II
LENTEBODE??
Voorjaarsflora
De plantengroei op de bosbodem
komt heel vroeg in het jaar op gang.
Dat moet ook wel. Als zo rond eind
mei de bomen in blad staan is het in
het bos veel te donker voor het tot
ontwikkeling komen van bladeren en
bloemen. Voor die tijd hebben de
meeste bosplanten hun complete
cyclus voltooid. Het speenkruid
bijvoorbeeld staat in februari al
prachtig in bloei. De felgele sterren
vallen zo op dat je als voorbijganger
geneigd bent om de rest van de
plant niet al te nauwkeurig te be
kijken. Ten onrechte: het speen
kruid heeft een unieke manier om
zich te verbreiden. In de oksels van
de bladsteel op de grens met de
wortels groeien rozebruine knolletjes
("speentjes"), die van de plant los
raken en zich dan ontwikkelen tot
een nieuw individu.
Kun jij je iets voorstellen bij 'lentebode'?? Als er nu 'postbode' zou staan,
zou je het wel weten: een postbode is iemand die de post brengt. En een
lentebode? Dat is iemand die de lente brengt. Niet in een envelop ofzo,
want 'lente' kun je niet vastpakken. Het is geen ding, maar een bepaalde
periode in het jaar. De andere seizoenen ken je vast ook wel: zomer,
herfst en winter. En daarna komt de lente.
Aan een heleboel dingen kun je merken dat het lente wordt: het wordt
warmer buiten, de bomen krijgen knoppen waaruit bladeren gaan groeien,
lieveheersbeestjes komen uit hun winterslaap tevoorschijn al dat soort
dingen die aankondigen dat het lente wordt, noemen we lentebodes.
Vogels zijn ook goede lentebodes. Want als de lente eraan komt, komen
veel soorten vogels, vooral kleine zangvogels, terug uit Afrika waar ze
overwinterd hebben. Bijvoorbeeld roodborstjes. Met hun prachtige zang
luiden ze de lente in... Maar ook andere vogels laten zich horen; ze trekken
de aandacht van vrouwtjes, waar ze binnenkort een paar mee vormen.
Een andere lentebode is het speenkruid, een prachtig geel bloemetje. Het
is een van de vroegst bloeiende bloemen. Hoe hij aan zijn naam komt,
kun je heel goed zien als je voorzichtig met een schepje de worteltjes
onder de grond bekijkt. Dat gaan we op de excursie natuurlijk doen!!
Die is op zaterdag 19 februari op Landgoed Landlust in Heinkenszand.
Op dat landgoed woonden vroeger rijke mensen, die veel geld hadden
om mooie tuinen aan te leggen. In verre landen haalden ze prachtig
gekleurde bloemen, die al in de vroege lente hun tuinen opfleurden.
'Stinzenplanten' noemen we dat soort bloemen. In het bos van het
landgoed staan er een heleboel. Bijvoorbeeld sneeuwklokjes, daslook
en krokussen.
Wat zijn er eigenlijk veel lentebodes! We hebben vast heel veel te kijken
en te onderzoeken, dus zorg dat je erbij bent!!
Carolien Abrahamse
Grote lijster.
(Ron Brouwer)
De sneeuwklokjes, die zo bepalend
zijn voor het vroege voorjaars
aanzicht op Landlust, hebben aan
het schrale februarizonnetje niet
genoeg om tot volle ontwikkeling te
komen. Vandaar dat ze in de onder
grondse knol al reservevoedings
stoffen opslaan in het ene jaar, om
die in het vroege voorjaar van het
volgende jaar te kunnen aanspreken.
Dezelfde strategie houdt een ander
opvallend bolgewas, de daslook,
eropna. Het is een lid van de uien-
familie die uitbundige witte bloem
trossen vormt. Samen met krokussen,
wilde(?) narcissen, voorjaarszonne
bloemen en vogelmelk behoren ze
tot het selecte gezelschap van de
zogenaamde stinzenplanten.
Stof genoeg al met al om op Land
lust een vroege voorjaarsexcursie
voor donateurs te houden. We
houden die op zaterdag 19 februari
2000. Startpunt is het hoofdkantoor
van de Stichting in Heinkenszand.
Graag tot dan.
Dhr. M. Jacobusse is stafmedewerker
onderzoek en voorlichting van Het
Zeeuwse Landschap.
Bostulp.
(Hannie Joziasse)