garnering neergelegd in het pannekoekenbeslag. Zo werden de exclusieve sleutelbloemen van de elite tot een doodgewoon bak-kruudje in de boerentuin. Bakkruudjes. 19

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap | 1996 | | pagina 19