Zeeuws Landschap
Van de redactie
HET ZEEUWSE
LANDSCHAP
STICHTING
12e jaargang nr. 2, juni 1996
„Zeeuws Landschap" is een uitgave
van de Stichting „Het Zeeuwse Land
schap". Het blad verschijnt vier maal
per jaar en wordt toegezonden aan
begunstigers van de Stichting.
De uitgaven van de Stichting geven
voorlichting over het behoud van en
de zorg voor landschappelijk, natuur
wetenschappelijk en cultuurhistorisch
belangrijke terreinen in het algemeen
en in Zeeland in het bijzonder.
Overname van artikelen en illustraties
alleen met toestemming van de
redactie met bronvermelding.
Redactieadres
Stichting „Het Zeeuwse Landschap"
Landgoed Landlust, Postbus 25, 4450 AA Heinkenszand
Telefoon 0113-562640, Telefax 0113-563729
Postrekening 245740
Bank: ABN-AMRO Middelburg
Bank: Rek.nr. 51.03.36.167, Giro van de bank 46882
Redactie
J. van den Boom - G.J.C. Buth - M. Jacobusse -
M. van der Jagt - R.J.B.M. Willems
Kopij
Bijdragen voor dit blad in de vorm van artikelen, ingezonden
stukken, foto's enz. kunnen worden gezonden aan de
redactie. Inleveren voor het eind van elk kwartaal. Plaatsing
van artikelen betekent niet dat deze het inzicht van de
redactie weergeven.
Advertenties en promotie
PUBLIBORN media, Zonnebloemstraat 46,
Postbus 243, 4460 AE Goes
Telefoon 0113-250505 - Fax 0113-250300
Vormgeving en produktie
Boom Kollektief, Goes
Druk
Grafisch Bedrijf Pitman, Goes
Foto's
M. Jacobusse
Inhoudsopgave
Van de redactie 2
Jubileumactie 3
Aegelzakjes en olleventjes 4
Olleventjes en aegelzakjes 5
Spokebrood 6
Paddestoelen boden elk wat wils 7
Vuulte 8
Stapelvoedsel voor tweevoeters 9
Honds 10
Troenboamen 11
Een boenksoenk onder d'outvumme 12
Agenda 13
Beheersnieuws in het kort 16
Goggen en de winter 17
Staren door de patrijspoort 18
Bakkruudjes 19
Zeealsem; nuttig kruid voor in borrel en bed 20
Waar zijn de zwaluwen 21
End'eiers zoeke 22
Over lamsoaren, beuterblommen en paerdestekels 23
Mispitloapcrtjes of teelezeakertjes 24
Puuten in de pit 25
B roeiers 26
Echte en onechte knienen 27
Het is zestig jaar geleden dat Het
Zeeuwse Landschap werd opgericht.
In die zestig jaar is er in het Zeeuwse
landschap onvoorstelbaar veel
veranderd. Meer dan in de 600 jaar
daarvoor wellicht. Snelwegen en
Deltadammen, ruilverkavelingen en
industrialisatie, de opkomst van het
toerisme en de veranderingen in de
landbouw, hebben allemaal ingrijpen
de invloed op het landschap. En
natuurlijk ook op de planten en die
ren. Veel soorten kunnen de verande
ringen niet bijbenen en gaan hard in
aantal achteruit. Andere soorten zijn
helemaal van het toneel verdwenen.
Was het vroeger allemaal beter?
Welnee, het is nog betrekkelijk kort
geleden dat zeehonden meedogen
loos vervolgd werden, en uiteindelijk
het loodje legden. Terwijl nu alle
neuzen één kant op staan om de
zeehond weer een levensvatbare
toekomst te bieden in de Delta.
De blauwborst is nu in vrijwel ieder
rietveld te bewonderen; van de bruine
kiekendief broeden er in Zeeland veel
meer paren dan dertig jaar geleden in
heel Nederland. Kerkuilen zitten in
de lift en -om niet meer te noemen-
bosvogels zijn wellicht talrijker dan
ooit in Zeeland.
Toch baart de natuur ons zorgen.
Een zorgvuldige analyse van de
Zeeuwse natuur levert het beeld op
dat weliswaar veel soorten er stukken
beter voorstaan dan enkele decennia
geleden, maar dat juist de streekeigen
natuur steeds meer in de verdrukking
komt. Kustvogels als sterns en plevie
ren bijvoorbeeld en een typerend
Zeeuws dier als de zeldzame Noordse
woelmuis worden steeds verder terug
gedrongen en zijn buiten de natuur
reservaten vrijwel kansloos. Het
Zeeuwse Landschap staat ervoor om
juist die streekeigen natuur in stand
te houden. Ook als het gaat om het
landschap waar wij dagelijks in verblij
ven. En dat betreft niet alleen grote
natuurgebieden. Ook kleine elemen
ten hebben aandacht nodig: een
vliedberg middenin het weidse
polderland, een lindeboom op een
markante plek.
In de afgelopen zestig jaar is veel
werk verzet. En met succes. Er zijn
tientallen grote en kleine reservaten
gevormd waar allerlei planten en die
ren een veilig toevluchtsoord vinden.
De Yerseke Moer bijvoorbeeld, waar
de weidevogelstand in nog geen
twintig jaar meer dan v erdubbelde.
Of de Hooge Platen, waar dankzij
zorgvuldige bescherming één van de
belangrijkste Europese broedplaatsen
voor kustvogels tot stand kwam. Alle
maal vanuit het particulier initiatief,
door mensen die zich betrokken
voelen bij de Zeeuwse natuur. Wij
weten ons daarbij gesteund door een
brede achterban uit de Zeeuwse
bevolking. Dat is ook hard nodig.
Grootscheepse akties met steun van
de media vragen met groot succes
aandacht voor bedreigde natuur
elders in de wereld. Maar ook natuur
en landschap dicht bij huis vergen
aandacht en bescherming. Het
Zeeuwse Landschap heeft de nood
zaak daarvan in de voorbije zestig jaar
ruimschoots bewezen.
Omslagfoto: Landgoed Landlust Heinkenszand
2
