BINNENDIJKEN EN OVERHOEKEN IN WEST ZEEUWS-VLAANDEREN Kaart 1 DOOR EDWARD DE BOER EN ALEX WIELAND D iatste jaren zijn in het kader van de ruilverkavelingen Sluis-Oostburg en Breskens-Zuidzande verschil lende binnendijken en enkele overhoeken in West-Zeeuws-Vlaanderen overgedragen aan Stichting Het Zeeuwse Landschap. In totaal zijn momenteel ruim zestig hectare dijken en overhoeken in beheer bij de Stichting. In dit arti kel wordt het nieuwe beheersplan Binnendijken en Overhoeken in West-Zeeuws-Vlaanderen besproken. Kattedoorn, een typische dijkplant. (Chiel Jacobusse) Het is gebruikelijk dat voor alle gebie den die bij de stichting Het Zeeuwse Landschap in beheer zijn een beheers plan wordt opgesteld. Als eerste wordt voor het opstellen van een beheersplan een uitgebreide inventarisatie verricht naar alle facet ten van de dijken, zoals eigendom, historie, natuur, recreatie, bedreigin gen en bedrijfseconomische factoren. Daarna wordt het beheer van de afge lopen periode geëvalueerd en wordt een visie voor de aankomende periode opgesteld. Aan de hand van deze visie wordt een plan opgesteld hoe het beheer tijdens de beheersperiode van 10 jaar uitgevoerd dient te worden. Het beheersplan Binnendijken en Overhoeken in West-Zeeuws-Vlaan- deren omvat dertig verschillende objecten verspreid over West Zeeuws- Vlaanderen, zie kaart 1. Van al deze objecten alles uitzoeken en in kaart brengen, brengt zeer veel werk met zich mee. Vandaar dat de stichting aan Bureau Waardenburg de opdracht heeft gegeven het beheersplan in samenwerking met Het Zeeuwse Land- eiland, nu soms ver weg van de zee. In West Zeeuws-Vlaanderen is dit het voormalige Eiland van Cadzand, zie kaart 2. Vanaf dit eiland veroverde de mens steeds een terrein op de zee. De dijken werden vooral aangelegd op de hoger gelegen ruggen; het materiaal dat werd gebruikt kwam uit de omge ving. Na het inpolderen van een ter rein werd dit weer opnieuw bedijkt, de oude dijk fungeerde dan als reser ve-waterkering. Oorspronkelijk waren de dijken voor namelijk grasdijken. Ze werden beweid en/of gehooid. Na verloop van tijd, nadat door inpoldering van aan liggende gebieden de waterkerende functie minder belangrijk werd, ver schenen er ook bomen op de dijken. Met name werden populier en wilg (snelle groeiers en mogelijkheid tot knotten) en iep (bestand tegen wind en zoutinvloeden) aangeplant. Van sommige dijken zijn na het wegvallen van hun waterkerende functie delen geheel of gedeeltelijk afgegraven. Dij ken die zijn afgegraven maar deson danks nog duidelijk herkenbaar zijn en die een agrarische bestemming Bron: Bureau Waardenburi schap uit te werken. Bureau Waarden burg beschikt bovendien over geavan ceerde computeraprogrammateur die nodig is voor het uitwerken en in kaart brengen van gegevens en visies. Geschiedenis Zeeland staat bekend om de land schappelijk zeer fraaie dijken. Wie de oude kaarten bestudeert en deze ver gelijkt met de situatie in het veld kan de gehele bedijkingsgeschiedenis terugvinden. De oudste dijken zijn gelegen in de kern van een voormalig

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap | 2000 | | pagina 10