WIE IS ER BANG VOOR
EEN PISSEBED?
DOOR CHIEL JACOBUSSE
Het komt in de beste families voor. Bij het opruimen van een stapeltje oude kranten in een donkere hoel'
blijkt het op de vloer eronder te wemelen van de pissebedden. Als er in dat illustere gezelschap ook nog een
paar hooiwagens, een flinke spin of een stel oorwormen rondsprinten stijgt de paniek ten top. Help, help. enge
beesten. Zijn ze echt zo eng of hebben ze alleen maar een imago-probleem? En wat is eigenlijk het nut van al
dat klein gespuis?
Het berkentakje: een meesterstaaltje op
het gebied van camouflage
ontmoet die niet verrukt was over de
bloedrode flanken van een roodvlek-
sluipvlieg. Maar je moet 'em een
keer onder een binoculair gezien
hebben, wil je in de gaten hebben
hoe bijzonder zo'n beest is, dat
zomaar in iedere willekeurige berm
rondvliegt. Het is trouwens een on
schuldige bloembezoeker die geen
mens ooit overlast bezorgt. Maar,
eerlijk is eerlijk, de familie telt wel
degelijk een aantal echte plaag
geesten.
Om met het laatste te beginnen: als
vandaag al die engerds uit zouden
sterven haalt het merendeel van de
overige aardbewoners het jaar 2000
niet eens. Onze pissebedden bijvoor
beeld spelen een belangrijke rol in
het omzetten van dood materiaal als
afgevallen bladeren en -jawel- kranten
papier in voor planten opneembare
voedingsstoffen. Insecten en andere
kleine dieren vormen een voedsel
bron voor vogels, zoogdieren, vissen
en zelfs voor de mens, ook al staat
een broodje sprinkhaan niet op de
Nederlandse menukaart. Zonder
insecten die de bloemen bestuiven,
zouden veel planten geen vruchten
meer kunnen vormen. En zo kunnen
we nog even doorgaan. De betekenis
van klein gespuis staat dus buiten
kijf.
Dat vliegen, muggen, slakken en
spinnen om het zachtjes te zeggen
weinig populair zijn heeft misschien
vooral met hun omvang en met hun
talrijkheid te maken. Zou je één of
twee keer per jaar een vlieg of mug
tegenkomen, dan zou iedereen met
hart voor de natuur direct warmlopen
voor zo'n ontmoeting. Nu kennen we
vliegen en muggen alleen maar als
die onuitroeibare misbaksels die
woon- en slaapkamer onveilig
maken.
Eigenlijk is dat een grove misvatting.
Naast de paar soorten vliegen en
muggen die zich binnenshuis wagen,
zijn er alleen al in Nederland meer
dan 4000 soorten die uitsluitend in
het vrije veld leven.
Hun levenswijze is zeker niet minder
boeiend dan die van populaire dier-
groepen als vogels en zoogdieren.
En qua uiterlijk doen ze niet onder
voor de meest kleurige andere
dieren. Ik heb nog nooit iemand
Rupsen van de
kleine vos zijn
bedekt met lange
brandharen,
waardoor ze door
vogels en andere
natuurlijke vijanden
worden gemeden
Petroleum
Soms zijn ze alleen maar hinderlijk.
Een bromvlieg die een hele zomer
dag lang tegen de ramen zit te
brommen is weliswaar vreselijk
irritant, maar de schade blijft beperkt
tot wat vieze vegen aan de ruiten.
De gewone kamervlieg heeft de
hinderlijke gewoonte om tijdens de
maaltijd op onze broodjes of in de
jampot te landen. Niet echt fris als je
bedenkt dat-ie met evenveel ent
housiasme op een verse hondendrol
of een rottend kadaver landt. En
helemaal onsmakelijk als je beseft
dat zo'n vlieg eerst wat verteringssap
met restanten van zijn vorige maal-