LWA) w -3 x
J
Boomkikkers tellen:
Pavarotti, Sinatra of Steward
LAi\I)SCJblA?l( Door René Beijersbergen
Boomkikkers komen ai heel lang voor in het westelijk grensgebied van Zeeuws-Vlaanderen, maar zijn er
waarschijnlijk nooit algemeen geweest. Vroeger strekte hun leefgebied zich echter uit tot in Brabant,
Limburg en zelfs Overijssel en Drenthe. Vooral de laatste vijftig jaar is hun verspreidinggebied aanzienlijk
gekrompen en versnipperd.
In 2001 is het Soortbeschermingsplan Boomkikker van het ministerie van LNV van de drukpersen gerold.
Het plan is door vijftien amateur- en beroepsherpetologen geschreven en er is ongeveer tien jaar aan
gewerkt. Het is de doelstelling van het plan om, wat West-Zeeuws-Vlaanderen betreft, het leefgebied te
laten toenemen van 108 hectare nu tot 500 hectare in 2005, plus 52 kilometer aan verbindingszones.
Voorkomen
Zullen zij zich handhaven? Als we het hebben over
boomkikkers in het West-Zeeuws-Vlaamse grensgebied,
dan praten we eigenlijk over min of meer gescheiden
restpopulaties. Slechts in en om de bebouwde kommen
van Aardenburg, Retranchement, Cadzand en Knokke
komen nog kleine populaties voor. Tussen de laatste
drie gebieden is naar alle waarschijnlijkheid, gezien de
resultaten van historisch verbreidingsonderzoek, wel uit
wisseling. Aardenburg staat daar ver buiten,
Aardenburg stands on his own. En daarmee is gelijk
gezegd dat de boomkikker overal uit het agrarisch cul
tuurlandschap is verdwenen, helaas ook uit de EHS offi
cials Knokkert, Vlamingpolder, Groedse duinen,
Kruisdijk en de Plate. Nee, het gaat eigenlijk helemaal
niet goed met deze soort, in hoofdzaak vanwege het
krimpend verspreidingsgebied. En alle goede pogingen
ten spijt, zijn de schaarse nieuwe kolonisaties slechts tij
delijk. Steeds weer verlaten ze de nieuwe gebieden en
vallen terug op de oude bolwerken.
Maar hoe zit het met de aantalsontwikkeling? Daarvoor
zul je moeten tellen en dat gebeurt sinds 1993 in alle
gebieden van Zeeland. Van de Knokse populatie hebben
we niet zo'n goed beeld, omdat deze populatie zich
hoofdzakelijk op particulier terrein bevindt en betre
ding van het terrein door herpetologen al snel op weer
stand stuit. De schatting van deze populatie bedraagt
zo'n 75 mannelijke dieren.
Vocalisten
Praten we over het tellen van boomkikkers, dan komen
we al meteen op een lastig terrein. Hoe doe je dat?
Boomkikkers hebben een verborgen leefwijze. Ze zijn
maar een heel korte periode van het jaar actief en dan
nog alleen in de nachtelijke uurtjes. Een extra onzekere
factor is dat alleen de mannelijke helft van de populatie
van zich laat zich horen. Je moet dus niet visueel tellen,
maar akoestisch. En je moet het treffen! De mannen zijn
vocaal en sexueel het actiefst tussen 8 en 28 mei èn dan
