VAN DE REDACTIE IN DIT NUMMER
DOOR JAN KARKDIJK
Het Zeeuwse landschap op de drempel van een
nieuw millennium. Reden om in dit nummer terug te
kijken op de afgelopen duizend jaar waarin het
Zeeuwse landschap door natuur en mens is gevormd
tot wat het nu is. In een overzichtsartikel van
Marten Hemminga worden enkele hoofdlijnen van de
geschiedenis van het Zeeuwse landschap neergezet.
Je verdiepen in de geschiedenis van het landschap
is heel zinvol, juist met het oog op de toekomst.
Onbekend maakt onbemind. Hoe meer je weet, hoe
meer je ziet, hoe meer je geniet. En wat je liefhebt,
wil je ook koesteren.
Maar we kijken ook vooruit. Want bezig zijn met
landschap is bezig zijn met iets wat altijd in
beweging is. Door de snelle maatschappelijke
ontwikkelingen van de afgelopen vijftig jaar is er
geweldig veel veranderd in het landschap. Zeker
ook in het Zeeuwse. Vanuit ecologisch en cultuur
historisch perspectief was die landschappelijke
dynamiek vaak catastrofaal. Hoeveel zijn we
bijvoorbeeld niet kwijtgeraakt door rigoreuze
ruilverkavelingen van de jaren zestig en zeventig?
De realisatie van de Zeeuwse Ecologische Hoofd
structuur probeert de verdere teloorgang van natuur-
en cultuurhistorische waarden in het Zeeuwse
landschap tegen te gaan. De komende twintig jaar
zullen er duizenden hectares nieuw natuurgebied
bijkomen. De eerste resultaten zijn al in de provincie
zichtbaar.
Over deze resultaten en de verdere invulling van de
Zeeuwse Ecologische Hoofdstructuur is een stevige
discussie gevoerd op een vrijdagmiddag in januari
door een viertal dat nauw betrokken is bij de
inrichting van het Zeeuwse landschap. Een verslag
treft u aan in dit nummer.
Echter, ondanks alle ecologische winst door natuur
ontwikkeling, een landschap dat geweest is, keert
niet weer. Moerneringspatronen, oude kavelvormen,
hollestelles en vliedbergen, ze komen nooit meer
terug, ook niet door het ontwerpen van nieuwe
natuurgebieden in het kader van de inrichting van
de Zeeuwse Ecologische Hoofdstructuur. Nieuwe
natuur kun je helpen maken, cultuurhistorie niet.
Oude verkavelingspatronen kun je niet meer
aanleggen. Dat zou, zoals één van de deelnemers
aan de discussiemiddag terecht opmerkte, "tuinieren
in het landschap" worden. Wat we in dat opzicht
kwijt zijn, kunnen we niet terughalen.
Hoe belangrijk om het resterend cultuur-historisch
erfgoed dan ook veilig te stellen!
Ik hou van mijn Zeeuwse landschap
Pleidooi van Aad de Klerk om de geschiedenis van het Zeeuwse landschap
te blijven vertellen, want er ligt nog steeds heel wat in onze achtertuin.
Duizend jaar Zeeuws landschap
Marten Hemminga schetst hoe de strijd tussen
zee en mens in onze provincie geleid heeft tot
een heel aantrekkelijk landschap.
Nieuwe natuur in het oude Zeeuwse landschap
Vier deskundigen over het spanningsveld tussen
nieuwe natuur en bestaande cultuurhistorische
waarden.
Boekbesprekingen 11 en
Hommels in Zeeland
Hommels determineren is moeilijker dan je denkt.
Toch loont het de moeite, want Zeeland is een
hommelprovincie bij uitstek.
Op excursie in de Heerenpolder
Met Chiel Jacobusse naar een restant van een
getijdekreek dat nu een bijzonder weide-
vogelgebied is.
14
Tuur 16
Op onze jeugdpagina's vind je dit keer informatie
over bomen en ook een paar leuke lenteopdrach
ten daarover. Koert heeft zoveel post ontvangen,
dat hij bijna van het randje van z'n envelop valt!
Over stinzenplanten, de inundatie van
Walcheren en oude NJN-verslagen
Hoe overleefden stinzenplanten de inundatie van
Walcheren? Gerard Heerebout raadpleegde oude
HJN-verslagen.
18
Retranchement, een floristische parel in de polder 20
Kruipend door het struweel stelde Awie de Zwart
een soortenlijst op.
Landschap 't kcU 24
Agenda
26
Drs. J. Karkdijk is eindredacteur van "Zeeuws
Landschap".
Omslagfoto: Gedeelte van de Yerseke Moer in infrarood.
