KLEIN GESPUIS: EXCURSIES MET EEN WETENSCHAPPELIJK TINTJE DOOR CHIEL JACOBUSSE D leek van het Landschap breekt weer aan. Volgens een jarenlange traditie wordt eind september weer een grote manifestatie gehouden rondom een thema in een van onze reservaten. Dit jaar luidt het thema "klein gespuis". De wereld van kleine dieren wordt letterlijk en figuurlijk onder de loupe genomen. De aktiviteiten zijn geconcentreerd rondom het Verdronken Land van Saeftinghe. In het gebied komen vele duizenden verschillende soorten kleine diertjes voor: vaderend van in het slik leven de slakjes, wormen en garnalen, tot bijen, vliegen en wespen die die bloemen van de schorrenplanten bezoeken. Of bijzondere loopkevers die op het kale zand of verscholen tussen het kweldergras hun verbor gen leven leiden. En hoe zit het eigenlijk met de vlinders in het schor? Van 18 t/m 26 september is het bezoekerscentrum dagelijks geopend van 10.00 tot 16.00 uur. De toegang is deze week gratis en ook deelname aan de aktiviteiten is kosteloos. De excursies Op alle doordeweekse dagen en de beide zaterdagen worden er excur sies in het schor gehouden. De tochten zijn fysiek niet al te zwaar en in principe kan iedereen mee lopen. Toch wordt er bij voldoende belangstelling dagelijks een aparte kindergroep gevormd voor kinderen tot 12 jaar. De tochten starten dage lijks om 11.00 uur en de duur is twee a drie uur. leder tocht heeft een extra avontuur lijk tintje, bijna alsof het om een wetenschappelijke expeditie gaat. We gaan op zoek naar bijna uitge storven soorten, of juist soorten die nog maar pas ontdekt zijn voor de wetenschap. En deelnemers aan de vrijdagexcursie zoeken het antwoord op de vraag: wie of wat veroorzaakt het "wadgeruis". Zaterdag 18 september: Nachtvlinders Excursieleider: Maurice Jansen, Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij, Plantenziektenkundige Dienst, Wageningen. Wie kennis wil maken met de vlinderfauna van Saeftinghe kan dat het beste in het najaar doen. Weliswaar zijn veel volwassen vlinders dan helaas niet te zien, maar van de meeste soorten zijn wel de rupsen te vinden. Dat komt omdat rupsen zich van het weer weinig aantrekken, terwijl de vlinders alleen in de avondschemering aktief zijn. Daarbij mag het niet te koud zijn en ook de wind moet niet al te hard zijn. Allerlei soorten verschijnen in de periode van juni tot augustus en ze zijn nooit allemaal tegelijk te zien. Saeftinghe bezit tezamen met onder andere de schorren van Rilland en Bath een aparte soortensamen stelling, die afwijkt van de andere Zeeuwse schorren. De reden hiervoor is het brakke milieu met zijn ken merkende flora, waarin planten als lamsoor en gewone zoutmelde zeld zaam zijn. Op deze twee planten leven de rupsen van een aantal vlindersoorten, die dus in Saeftinghe ontbreken. Daarnaast kent dit deel van de Westerschelde een groot getijverschil, dat er voor zorgt dat rupsen veelvuldig op hun plant onder water verdwijnen. Daar kunnen lang niet alle soorten tegen. Het gevolg is dat soorten die elders wel op bepaalde schorrenplanten leven, in Saeftinghe toch niet gevonden worden. Toch leven er vlindersoorten in Saeftinghe die het klaarspelen om zich in de getijzone op het schor Een loopkever uit het geslacht Bembidion. Veel soorten uit dit geslacht zijn zout- minnend. Ze hebben als schorbewoner een zeer interessante levenswijze. voort te planten. Heel kenmerkend is de aanwezigheid van het vlindertje Monochroa moyses, die pas in 1991 als nieuwe soort is beschreven. De rups leeft uitsluitend op heen- of zeebies, binnenin de bladeren van de plant. De langgerekte, bleke mijnen zijn in het najaar te vinden. Het vlindertje heeft een spanwijdte van slechts 8-9 mm, is egaal donker bruin gekleurd en vliegt in juni, in de schemering tussen de voedsel planten. In oktober verlaat de rups het blad waarin hij is opgegroeid en gaat zich ergens verschuilen. De ver popping vindt plaats in het voorjaar, waarna de vlinder verschijnt. Nachtvlinders dichterbij Op zaterdag 18 september om 20.30 uur is er een heel speciale aktiviteit rond het bezoekerscentrum. Met behulp van een vlinderlamp worden nachtvlinders aangelokt, en die komen van heinde en ver op de lichtbron af. Voor wie het nooit

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap | 1999 | | pagina 4