Volkerak- Zoommeer:
maakbare natuur!'
msmm
door Martin Boute
Door de afsluiting in 1987 veranderde het
Volkerak-Zoonuneer volkomen. Een zout
watergebied met getij veranderde in een
zoetwatermeer met een constant waterpeil.
Om verwachte problemen als vertroebeling
door overmatige algengi-oei en verontreinin-
ging van het water het hoofd te bieden, en
de natuurlijke ontwikkelingen in het meer te
sturen in de richting van een helder en
schoon meer, is een groot aantal maatrege
len genomen langs twee verschillende
wegen.
Aanpak voorziene problemen
Ten eerste zijn de maatregelen gericht
op het kernprobleem, namelijk de
aanpak van de overmatige toevoer van
de voedingsstoften stikstof en fosfaat
(voor algen) via met name de land
bouw en rioolwaterzuiveringsinstal
laties. Maar wil je langs deze weg
resultaat boeken, dan moet fors ge
snoeid worden in het landelijke
bestand klein vee (varkens, schapen),
rundvee en pluimvee (kippen), wat in
een land als Nederland (nog) geen
haalbare kaart is. Daarom zijn aanvul-
Op de Dintclsc Gorzen is een leef- en paaigebied voor roofvis (o.a. snoek, baars) ingericht.
Naast een stuk natuurwaarde heeft het tot doel de roofvissen in het Volkerak-Zoommeer ee
"huis" te geven, wat uiteindelijk resulteert in helder water met weinig algen.
lende maatregelen nodig om het meer
op korte termijn helder en schoon te
krijgen en te houden. Van groot be
lang is dat hoe lager de concentratie;
voedingsstoften in het water zijn, hoe
groter de kans op succes met aanvul
lende maatregelen. Lage concentraties
voedingsstoffen vormen dc randvoor
waarde voor het succes ervan.
De aanvullende acties zijn met name
gericht op de verschillende lijnen tus
sen vogels, vissen, mosselen, water
insecten, watervlooien, schimmels,
algen, bacteriën en voedingsstoffen
(het voedselweb) in het meer, onder
andere door het maken van een goeci
leefgebied voor roofvissen als snoek
en baars. Op deze manier proberen
we de brasem en voorn in toom te
houden, omdat die zich te goed doe t
aan watervlooien. De watervlooien oa
hun beurt eten weer algen, wat leidt
tot helder water. Om de natuurwaar-
de te vergroten en het onder andere i
roofvissen in het Volkerak-Zoommecr
naar de zin te maken zijn oeververde
digingen en eilandjes met daarom
heen ondiep-waterzones aangelegd, is
een paaigebied voor roofvis in de
Dintelse Gorzen gemaakt en zijn
oeverplanten die karakteristiek zijn
voor het gebied aangeplant. Resultaat
het Volkerak-Zoommeer ligt er
prachtig bij, maar er is nog een langi
weg te gaan om het doel, helder en
schoon water, te bereiken. Met name
de toenemende vertroebeling van he
water door overmatige algengroei is
een probleem.
Hoe nu verder
Een helder en schoon zoetwatermeer
met de daarbij horende flora en fauna
als snoek en baars, mosselen, krans-
wieren, watervlooien, kuifëenden en
aalscholvers is nog steeds het doel,
maar met de tot nu toe genomen
maatregelen is het onmogelijk om dct
doel te halen. De vraag is hoe ver
willen en kunnen we gaan? Moeten
we alles op alles zetten om het doel
zoveel mogelijk te benaderen of
moeten we op basis van de afgeloper
tien jaar het doel bijstellen naar een
lager en beter haalbaar ambitieniveai r
Mijn persoonlijke mening is dat we
18
