wfmwrrR y
J
A
mJ
Voorjaarstrek
bij telpost Breskens
LA&SCKA?i( Door Sander Lilipaly en Eric Marteijn
De telpost Breskens is gelegen aan de zuidkust van de Westerscheldemonding, anderhalve kilometer
ten westen van de veerhaven van Breskens. Werd er voorheen geteld nabij de vuurtoren of gewoon
onbeschut vanaf de dijk, sinds 1991 worden de waarnemingen vanaf een speciaal ontworpen houten tel
post verricht. De telpost blijkt een voor Nederland ongeëvenaarde locatie te zijn. Denderende Dinsdag en
Zinderende Zaterdag spreken boekdelen.
Gestuwde trek
Veel vogels volgen in het voorjaar de kust, die tussen
Noordwest-Frankrijk en Breskens globaal zuidwest
noordoost loopt. Dit veroorzaakt bij sommige weersom
standigheden gestuwde trek. Bij aanhoudende oosten
wind worden nog meer (land)vogels naar die kustlijn
gedreven. Bij Breskens buigt de kust naar het oosten en
hebben de vogels de keuze de Westerscheldemonding
over te steken naar Walcheren of de kust te volgen en
later de oversteek te maken. Gestuwde trek komt daar
om ook nog voor langs de Westerschelde ten oosten van
Breskens, maar is verder noordelijk in de Delta nauwe
lijks meer merkbaar. De ervaring heeft geleerd dat nabij
de huidige telpost Breskens verreweg de meeste stuwing
optreedt. Een blik op de kaart leert dat voor de over
steek over de Westerschelde Breskens inderdaad de
meest uitnodigende plek voor vogels moet zijn.
1
Purperreiger. (Peter Meininger
De Schelde oversteken in je eentje is een riskante aange
legenheid, maar eenmaal met z'n allen is het blijkbaar
beter te doen. En daarbij gaat het niet alleen om landvo
gels, maar passeren er ook grote aantallen watervogels
(onder andere steltlopers); vooral over zee, maar ook
over het binnenland.
De voorjaarstrek vindt plaats vanaf januari en duurt tot in
juni. Het hoogtepunt zowel in aantallen als in soorten
rijkdom valt in april en mei. Tot nu toe werden meer dan
260 vogelsoorten waargenomen vanaf de telpost. Het
dagrecord bedraagt 143 soorten (10 mei 2001), waarmee
de telpost een ongeëvenaarde Nederlandse locatie is.
Hoe het begon...
J.C. Wedts de Swart beschreef ruim dertig jaar geleden
voor het eerst de gestuwde trek van vogels bij Breskens.
Pas vanaf 1980 heeft de voorjaarstrek er de aandacht
gekregen die het verdient. Aanvankelijk vooral door
enkele Zeeuws-Vlaamse pioniers die op de dijk nabij de
vuurtoren zaten, maar vanaf 1984 ook door Walcherse
vogelaars, die steeds vaker de oversteek per veerboot
maakten.
Het aantal getelde uren nam toe en er werd steeds eer-
én later in het seizoen geteld. Met de toenemende
Zwartkopmeeuw. (Alex Wieland) der
