Uit het
beheer
Vreemde vogels
Vliegenplagen
Ieder seizoen doen zich in onze na
tuurgebieden wel weer verrassingen
voor als het gaat om de vogelbevol
king. Een korte greep uit de waarne
mingen in het afgelopen seizoen is
veelzeggend genoeg. Op de Wallen
van Retranchement verbleef dit voor
jaar een paartje kleine zilverreigers.
Ze hadden één van de vele knotbo-
men betrokken en een soortgenoot
die zich in de buurt waagde werd
steevast verdreven. Territoriaal gedrag
heet zoiets in vogelaarsjargon, en niet
zelden is dat de inleiding tot de vesti
ging van een broedpaar. Zover is het
helaas niet gekomen, maar gezien de
vele waarnemingen van de laatste
jaren, lijkt het een kwestie van tijd
voordat het eerste paartje zich in
onze provincie vestigt.
Zeer uitzonderlijk was de aanwezig
heid van een roepend klein waterhoen
in ons reservaat Weel in de Heeren
polder bij Wolphaartsdijk. Het is een
uiterst zeldzaam familielid van het
gewone waterhoen, met afmetingen
ter grootte van een spreeuw. De
vogel leeft zeer verborgen en laat zich
zelden zien.
In de inlaag 's-Gravenhoek op
Noord-Beveland werd zowel de wit-
vleugelstern als de witwangstern
waargenomen. Verder in dezelfde in
laag onder meer noordse gele kwik
staart en grote aantallen dwergmeeu
wen. Laatstgenoemde soorten zijn
wat minder zeldzaam, maar toch
bepaald niet alledaags te noemen. In
de directe omgeving verbleef tijdelijk
een Griel. De inlaag blijft een hot
spot voor vogelaars en natuurlijk is
het ook aan de grote interesse van
waarnemers te danken dat in de
's-Gravenhoek zoveel bijzondere
soorten worden gezien.
Niet bijzonder is de Vlaamse gaai.
Het is één van de vele bosvogels, die
in de Zeeuwse polders behoorlijk in
de lift zit. Maar het wordt een ander
verhaal als zo'n Vlaamse gaai midden
in het Verdronken Land van Saef-
tinghe verschijnt. Vogelaars van de
Steltkluut ontdekten de gaai, en vrij
wel direct werd ook het waarom van
zijn vreemde gebiedskeuze duidelijk.
De vogel werd achtervolgd door een
slechtvalk; een in de broedtijd zeer
zeldzame roofvogel, waarvan een
paartje één van de koeltorens van de
kerncentrale Doel als domicilie had
gekozen. Nog zo'n onverwachte
waarneming in Saeftinghe waren de
resten van een kruisbek in het nest
van een bruine kiekendief. De kruis
bek is een invasievogel die zich alleen
in bepaalde jaren bij ons laat zien. In
de afgelopen zomermaanden werden
ook in Zuid-Beveland en op Walche
ren vrij veel kruisbekken waarge
nomen.
Sommige insecten ontwikkelden zich
dit jaar zo goed dat er omvangrijke
plagen ontstonden. Van tal van plaat
sen werden vliegenplagen gemeld. Zo
bijvoorbeeld ook in het Bezoekers
centrum Saeftinghe, waar de vliegen
met duizenden tegelijk rondzwerm
den. De oorzaak moet niet gezocht
worden in het warme weer, maar
vooral in de opslag van mest. Daarin
ontwikkelen zich de larven, om zich
vervolgens massaal te vermenig
vuldigen.
In samenwerking met de land- en
tuinbouworganisaties (LTO-raad), de
NOP (pluimveehouderij) en de ge
meenten Borsele en Noord-Beveland
is onze Stichting een onderzoek ge
start om de oorzaken van de vliegen
plagen te vinden. Doel van het
onderzoek is ook om gezamenlijk een
methode te vinden om het ontstaan
van vliegenplagen op een voor het
milieu verantwoorde manier tegen te
gaan. Want vliegen kunnen niet alleen
knap lastig zijn; ze vormen ook een
belangrijke voedselbron voor allerlei
vogels, en het hoeft geen betoog dat
massaal gebruik van de gifspuit niet
alleen de vliegen, maar ook vogels als
zwaluwen, kwikstaarten en andere
insecteneters treft.
Kruisbekken zijn in flink aantal tejjast deze zomer.
12
