Oude ansichtkaart
met een tekening
van de kerk van
Baarsdorp.
(Uit: J. de Ruiter,
Nisse en 's-Heer
Abtskerke in oude
ansichten, 1976)
De kerkhofmuur
van Baarsdorp,
gezien vanaf de
plaats van het
vroegere slot.
(Jan Karkdijk)
Baarsdorp: opkomst en verval
Als we de geschiedenis van Baarsdorp bekijken, vinden
we in beide genoemde verklaringen een aanknopings
punt voor het verval tot gehucht. Baarsdorp werd een
aparte ambachtsheerlijkheid in 1271. Dat betekende dat
zich in het reeds bestaande dorpje een ambachtsheer
vestigde. Er werd spoedig een slot gebouwd. Of dat een
geweldig kasteel is geweest of een imposant huis met
een verdedigingstoren, weten we eigenlijk niet. Maar
dat er op de grootste vliedberg die nu bij Baarsdorp ligt
minstens een flinke verdedigingstoren heeft gestaan,
behorend bij het huis van de ambachtsheer, is zeker. In
deze vliedberg van Baarsdorp zijn bewoningsresten
gevonden en ten noorden ervan zijn bij de aanleg van
de A58 in de jaren zeventig de resten van een voor
burcht vergraven en met het snelwegasfalt toegedekt.
De oprichting van het slot betekende status en veiligheid
en dat zal mensen hebben aangetrokken. In de eerste
helft van de veertiende eeuw kwam er een stenen kerk
gebouw te staan en kreeg Baarsdorp een windmolen.
Op oude kaarten is te zien dat de windmolens een paar
honderd meter ten oosten van het huidige dorp heeft
gestaan. En al in de veertiende eeuw bezat Baarsdorp
een eigen schout en schepenen en een eigen gerecht. In
de vijftiende eeuw werd Baarsdorp een aparte parochie
en de kerk met het altaar gewijd aan Maria was weke
lijks in gebruik. Een paar honderd meter naar het noord
oosten lag het Vrouweputje: een bron met genees
krachtig water, die tot ver na de Middeleeuwen een
bedevaartsoord voor Rooms-Katholieken uit de wijde
omgeving is geweest.
In de troebelen van de Opstand werd de kerk van
Baarsdorp gespaard. Het gebouw werd niet vernield,
maar kreeg wel al minder bezoekers. De Reformatie was
een feit en veel Baarsdorpers bezochten de protestantse
diensten in 's-Heer Arendskerke. Aan het einde van de
zestiende eeuw, in 1579, vertrok de laatste pastoor en
omdat Baarsdorp vanwege haar geringe ledental geen
eigen predikant kreeg toegewezen, werd het kerkje bui
ten gebruik gesteld. Het werd af en toe nog eens
gebruikt voor trouw- of rouwdiensten. In de zeventiende
eeuw kreeg de ontwikkeling van Baarsdorp de definitie
ve nekslag: het slot werd niet meer onderhouden door
de elders wonende eigenaars en verviel tot de nu nog
resterende heuvel. In 1670 werd ook de molen afgebro
ken. Het dorp telde toen ongeveer honderd inwoners.
KERK VAN BAARSDORP
GEBOUWO 1332
AFGEBROKEN 18B0
