WL
OP EXCURSIE
WEIDEVOGELGEBIED
HEERENPOLDER
DOOR CHIEL JACOBUSSE
Weel in de Heerenpolder, ten zuiden van Wolphaartsdijk, is een natuurgebied met veel kwaliteiten.
Er is een rijk gevarieerde zoutplantenflora met een geleidelijke overgang van zout naar zoet, die ook tal van
opmerkelijke planten herbergt.
De "Weel" in de Heerenpolder. Geen weel, maar een
kreekrestant (Archief Zeeuws Landschap)
Er zijn drinkputten met rugstreep-
padden en groene kikkers en in de
rietkragen leven bijzondere verschijn
ingen als de noordse woelmuis, de
blauwborst en de zomertaling. Genoeg
aardige dingen dus om iedere natuur
liefhebber enthousiast te krijgen. Maar
het meest in het oog springende facet
is nog niet eens genoemd. De Heeren
polder is eerst en vooral weidevogel-
gebied. Ondanks de tamelijk kleine
oppervlakte één van de rijkste en
meest gevarieerde weidevogelgebieden
van Zeeland.
Getijdekreek
Zoals op zoveel plaatsen in de
Zeeuwse polders is het landschap
ook hier één brok geschiedenis.
De "Weel" in de Heerenpolder is hele
maal geen weel, maar een kreekrest.
Restant van een getijdekreek van het
Schengesysteem dat tot aan het begin
van de negentiende eeuw het eiland
Wolphaartsdijk scheidde van het
centrale deel van Zuid-Beveland.
Binnen dat systeem was de Weel ooit
een belangrijke vaargeul. Als je rond
kijkt in het landschap is het niet eens
zo moeilijk om het verleden te recon
strueren.
Onze tocht begint aan de zuidkant van
de bebouwde kom van Wolphaartsdijk
waar een heel klein poldertje vol
geplant is met fruitbomen: de
Fredericuspolder. Dat is de vroegere
Schengehaven van Wolphaartsdijk. Een
wat gemoduleerde kronkelsloot ver
bindt de vroegere haven met de
waterpartij en de lage strook wei
landen die bekend staat als Weel in
de Heerenpolder. De tocht voert via de
rijkelijk met populieren beplante
Sabbingedijk. Zoals meestal loopt de
weg over de kruin van de dijk, maar
ergens halverwege loopt het tracé naar
beneden. Twee rijen gemetselde bak
stenen in het dijklichaam geven de
plaats van een vroegere coupure aan.
Ooit liep hier een spoorlijntje;
aanvankelijk aangelegd voor personen
vervoer van reizigers die van Goes
naar de pont van Wolphaartsdijk,
richting Noord-Beveland of Zierikzee
wilden reizen. Later deed het lijntje
dienst voor goederenvervoer, maar in
1944 werd het op last van de Duitse
bezetters afgebroken. Er loopt dwars
door de weel nog een aarden dam
metje dat eveneens het spoorwegtracé
markeert.
Kiekendief
Genoeg over de geschiedenis. Via de
dijk tussen de Heerenpolder en de
veel hoger opgeslibde Nieuw-
Sabbingepolder zijn we aangeland bij
de westelijke kop van de Weel. Vanaf
de Weeldijk is er een schitterend
uitzicht over water, wei- en rietland. In
de kruin van een knotwilg aan de
dijkvoet zingt onophoudelijk een
prachtig gekleurde blauwborst, maar
het is nog een hele kunst om het dier
in de kijker te krijgen. Hij houdt zich
bij voorkeur op tussen het dichte
gebladerte. Op de plas zwemmen een
paar dodaarsjes met nestmateriaal. Ze
zijn druk bezig met de nestbouw aan
de rand van de rietkraag. Heel
bijzonder om zo'n schuw beestje als
de dodaars onbekommerd bezig te
zien.
Als uit de rietkraag een bruine kieken
dief opvliegt is alles in het gebied in
rep en roer. De dodaarzen duiken
pijlsnel onder en minstens tien, twaalf
mannetjes wilde eend vliegen luid
Bruine kiekendief op jacht
(Chiel Jacobusse)