Van de redactie
Redactieadres
Stichting „Het Zeeuwse Landschap"
Landgoed Landlust
Postbus 25, 4450 AA Heinkenszand
Telefoon 0113-562640
Telefax 0113-563729
Postrekening 245740
Bank: ABN'AMRO Middelburg
Bank: Rek.nr. 51.03.36.167
Giro van de bank 46882
Redactie
J. van den Boom - G.J.C. Buth -
M. Jacobusse - M. van der Jagt -
A. v.d. Wees - R.J.B.M. Willems
Kopij
Bijdragen voor dit blad in de vorm van
artikelen, ingezonden stukken, foto's
enz. kunnen worden gezonden aan de
redactie. Inleveren voor het eind van
elk kwartaal. Plaatsing van artikelen
betekent niet dat deze het inzicht van
de redactie weergeven.
Advertenties en promotie
PUBLIBORN media
Zonnebloemstraat 46,
Postbus 243, 4460 AE Goes
Telefoon 0113-250505
Fax 0113-250300
Vormgeving en productie
Boom Kollektief, Goes
Druk
Grafisch Bedrijf Pitman, Goes
Foto's en illustraties
Gert Jan Buth 9
Chiel Jacobusse 1, 12, 13, 14, 15, 16
Adri Karman 18,19,20,21,24
Cees de Kraker 8
Arnold van der Wees 4, 5, 6
Omslagfoto
Landlust in voorjaarstooi.
(foto Chiel Jacobusse)
Inhoudsopgave
Agenda 2, 10
Van de redactie 3
Massale wintersterfte onder
steldopers 4
Grootschalige natuurontwikkeling
Schouwse zuidkust
Zomaar een dag van twee vrijwillige
weidevogelbeschermers 11
Zeeland, het groen-blauwe hart
van de Benelux 14
Op zoek naar zangertjes 18
Het knapzakmannetje 20
Saeftingheposter 24
Van de totale landoppervlakte in
Zeeland (179.300 ha) is 80,2%
(143.800 ha) aan te merken als agra
risch gebied. De rest is bos of natuur
(6,3%) en bebouwde en overige gron
den (13,5%). In het agrarisch gebied
bevinden zich veel elementen die
bijdragen aan de beleving van natuur-
en landschapsschoon. Denkt u maar
aan de bekende knotwilgen, de boe
renerven, drinkputten, meidoornha
gen e.d. In de tijd van economische
expansie op het platteland, ruwweg
de 50-er, 60-er en 70-er jaren, is veel
van dit landschapsschoon verloren
gegaan. De landschapselementen wa
ren niet meer rendabel. Het aardgas
nam de functie van takkebossen als
brandhout over, voor de drinkputten
kwam waterleiding en de bieten wer
den bijna tot de voordeur geteeld.
De ouderwetse ruilverkavelingen heb
ben dit proces versneld. Een steeds
grotere productie per hectare met
hoge rendementen was het parool.
En hierin pasten geen landschappe
lijke obstakels.
Onze Stichting, die deze ontwikke
ling met lede ogen aanzag, maar
anderzijds ook begrip had voor de
agrariër die wel mee moest doen aan
deze ontwikkelingen om het hoofd
boven water te houden, heeft in de
jaren '70 het initiatief genomen tot
de oprichting van een Landschaps-
verzorgingsdienst in Zeeland.
Natuurbeschermers en agrariërs gaan
aan tafel om de teloorgang van het
Zeeuwse buitengebied te keren. Na
grondige inventarisaties werden
Landschapsbeheersplannen opgesteld
en werden onrendabele landschaps
elementen opgeknapt, vernieuwd of
in oude glorie hersteld. Het uitvoe
rende werk werd in deze beginfase
vooral gedaan door vrijwilligers en
werkgelegenheidspersoneel.
Later is deze afdeling van Het
Zeeuwse Landschap omgezet in een
aparte Stichting die nu de naam
Stichting Landschapsbeheer Zeeland
draagt. De activiteiten zijn uitgebreid
met een systeem van vergoedingen
aan agrariërs die zorgdragen voor de
instandhouding of verzorging van
landschapselementen.
Parallel hieraan is de overheid overge
gaan tot de aanwijzing van gebieden
(zgn. Relatienota-beheersgebieden)
waarvoor de agrariër een vergoeding
kan ontvangen als hij bij het land
bouwkundig beheer ook rekening
houdt met natuur- en landschaps
waarden.
Onze Stichting ondersteunt dit stre
ven van harte. In de dagelijkse prak
tijk worden al veel boeren ingeschakeld
bij het beheer van natuurgebieden.
Alle beweidbare natuurgebieden wor
den aan boeren in gebruik gegeven
(het Zeeuwse Landschap heeft geen
eigen vee) en veel arbeid wordt aan
plaatselijke agrariërs uitbesteed.
Recent heeft de provincie haar rol
verwoord in de Nota Agrarisch Na
tuurbeheer. De mogelijkheden voor
een nog belangrijker rol van de agra
riërs voor het beheer van natuur- en
landschap worden in deze nota uit
eengezet. De Provincie zet extra
financiële middelen in voor dit doel.
Met dit beleid ontstaan nieuwe mo
gelijkheden voor verfraaiing van boe
renerven, de opvang van ganzen, een
natuurlijk beheer van akker-randen,
natuurpacht voor boeren, broedgele-
genheid voor vogels en nog veel meer.
Tezamen met de begrenzing van ge
bieden die voor nieuwe natuur in
aanmerking komen (de Zeeuwse uit
werking van het Natuurbeleidsplan),
heeft de provincie nu een goed afge
wogen beleid voor het behoud van
natuur en landschap binnen de pro
vinciegrenzen.
De voortvarendheid waarmee de pro
vincie dit beleid gestalte heeft gege
ven dwingt respect af. Zij kan er van
uitgaan dat landbouwers en natuur
beheerders in goede harmonie samen
zullen werken aan de invulling van dit
beleid. Op dit punt is een traditie op
gebouwd die ingegeven is door een
gezamenlijk verantwoordelijkheids
gevoel voor de instandhouding van
natuur en landschap in de provincie.
Op onze inzet kan gerekend worden.
R.J. Willems.
3
