A midsummer night's dream
nachtelijke romantiek tijdens vaarexcursie
door Arnold van der Wees
m" i -
m es m mm
Ijr
iiuk
Al eeuwen bestaan er rond de langste dag
feesten. Feesten die het begin van de zomer,
de tijd van de zonnestilstand en de langste
dag vieren. Ook anno 1997 valt zoiets nog
steeds te vieren. Op het water bijvoorbeeld,
op een nostalgische salonboot. Natuurlijk
ontbreekt een romantisch strijkje niet,
tenslotte staat er een lange avond voor de
boeg. Enthousiaste musici brengen
toepasselijke muziek ten gehore. Wat te
denken van 'Traümerei', of 'Eine kleine
Nachtmusik' van Mozart. Midden op het
water zwelt de 'Watermusik' van Handel
aan, zonder 'Fireworks' dit keer. Licht
klassiek dus, maar ook klanken van Glenn
Miller swingen over het dek. 'In the Mood',
daar gaat het om bij deze bijzondere
midzomernachtvaartocht.
Alleen al de combinatie van muziek
en een authentieke salonboot de
'Friesland' staat garant voor een
stemmige avond. Het is opvallend
hoeveel dichters en romantici zich
lieten inspireren door de langste
avond van het jaar. De Engelse
toneelschrijver William Shakespeare
liet zich in 1595 verleiden tot het
schrijven van 'A Midsummer Night's
Dream', een levenslustige comedie
met verschillende plots. Het centrale
thema is, hoe kan het ook anders:
'Falling in love'. Liefde als iets
magisch, iets waar mensen geen grip
op hebben. Liefde veroorzaakt door
het sap van een bijzondere plant. En
sap kan er gedronken worden aan
boord. Misschien niet als een extract
van de plant die Shakespeare voor
ogen had, maar dan toch op zijn
minst van vruchten met een hoog
romantiekgehalte: druiven.
Lawine
De 'Friesland' is een voormalige
Waddenboot, die in 1956 in de vaart
kwam, Al gauw bleek de ruimte voor
tien auto's een lachertje en kwamen
er meer en grotere boten om het
toenemend autoverkeer te verwerken.
Nu vaart de 'Friesland' als passagiers
schip over de Zeeuwse wateren. Het
water wat zo'n bepalende invloed
heeft gehad op de vorming van het
Zeeuwse land. Ook de Oosterschelde
heeft een roemruchte reputatie op dit
De Friesland.
Visdief met jong.
gebied. De wijde Oosterschelde was
in de Middeleeuwen nog maar een
stroompje, vergeleken met nu. Het
eiland Schouwen was toen ook veel
groter en in de tweede helft van de
12 de eeuw in een soort Middeleeuws
Deltaplan in één keer van een ringdijk
voorzien. Vanaf de 14de eeuw traden
er in korte tijd zware overstromingen
op. Sterk verminderde komberging,
als gevolg van grootscheepse
bedijkingen, was één van de
oorzaken. Vooral tussen de 15de en
17de eeuw is de Oosterschelde veel
breder geworden. Enkele duizenden
hectaren land, met zo'n 12 dorpen
schoven in een paar eeuwen de zee
in. Op weg naar Neeltje Jans vaart
het schip over de Middeleeuwse
zuiddijk, zo'n vier kilometer ten
zuiden van de huidige dijk. Sindsdien
zijn er heel wat zuiddijken geweest.
In tegenstelling tot wat meestal
gedacht wordt, waren naast
stormvloeden, meestal dijkvallen de
oorzaak van landverlies. De dijken
rustten niet alleen op stevige klei,
maar kruisten ook oude zandige
inbraakkreken. Deze ondergrond kon
vanuit de inmiddels door eb en vloed
tot 40 m. uitgeschuurde Schelde,
doorweekt raken. Het zandpakket
veranderde in een zware stroperige
vloeistof, waarin de zandkorrels leken
te zweven. Door geringe trillingen,
konden honderduizenden kubieke
meters zand als een onderzeese
lawine in beweging komen. Vooral
tijdens laag water, bij geringe tegen
druk, is menig dorp de Schelde
ingeschoven.
12
